Doğum, bebeğin anne karnında gelişiminin ardından, plasenta ile birlikte rahimden ayrılmasına kadar geçen bir süreçtir. Genellikle gebeliğin 37-42. haftası arasında başlayan doğum, öncesinde rahim kasılmaları ve serviksteki (rahim ağzı) değişiklikleri ile giderek doğuma hazırlar. Genellikle karında başlayan ve sırta yayılabilen bu kasılmalar hamileliğin üçüncü trimesterinde sık görülür ve bunlar genellikle yalancı kasılmalar (Braxton Hills) olarak ifade edilir. Gerçek doğum kasılmaları ise genellikle doğumun yaklaşması ile sıklaşır ve düzenli olarak hissedilir.
Rahimdeki kasların önce sıkılaşıp sonra gevşemesi olarak bilinen doğum kasılmaları, gebelik süresi zarfında herhangi bir zamanda aniden hissedilebilir. Bebeğin dünyaya gelebilmesi için doğum kanalı ve rahim ağzı genişlemeye başlar. Kasılmalar sonucu genişleme meydana gelebilir. Doğum kasılmalarının en belirgin özelliği ise düzenli olmaları ve giderek sıklaşmasıdır.
Doğum kasılmaları rahmin kasılması sonucu karında sıklaşma ve sertleşmeye neden olabilir. Doğum kasılmaları genellikle gebeliğin 37. haftasında hissedilen 30-45 saniye aralığında devam eden kasılmalardır. Bu kasılmalar bir çeşit doğuma hazırlık aşamasıdır. Halk arasında yalancı kasılmalar olarak ifade edilen bu kasılmalar, hafif ve düzensiz seyredebilir. Anne adaylarında kasılmalar farklı şekillerde hissedilebilir. Karın ve sırt ağrısının yanı sıra alt karın bölgesinde kramplar, bacaklar ve uyluklarda yoğun ağrılar şeklinde kendini gösterebilir.
Doğum süreçlerinin her biri farklıdır. Aynı şekilde kasılmalarda her anne adayında farklı bölgelerde ve farklı şiddette hissedilebilir.
Doğum kasılmaları belirtileri şunlardır;
Rahim ağzı doğuma hazırlandığında genişlemeye ve açılmaya başlar. Doğumun ilerlemesi, serviksin ne kadar açıldığı ve bebeğin vajinadan geçmesine izin verecek kadar genişlemesiyle ilişkilidir.
Doğum sırasında devam eden alt sırt ağrısı ve kramplarınız olabilir. Ayrıca kasılmalardan da kaynaklanabilir. Sırtta başlayan ağrı vücuda ilerlemeye devam edebilir.
Eklemlerin daha az gergin olduğunu ve biraz da rahat olduğunu fark edebilirsiniz. Bu gebelik hormonu adı verilen relaksinin bağlarınızı biraz gevşetmesi sonucu oluşabilir.
Hormonlar, aynı zamanda bağırsak hareketlerini tetikleyerek doğum öncesi ishale neden olabilir.
Amniyon zarının yırtılması genellikle doğuma çok yakın zamanlarda meydana gelir. Kokusuz, berrak ve saman renginde olabilir. Fışkıran ya da sızan bir sıvı şeklinde hissedilebilir.
Gebeliğin sonlarına doğru sık yaşanan kasılmalar, genellikle güçlü ve düzenli olmaya başladığında net olarak hissedilebilir. Doğum esnasında kasılmalar 40-70 saniye arasında sürebilir ve 3-5 dakikada bir gerçekleşir. Aktif doğum kasılmaları o kadar yoğun hissedilir ki konuşmakta bile güçlük çekilebilir.
Doğum kasılmasında en önemli nokta; ağrı ve kasılmaların sıklığı, süresi ve şiddetidir. Doğum sancıları 15-20 dakikada bir kısa süreli başlar. Giderek sıklaşması ve şiddetlenmesi doğumun başladığına işaret eder. Doğum sancıları son 1 saat içinde 5 dakika aralıklara sıklaşmış ve kasılmaların şiddeti 1 dakika kadar hissediliyorsa bu doğumun başladığı anlamına gelebilir.
Yalancı kasılmalar diğer bir tanımla Braxton hicks kasılmaları olarak tanımlanır. Yalancı kasılmalar vücudun doğuma hazırlanma sürecini içerir. Ancak gerçek doğum sancılarından farklıdır. Karında hissedilen bir sıkışmaya ya da adet sancılarına benzer ağrıları anımsatabilir. Kasılmalar genellikle zayıftır ve çok artmaz veya ilk başta güçlü ardından zayıf hissedilebilir.
Hamileliğinizin özellikle son birkaç haftasında gerçek doğum sancıları yaşama olasılığınız artabilir. Gerçek doğum sancıları giderek artar, kramp ve baskıya yol açar. Gerçek doğum sancıları ilk etapta uzun aralıklarla daha sonra sıklaşarak daha yoğun kasılmalar şeklinde hissedilir.
Gerçek ve yalancı kasılmalar arasındaki en önemli farklar şunlardır;
Düzensiz ve hafiftir. Genellikle karında hissedilir. Hamileliğinizin üçüncü trimesterinde yalancı doğum kasılmaları (Braxton Hicks) görülebilir. Rahatsız edici olabilir, ancak doğum sancısına neden olmamakla birlikte, servikste açılma da söz konusu değildir.
Kasılmalar giderek güçlenir ve kasılmaların şiddeti ve süresi sıklaşır.
Doğum kasılması genellikle ağrılı bir süreci içerse de her zaman şiddetli ağrılara neden olmaz. Doğum kasılmaları bazen adet sancısı gibi olabilir veya hafif hissedilebilir. Ancak doğum anında gerçekleşen kasılmalar genellikle ağrılıdır.
Su gelmeden doğum başlayabilir. Doğum süreci her kadında aynı değildir ve farklı ilerler. Kimi kadınlarda serviks açılır fakat su gelmeyebilir. Bu durumda ise anne adayına suni sancı verilerek doğum başlatılabilir.
Doğum kasılmaları ilk olarak sırt, karın ya da belde başlayabilir. Her iki sancı arası genellikle uzun olur ancak zamanla kısalır. Acil bir durum olmadığı sürece doktora gitmek için sancıların sıklaşmasını beklemek daha iyi olabilir.