Çilek Bacak

Çilek bacak, genellikle kişilere zarar vermeden düzelen yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Çilek tohumlarını andırdığı için bu şekilde adlandırılır. Yanlış tıraş, kuru cilt, tıkalı gözenekler, keratosis pilaris ve folikülit gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bacaklarda küçük kırmızı veya siyah lekeler şeklinde kendini gösterir; ağrılı veya kaşıntılı değildir. Tedavisi kolaydır ve uzun vadeli bir etki yaratmadan ortadan kaybolur.

Çilek Bacak Nedir?

Çilek bacak, çileğin dış yüzeyindeki koyu renkli çukurlara benzeyen yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Bu durum genellikle gözeneklerin kir, ölü deri hücreleri veya bakterilerle tıkanmasından kaynaklanır.

Çilek Bacak Neden Olur?

Çilek bacağın olası nedenleri aşağıdaki gibidir:

Yanlış Tıraş Uygulamaları

Tekrarlayan çilek bacakların en yaygın nedeni yanlış tıraş uygulamalarıdır. Kör bıçaklı bir tıraş makinesiyle düzenli olarak tıraş olunması veya krem kullanılmadan tıraş yapılması, ciltte jilet yanıklarına neden olur. Bu da sonunda çilek bacaklara yol açabilir. Ek olarak, tıraştan önce peeling yapmayı unutmak da kıl dönmesine neden olabilir.

Gözeneklerin Tıkanması

Çilek bacakların bir başka nedeni gözeneklerin yağ, kir, ölü hücreler ve bakteriler tarafından tıkanmasıdır. Bacaklardaki tüyler alındığında, bu tıkalı gözeneklerde bulunan yağ, oksidasyon reaksiyonuna girerek koyu lekelere dönüşür.

Folikülit

Kir, bakteri ve mantarlar bacaklardaki foliküllerde sıkışıp iltihap ve kızarıklığa neden olabilir. Bacakların her yerinde küçük, kırmızı şişliklerin görüldüğü bu duruma folikülit adı verilir. Bu durum, giysilerin cilde sürtünmesinden de kaynaklanabilir. Banyo ve vücut ürünlerinde bulunan sert kimyasallar nedeniyle durum daha da kötüleşebilir. Bu durum tehlikeli olmasa da bazen kaşıntılı, rahatsız edici ve hafif ağrılı olabilir.

Folikülitin nedenlerinden bazıları şunlardır:

• Gözeneklerin yağ ve ölü deri hücreleri tarafından tıkanmasına neden olan eksfoliasyon eksikliği
• Bıçakların kılları çekmesine neden olan körelmiş bir tıraş bıçağı
• Tıraş bıçağının ıslak bırakılması nedeniyle bıçak üzerinde bakteri üremesi
• Kuru cilt

Cilt Kuruluğu

Her ne kadar kuru cilt, çilek bacakların veya koyu tenin doğrudan nedeni olmasa da bunların gelişmesinde bir katalizör görevi görür. Ciddi derecede kuru cilt, tıraş sonrası yanıklara ve cilt tahrişinin yanı sıra folikülit oluşumuna da daha yatkındır. Bu, siyah ve kırmızı lekeleri daha görünür hâle getirir.

Kuruluk, sadece koyu noktaların görünümünü kötüleştirmekle kalmaz. Aynı zamanda cilt yüzeyinde ölü cilt hücrelerinin aşırı birikmesine ve gözenekleri tıkayarak pürüzlü veya pul pul cilt lekelerine; cildin donuk ve cansız görünmesine neden olabilir.

Keratosis Pilaris (KP)

Keratosis pilaris; saç foliküllerinin ciltte, saçta ve tırnaklarda bulunan bir protein olan keratinin birikmesiyle ilgili bir durumdur. Pürüzsüz bir ciltte bu keratin doğal olarak dökülür ve foliküllerde tutulmaz. KP'de foliküllerde birikerek cildin inişli çıkışlı ve pürüzlü görünmesine neden olur. Beyaz, pembe veya ten rengindeki şişlikler kaşıntılı değildir.

KP, sivilceden farklıdır; yağlı cilt bölgelerinde değil, vücudun kuru cilt kısımlarında oluşur ve sebum bileşeni içermez. Dokunulduğunda çok kuru bir his verir.

Akneler

Akne, yara izine neden olabilen bir cilt rahatsızlığıdır. Bu, çilek bacaklarının en yaygın nedenlerinden biridir. Tıraş veya epilasyon sonrasında kılların içe doğru büyümesi nedeniyle veya başka nedenlerden dolayı oluşan sivilce, gözeneklerin koyulaşmasına neden olabilir.

Kıl dönmesi

Kıl dönmesi, tıraş edilen kılların arka kısmının cilde doğru kıvrılması nedeniyle oluşan küçük ve ağrılı şişliklerdir. Tüyler, epilasyon sonrasında sıkı kıyafetler giyilmesi sonucu kıvrılarak cilde karışabilir ya da köklerinden tamamen çekilmek yerine kırılabilir.

Hormonlar

Ergenlik, hamilelik veya menopoz sırasında meydana gelen hormonal değişiklikler; ciltte sebum üretiminde artışa ve bu durum da çilek bacaklara neden olabilir.

Genetik

Bazı insanlar, genetik faktörler nedeniyle bacaklarında tıkanmış gözenekler veya şişlikler geliştirmeye daha yatkın olabilir.

Aşırı terleme

Aşırı terleme; saç köklerinde yağ, kir ve ölü deri hücrelerinin birikmesine neden olabilir. Bu da çilek bacakların oluşumuna yol açabilir.

Çilek Bacak Belirtileri Nelerdir?

Çilek bacak, çilek tohumlarına benzeyen küçük ve siyahımsı şişlikler şeklinde kendini gösterir. Bakteri, yağ veya kirle tıkanan kıl kökleri ve cilt gözeneklerinden oluşur. Genellikle herhangi bir ağrı görülmez. Çilek bacak belirtileri şunlardır:

• Pürüzlü veya inişli çıkışlı cilt dokusu
• Etkilenen bölgede kaşıntı veya rahatsızlık
• Gözeneklerin çevresinde iltihaplanma veya kızarıklık
• Etkilenen bölgede hafif ya da orta şiddette hassasiyet
• Özellikle tıraş veya ağda sonrasında batık tüyler ya da jilet lekeleri

Bacaklardaki tüm koyu renkli gözenekler veya şişlikler çilek bacaklarından kaynaklanmaz. Keratosis pilaris veya egzama gibi diğer bazı durumlar da ağrı, döküntü ve iltihaplanmanın eşlik ettiği aynı noktalı görünüme neden olabilir.

Çilek Bacak Nasıl Tedavi Edilir?

Çilek bacakların tedavisi ve önlenmesi; etkili cilt bakım ürünlerini ve doğru tıraş tekniklerini kullanmayı veya tıraştan kaçınmayı ve altta yatan cilt rahatsızlıklarının giderilmesini içerir. Bazı ciddi vakalar tıbbi müdahale ve reçeteli ilaçlar gerektirir.

Bacaklarda tutarlı bir çilek derisi görünümü varsa, bu durum tıraştan sonra kıl dönmesine neden olabilir. Bunun nedeni, kıl köklerinin kir ve bakteriler tarafından tıkanabilmesi veya iltihap nedeniyle sıkışabilmesidir. Tıraş rutininde bazı küçük değişiklikler yapılması, kıl dönmesinin önlenmesine yardımcı olabilir.

Batık tüylerden ve çilek bacaklardan kurtulmak için daha kalıcı bir çözüm olarak lazer epilasyondan yararlanılabilir. Lazer epilasyon, kıl köklerini ortadan kaldırdığı ve gelecekteki oluşabilecek kılların büyümesini engellediği için batık tüylerden ve çilek bacaklardan kurtulmak adına bir çözüm olabilir. Jilet yanıklarından, bakteri oluşumundan ve gözle görülür koyu renkli foliküllerden kaynaklanan çilek bacakları tedavi eder.

Peeling uygulamaları, çilek bacakların ana nedenlerinden biri olan tıkanan gözenekler için bir çözümdür. Gözeneklerde veya kıl foliküllerinde sıkışan ölü hücreleri, kirleri, yağları ve bakterileri temizleyerek cildi çukurlu görünümden arındırır. Bu, çilek görünümünün azaltılmasına yardımcı olabileceği gibi tekrarlanmasını da önleyebilir.

Folikülit tedavisinde bakterilerin yok edilmesi ile çilek bacaklar önlenebilir. Bu, bacaklarda düzenli olarak antibakteriyel temizleyiciler kullanılarak yapılabilir. Kızarıklık veya tahriş birkaç gün içinde geçmezse, derinin enfeksiyon kapmış olması mümkündür. Bu durumda doktora başvurulup antibiyotik tedavisine başlanabilir.

Keratosis pilaris, glikolik veya salisilik asit veya etkilenen bölgelerde glikolik ped kullanarak iyileştirilebilir. Daha sonra banyo sonrası cilt nemli olduğunda laktik asit, glikolik asit, salisilik asit, seramidler, hyaluronik asit veya bunların kombinasyonunu içeren bir nemlendirici uygulanabilir.

Sivilce ve akne tedavisinde kremler, antiseptik merhemler veya temizleyiciler kullanılabilir. Bunların işe yaramadığı durumlarda tretinoin, benzoil peroksit veya adapalen gibi aktif maddeler faydalı olabilir. Kronik sivilcelerde ise elektroliz, lazer tedavisi ve kimyasal peeling yaptırılabilir. Enfekte sivilceler için önce cilt doktoruna başvurup uygun görülen antibiyotik kullanılmalı, ardından yara izleri tedavi edilmelidir.

Kuru cilt, çilek bacaklarının nedenlerinden biri olabilir ve nemlendirme bunu ortadan kaldırır. Ayrıca ölü cilt hücreleri, cilt nemlendirildiğinde dökülmeye daha yatkındır.

Ağda, kılları kökünden alan bir tüy alma yöntemidir. Kıl dönmesi olasılığını azaltmaya ve ardından çilek bacakların görünümünü en aza indirmeye yardımcı olabilir. Ağda işlemi, eğitimli bir profesyonel tarafından yapılmalıdır. Bölgeye ılık ağda uygulandıktan sonra ağdanın sertleşmesine izin verilir ve daha sonra çekilerek kıllar alınır. Düzenli ağda, zamanla kılların daha ince ve seyrek olarak uzamasını sağlayabilir.