Çocuklarda astımın belirtileri neler? Çocuklarda astım neden olur?

Astım diğer bir ifade ile alerjik bronşit, çocukluk döneminde en sık karşılaşılan hastalıkların başında gelir. Astım; hafif, orta ve ağır şiddette görülür, genellikle çocukluk çağında 5 yaş öncesini etkileyen bir durumdur. Çevresel ve genetik etkenlerin bir kombinasyonu olduğu düşünülen astım; göğüs sıkışması, öksürük nöbetleri, nefes darlığı, hırıltılı solunum gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda astımı; alerjenler, soğuk hava, sigara dumanı, ağır kokular ve hava kirliliğinin tetikleyici olduğu düşünülür.

İçindekiler
Çocuklarda astımın belirtileri neler?
Çocuklarda astım neden olur?
Çocuklarda astım ne zaman geçer?
Çocuklarda astıma ne iyi gelir?
Çocuklarda astım teşhisi nasıl konur?
Çocuklarda astım tedavisi nasıl olur?
Çocuklarda astım için ne zaman doktora başvurmalı?

Çocuklarda astımın belirtileri neler?

Modern çağın hastalıklarından biri olan astım, özellikle çocukluk çağında yaygın görülen bir rahatsızlıktır.

Çocuklarda astım kuru, inatçı ve sürekli öksürüğün yanı sıra şu şikâyetlere sebebiyet verir;

Soluk alıp verirken hırıltı
Dinlenme esnasında hızlı nefes alma
Yemek yemede ya da emmede isteksizlik
Nefes darlığı
Yorgun hissetmek
Göz altındaki koyu halkalar
Göğüste ağrı ya da sıkışma
Zayıflık ve yorgunluk
Yüz ve dudaklarda solukluk

Çocuklarda astım neden olur?

Astım akciğerlerdeki hava yollarının devam eden iltihabıdır. Meydana gelen iltihaplanma solunum yollarını zor nefes alma ataklarına karşı savunmasız bırakır. Çocuklarda astım, sigara dumanına maruz kalma ve alerjik sebeplere bağlı gelişebilir. Astım hastalığında genetik bir yatkınlık da söz konusu olabilmektedir. Eğer anne ve babada astım rahatsızlığı varsa çocukta astım oluşma riski yüksektir. Küçük yaşta nezle gibi solunum yollarını etkileyen viral enfeksiyonlar astımın diğer nedenleri arasında yer alır. Çocuğun akciğerlerinin nasıl geliştiğini veya vücudunun mikroplarla nasıl savaştığını etkileyen daha pek çok neden astımın oluşmasına zemin hazırlayabilir. Yaşamın ilk 2 yılında tekrar eden solunum sorunu atakları; doğumsal bronş anormallikleri, reflü hastalığı, zatürre, bronşiyolit ve kistik fibroz gibi hastalıklarla ilişkili olabilir. Öte yandan gebelik sürecinde antibiyotik kullanımı nedeniyle de çocuklarda astım meydana gelebilir.

Çocuklarda astım ne zaman geçer?

Sigara dumanına maruz kalmak, hava kirliliği, kimyasal temizlik ürünleri ve parfümler gibi tahriş edici maddelerin rol oynadığı astım, erken çocukluk döneminde geçirilen bazı solunum yolu enfeksiyonları (özellikle RSV gibi virüsler) astım riskini artırabilir. Astım çoğu zaman kalıcı bir hastalık olup küçük çocuklarda ergenlik çağına veya yetişkinliğe ulaştıklarında hafifleyebilen bir rahatsızlıktır. Çocuğunuz büyüdükçe astım semptomları iyileşebilir veya hafifleyebilir. Ancak hava yolu iltihabının ortadan kalkması zor bir süreçtir ve sıklıkla ilerleyen yaşla birlikte astım atakları kendini göstermeye başlar. Sonuç olarak, semptomların tekrar ortaya çıkmasına hazırlıklı olmanız ve böyle bir durumda doktorunuzdan yardım almanız önerilir.

Çocuklarda astıma ne iyi gelir?

Çocuklarda astımı hafifletmek ve kontrol altına almak için hem tıbbi tedavi hem de şikâyetlerini hafifletmek için bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir. Bu adımların en önemlisi, doktorunuzun reçete ettiği ilaçlar kullanılmalıdır. Belirtileriniz iyileşmeye başlasa bile, ilaçları almaya devam etmeniz gerekir. Bu nokta da nefes açıcı spreyler ve koruyucu ilaçlar da günü gününe düzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Çocuğunuzun astımı kontrol altına girdiğinde, doktorunuz çocuğunuzun ilaçlarını azaltarak tedaviye devam edebilir. Bu, bir nevi aşamalı yaklaşımdır. İlaçların doğru teknikle kullanımı konusunda da doktorunuzdan yardım almanız önerilir.

Astımı tetikleyen her türlü durumundan mümkün olduğunca kaçınmaya özen gösterin. Örneğin; toz akarları veya polenler gibi alerjenler, evcil hayvan tüyü, egzersiz, soğuk hava ve sigara gibi tüm tahriş edici maddeler astımı şiddetlendirebilir. Çocuğunuzun astım semptomlarını dikkatle gözlemleyin ve gerektiğinde ilaç konusunda değişiklikler yapın. Bu tip durumlar karşısında çözüm odaklı bir yaklaşım sergilediğiniz takdirde çocuğunuzun ciddi bir atak geçirme olasılığı azalır. Ayrıca, semptomları kontrol altına almak için çocuğunuzun aşırı ilaç kullanmasına gerek kalmayabilir. Astımın yönetiminde, doktor ve hasta arasında kombine bir şekilde tedavinin yürütülmesi önem taşır.

Çocuklarda astım teşhisi nasıl konur?

Her hastalıkta olduğu gibi çocuklarda astım tanısı konabilmesi için çocuğun şikâyetlerini gözlemlemek gerekir. Hırıltı, öksürük ve nefes darlığının özellikle geceleri kötüleşmesi astım şikâyetlerini akıllara getirebilir. Ancak çocuklara astım teşhisi koymak bazen zor olabilir. Bunun nedeni belirtilerin diğer bazı rahatsızlıklara benzerlik gösteriyor olmasıdır. Bununla birlikte çocuğunuzun semptomları, bu semptomların ne sıklıkla görüldüğü ve aile öyküsü de tanı koymak için önemli araçlardır. Çocuğunuzun astım olabileceği düşünülürse, semptomlarının iyileşip iyileşmediğini görmek adına düşük dozda koruyucu ilaç verebilir. Bu ilaçlarla semptomlarda iyileşme sağlanıyorsa çocukta astım olma riski düşündürücüdür. Eğer durum kötüleşiyorsa ilaç kullanımına son verilir.

Beş yaşındaki çocuklarda, akciğerlerinin nasıl çalıştığını görmek için astım testleri yapılabilir. Bu test, spirometri (solunum fonksiyon testi) yani bir akciğer testidir. Akciğerlerin fonksiyonel durumunun değerlendirilmesi için yapılan bu test astımın şiddetini belirlemek ve nasıl bir tedavi planı hazırlanması gerektiği konusunda fayda sağlayabilir. Ayrıca alerji için cilt testleri, kan testleri ve reflü araştırılması için bazı testler de yapılabilir.

Çocuklarda astım tedavisi nasıl olur?

Astım tedavisinde çocuğun şikâyetlerini en aza indirmek önemli bir yer tutar. Öyle ki, ataklarının önüne geçilmesi ve solunum şikâyetlerinin azaltılmasına yönelik bir tedavi planlanır. Astım tedavisinde astım ilaçlarının ne zaman ve ne sıklıkla alınacağı, astım ataklarında ne yapılacağı gibi özel durumlar karşısında yeterli bilgilere sahip olmanız gerekir. Böylelikle astım ataklarına anında müdahale edilebilir.

Astım ilaçları semptomların hızlı bir şekilde giderilmesi için düzenli olarak kullanılmalıdır. Birinci basamak tedavi olan inhalasyon kortikosteroidleri genellikle güvenlidir ve astımı tedavi etmek için oldukça etkili oldukları bilinir. Ayrıca antilökotrienler veya lökotrien değiştiriciler de tedavide kullanılabilen diğer ilaçlardır. İlaçları alabilmek için bazı durumlarda nebülizatör kullanılması gerekebilir.