Oruç, ramazan ayı boyunca on dört saate kadar ve daha fazla sürebilir. Oruç tutarken azalan tükürük üretimi, ağız kokusu, diş eti iltihabı gibi sorunların artmasına ve diş çürüğüne uygun bir ortam oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle ramazan ayında ağız ve diş sağlığına dikkat edilmesi çok önemlidir.
Oruçluyken Diş Ağrısı Neden Olur?
Ramazan ayında çok fazla susuz kalmak, diş ağrılarının dolaylı sebebi olabilir. Ramazan ayında tükürük miktarındaki azalma ağız kuruluğuna neden olabilir. Tükürük dişler üzerinde kaygan bir yüzey oluşturarark mikroorganizmaların diş yüzeyine tutunmasını önler, asitli ve şekerli besinler alındığında bunların seyreltilmesini sağlar, diş dokularının demineralizasyon-remineralizasyon dengesini sağlar ve tükürük içerisindeki bazı maddelerin antimikrobiyal etkisi vardır. Ramazan ayında sahur vakti ile iftar vakti arasındaki sürede tükürük miktarı çok azalır. Tükürüğün görevlerini yeterince yerine getirememesi ağız içerisinde çürük oluşumuna ve dişeti hastalıklarına uygun ortam oluşturur. Diş ve diş eti hastalıklarına, dolaylı olarak diş ağrısına ve istenmeyen ağız kokusuna neden olabilir. Ayrıca oruç döneminde günlük rutinin değişmesi ve uyku saatlerinin bozulması da ağız hijyenine yeterince dikkat edilmemesine neden olabilir ve bu da diş sağlığına zarar verebilir.
Oruçluyken Diş Ağrısı Nasıl Geçer?
Ramazan ayı boyunca, herhangi bir yiyecek ya da sıvı tüketilmediği sürece diş bakımı yapılabilir ve diş ağrılarının önüne geçilebilir:
Diş ve Ağız Temizliği
Günün iki ana öğünü olan ve genellikle büyük oranda şekerli besinler tüketilen iftar ve sahur vakitlerinde yemekten sonra en az 2 dakika süre ile tüm diş yüzeyleri ve diş eti dikkatlice fırçalanmalıdır. Diş ipi veya arayüz fırçaları kullanılarak dişlerin arayüz temizliği yapılmalıdır. Ağızda bulunan sabit ya da hareketli protezlerin temizliği uygun temizleme apareyleri ve ajanları ile dikkatlice yapılmalıdır. Dil sırtı bir dil temizleyici ile dikkatli bir şekilde fırçalanmalıdır. Ağız hijyenine destek olarak ağız bakım suları kullanılmalıdır. Ağız bakım suları kullanılırken dikkatli olunmalıdır. Alkol içerikli ağız bakım suları ağız kuruluğunu artırarak ağız kokusunu artırabilir.
Yiyecek ve İçecekler
Ramazan ayında gün boyu süren açlık nedeniyle ağız kokusunda artış meydana gelebilir.
Süt, et, balık, yumurta gibi protein içeriği yüksek ürünler anaerob bakteriler tarafından parçalanarak ağız kokusuna sebep olmaktadırlar. Sahurda tok tutması için tüketilen süt, peynir, yumurta ağız kokusunun artmasına neden olmaktadır. Bu nedenle ağız bakımına daha çok önem verilmelidir.
Sigara ağız kuruluğuna sebep olmaktadır. Ayrıca ağızdaki ortamı oksijensiz bırakarak anaerob bakterilerin artmasına ve ağız kokusuna neden olmaktadır. Çay, kahve, kola gibi içecekler idrar yoluyla vücuttan su kaybını arttırır ve ağız kuruluğuna neden olur. Ramazan ayında bu içeceklerden uzak durulmalı bol bol su tüketilmelidir.
Portakal suyu, ananas suyu, greyfurt suyu gibi asidik gıdalar bakteri üretimini arttırarak ağız kokusuna neden olur. Baharatlı yiyecekler ağız kuruluğunu arttırarak kötü ağız kokusuna neden olmaktadır. Ramazan ayında tükürük akışını arttıran lifli gıdalar tüketilerek ağız kokusu azaltılabilir. Şeker içeren gıdalar bakteriler tarafından parçalanarak ağız kokusuna neden olmaktadırlar. Çiğ soğan ve sarımsak sülfürlü besin maddeleridir. Doğrudan ağız kokusuna sebep olurlar. Soğan ve sarımsak gibi sülfürlü gıdalar çiğ tüketilmemelidir.
Özellikle iftar vaktinde tüketilen karbonhidrat ağırlıklı besinler, şekerli yiyecek ve içecekler, yapışkan gıdalar, asitli yiyecek ve içecekler çürük oluşumu için uygun ortam hazırlamaktadırlar. Karbonhidrat ağırlıklı besinler diş çürüğü oluşturan bakteriler için besin kaynağı oluşturur. İftar ve sahur vakitlerinde bu yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalı protein ağırlıklı besinler, peynir, sert kabuklu (ceviz, fındık v.b) gıdalar, lifli gıdalar tüketilmelidir. Örneğin hurma lif içeriği yüksek florür içeren bir besindir. Ramazan ayında tüketilmesi dişlerin güçlenmesine katkı sağlar.
Ağız Gargarası
Taze bir koku verdiği ve ağız kuruluğunu sınırladığı için gün boyunca gargara yapmak ve ağzı çalkalamak önemlidir. Ağızda var olan kötü kokuların ve bakterilerin nedenlerini ortadan kaldırmaya yardımcı olduğu için florür içeren ve alkol içermeyen tıbbi bir ağız gargarası kullanılabilir. Böylece atık maddeler yok edildiği için diş ağrılarının önüne geçilebilir.
Su Tüketimi
Hidrasyon eksikliği (dehidrasyon); bakteri oluşumu, çürüme ve ardından diş ağrısı ile ilişkilidir. Ramazan ayında bunu atlatmak için oruç tutulmayan saatlerde tüketilen su miktarının artırılması gerekir. Yutulmadığı sürece ağzı su ile çalkalamak da dişlerin arasında kalan atıklardan kurtulmak için etkili yöntemlerden biridir.
Diş Hekimi Muayenesi
Altı ayda bir mutlaka diş hekimi muayenesine gidilmelidir. Dişeti hastalıklarına ve diş çürüklerine elverişli bir ağız ortamının oluştuğu ramazan ayından önce bir diş hekimi kontrolüne gidilerek ağız sağlığının optimum seviyeye getirilmesi; karşılaşılabilecek diş sorunlarının ve ağız kokusu probleminin önüne geçilmesini sağlayacaktır. Ramazan ayı boyunca rutin ağız bakımı çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
Ağız ve Diş SağlığıOruçluyken Diş Ağrısı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Altı ayda bir mutlaka diş hekimi muayenesine gidilmelidir.