Yapay mesane, mesanenin çeşitli nedenlerle çıkarılması gerektiğinde uygulanan cerrahi bir yöntemdir. Bu yazıda, yapay mesanenin ne olduğu, kimlere uygulandığı ve ameliyat sonrası süreçlerle ilgili bilgileri bulacaksınız.
Yapay Mesane (Neobladder)
Yapay mesane, tıp literatüründe "neobladder" olarak da adlandırılan, idrar depolama işlevi gören bir mesane yapısının cerrahi olarak yeniden oluşturulması işlemidir. Bu yöntem genellikle, mesanenin kanser gibi ciddi bir sağlık sorunu nedeniyle alınması gerektiğinde tercih edilir. Vücudun diğer dokularından yararlanarak oluşturulan yapay mesane, doğal mesanenin yerine geçer ve idrarın depolanmasına olanak tanır. Bu süreçte ince bağırsaktan alınan bir parça kullanılarak yeni bir mesane oluşturulur. İdrar böbreklerden süzülerek bu yeni yapıya ulaşır ve buradan idrar yoluyla dışarı atılır.
Yapay mesane, idrar kaçırma problemini aza indirmeye çalışırken, hastaların yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen bir tedavi seçeneği olarak değerlendirilebilir. Genellikle, üretral idrar yapma işlemi korunabilir, bu da hastanın bağırsak torbası gibi harici bir cihaza ihtiyaç duymadan normal yolla idrar yapabilmesini sağlar.
Yapay Mesane Kimlere Yapılır?
Yapay mesane, genellikle mesane kanseri gibi durumlar sonucu mesanenin tamamen çıkarılması gerektiğinde uygulanır. Bu durumlar genellikle mesane fonksiyonlarının geri dönüşsüz şekilde bozulduğu ya da organın ciddi şekilde zarar gördüğü vakalarla ilişkilidir. Mesane kanseri dışında, doğumsal anormallikler, travma veya diğer bazı sağlık sorunları nedeniyle mesanenin alınması gerekebilir.
Ancak, bu cerrahi müdahale herkes için uygun olmayabilir. Yapay mesane ameliyatı kararı, hastanın genel sağlık durumu, böbrek fonksiyonları ve ameliyat sonrası süreci yönetebilme kapasitesine bağlı olarak belirlenir. Özellikle yaşlı hastalarda, böbrek fonksiyonlarında bozulma riski ya da genel iyileşme sürecinde zorluklar yaşanabileceğinden, yapay mesane yerine alternatif cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Ayrıca, yapay mesanenin uygulanabilmesi için hastanın bağırsağından alınacak dokuların sağlıklı ve uygun yapıda olması gereklidir.
Yapay Mesane Ameliyatı Nasıl Uygulanır?
Yapay mesane ameliyatı genellikle kapsamlı ve planlı bir cerrahi müdahaledir. Ameliyat sırasında cerrah, hastanın ince bağırsağından bir parça alarak bunu mesane şeklinde yeniden yapılandırır. Bu işlemde bağırsaktan alınan segmentin bir ucu idrar yoluna, diğer ucu ise böbreklerden gelen idrar kanallarına bağlanır. Böylece idrar, yapay mesanede toplanır ve hasta normal yoldan idrarını yapabilir.
Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır ve birkaç saat sürebilir. Cerrahlar, bu sürede hem yapay mesane oluşturma işlemini hem de bu yapının idrar yollarına uygun şekilde bağlanmasını sağlar. Hastanın ameliyat sonrası dönemi, kullanılan tekniklere ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Ameliyatın robotik cerrahi ile yapılması da mümkündür. Robotik cerrahi, invaziv bir yaklaşım olarak kabul edilir ve bu teknikle hastanın iyileşme süresi konforlu olabilir. Robotik cerrahinin özellikleri arasında daha küçük kesiler, daha az kanama ve hızlı iyileşme süreci yer alabilir.
Yapay Mesane Ameliyatı Sonrası Süreçler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yapay mesane ameliyatı sonrasında iyileşme süreci dikkatle yönetilmelidir. Ameliyat sonrası dönemde hasta, ilk birkaç hafta hastanede kalabilir. Bu süre zarfında, idrar yolu işlevlerinin normale dönüp dönmediği izlenir ve hasta, yeni mesane yapısını nasıl kontrol edeceğini öğrenir.
Hastaların ameliyat sonrasında sıvı alımını artırmaları, yapay mesanenin işlevselliğini koruması açısından önemlidir. Ayrıca, düzenli olarak mesanenin boşaltılması gerekebilir çünkü yapay mesane, doğal mesane gibi dolduğunda boşalma sinyali vermez. Bu nedenle hastalar, zamanla yapay mesanelerini nasıl kontrol edebileceklerini öğrenirler.
Ameliyat sonrası dönemde enfeksiyon riski dikkate alınmalı ve düzenli takip muayeneleri aksatılmamalıdır. Ayrıca, yapay mesanenin kapasitesinin artırılması ve hastanın idrar kontrolünü sağlama becerisi zaman içinde gelişebilir. Ancak bazı hastalarda zaman zaman idrar kaçırma gibi sorunlar yaşanabilir. Bu durum, ameliyat sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon süreçleri ile kontrol altına alınmaya çalışılır.
Yapay Mesane (Neobladder) Nedir? Hakkında Sık Sorulan Sorular
Yapay mesane ameliyatı genellikle 4-6 saat arasında sürebilir. Ameliyatın süresi, hastanın genel durumu, cerrahi teknik ve varsa ek prosedürlerin uygulanmasına bağlı olarak değişebilir.
Robotik cerrahi yöntemiyle yapay mesane ameliyatı yapılabilmektedir. Robotik cerrahi, az invaziv bir yöntem olarak tercih edilebilir ve bu sayede ameliyat sonrası iyileşme süresi kısalabilir.
