Her yaş ve cinsiyetteki bireylerde görülebilen, yaygın bir sinir sistemi hastalığı olarak bilinen huzursuz bacak sendromu uyku esnasında etki edebildiği gibi günlük hayat akışında da kendisini gösterebilir. Hastalık, özellikle hastalığın ilk aşamalarında uykuya dalarken veya uyku süresince hastanın kontrolsüz bir şekilde bacağını hareket ettirmesi olarak tanımlanabilir. Hareketsiz kalınan uzun sürelerde kendini göstermeye başlayan hastalık, herhangi bir zaman diliminde ve yaş aralığında gerçekleşme riski taşır. Uzun süre boyunca oturduğunuz durumlarda bacak kendiliğinden hareket etmeye başlayabilir. Yolculuklarda veya sinema, tiyatro gibi aktivitelerde bacağınızın uzun süre boyunca hareketsiz kalması, hemen ardından ani hareket reaksiyonlarına sebep olabilir. Günlük hayat akışı içerisinde insanları oldukça fazla etkileyebilen bu hastalığın tedavi edilmesi büyük bir önem taşır.
Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?
Uyku veya herhangi bir aktivite sırasında sürekli olarak hareketsiz kalan bacakların bu hareketsizliğe karşı düzensiz bir hareket etme eylemi içerisinde olması olarak bilinir. HBS, vücut yorgunluğu sebebi ile ortaya çıktığı düşünülen fakat ilerleyen zamanlarda tedavi edilmezse olumsuz etkileri artarak çoğalabilen bir hastalık türüdür. Huzursuz bacak sendromu çeşitli plan ve organizasyonlarınızı gerçekleştirirken büyük sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Gün içerisinde mutlaka almanız gereken uykuyu alamamanıza ve buna bağlı olarak vücutta bitkinlik ve halsizlik hissinin artmasına yol açar. Genetik olarak ortaya çıktığı gözlemlenen hastalığın belirli bir yaş grubu için daha sık veya daha az gerçekleştiğine dair bir bulgu yoktur.
- Hastalık genellikle genetik bir şekilde ortaya çıkar.
- Gebelik süresince hastalık semptomlarını deneyimleyen anne adayları, doğum ile birlikte semptomlardan tamamen kurtulabilir.
- Böbrek yetmezliği, anemi ve demir eksikliği gibi rahatsızlıkların beraberinde veya sonrasında gelişebilir.
- Hastalık, sinir sisteminde meydana gelebilecek olan çeşitli sorunlar sebebi ile ortaya çıkabilir.
- Çeşitli ilaç kullanımı veya tedaviler sonrasında farklı maddeler tarafından tetiklenebilir.
Hastalık Belirtileri ve Tanı
Huzursuz bacak sendromu hastaları, başta oldukça hafif geçen semptomlar sebebi ile genellikle hastalığı yorgunluk ve halsizlik ile karıştırabilir. Zaman içerisinde gerekli önlemlerin alınmaması yüzünden hayatınızın büyük bir kısmını etkileyebilecek olan huzursuz bacak sendromunun tanısının kısa süre içerisinde konulması gerekir. Kimi zaman tek bir bacak üzerinde başlayan semptomlar zamanla iki bacağa da yayılabilir. Kimi zaman ise yalnızca söz konusu bacakta seyretmeye devam eder. Bacakları hareket ettirmedeki yoğun ve yüksek istek sebebiyle ileriki dönemlerde vücudun diğer bölümlerinde de ağrı gözlemlenmesi olası bir durumdur.
Hastalığın en belirgin belirtileri arasında;
- Bacak veya bacaklarda karıncalanma ve uyuşma,
- Yanma ve damarlarda ürperme hissi,
- Zonklama ve bacak ağrısında ciddi artışlar
yer alır. Ciddiye alınmadığı durumlarda sıklıkla tekrar etmeye başlayan hastalığın önüne geçebilmek için doktor kontrollerine gitmek büyük bir önem taşır.
Hastalığın Teşhis Süreci
Hastaların aile geçmişinde, genetik olarak yer aldığı bilinen huzursuz bacak sendromu teşhisinin konmasındaki en etkili yöntem düzenli olarak doktor kontrolüne gitmektir. Hastalık şüphesinin ardından nörolojik ve fiziksel muayeneler yapılarak, kesin bir yargıya varılması mümkündür. Teşhis ve tanı konması sürecinde, uyku uzmanlarından da yardım alınması gerekebilir. Bu şekilde süreç daha etkili ve pratik bir şekilde ilerletilirken, hastanın hissettiği yorgunluğa da bir çözüm bulunabilir. Kan tahlilleri ve elektrofizyolojik testlerin de yardımı ile hasta bireyler kesin olarak belirlenebilen bir tedavi sürecine yönlendirilir. Detaylı ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilen teşhis koyma sürecinin ardından, etkili bir tedavi yöntemi tercih edilerek hastalıkla mücadeleye başlanabilir.
Huzursuz Bacak Sendromu Çeşitleri Nelerdir?
Huzursuz bacak sendromunun tanımlanmış olan iki farklı çeşidi mevcuttur. Primer ve sekonder olmak üzere iki ayrı alt başlıkta incelenen hastalık ile ilgili farklı bulgular vardır. Çeşitlerine bağlı olarak farklı özelliklerin görüldüğü huzursuz bacak sendromu, detaylı incelemeler sonucunda gerekli tedaviye başlanması gereken bir hastalık çeşididir.
İdiyopatik (Primer) Huzursuz Bacak Sendromu: Hastalığın ilk çeşidi olarak bilinen idiyopatik huzursuz bacak sendromunun sebebi tam olarak bilinmemektedir. Hastalık kendi içerisinde de genetik ve genetik olmayan idiyopatik huzursuz bacak sendromu olarak ikiye ayrılabilir.
İkincil (Sekonder) Huzursuz Bacak Sendromu: Hastalığın bu çeşidi, sendromun vücutta bulunan farklı bir rahatsızlık sebebi ile geliştiği ikincil çeşididir. Sekonder huzursuz bacak sendromu bireylerde polinöropati, Parkinson, gebelik, anemi, böbrek yetmezliği, bazı romatizmal hastalıklar, vitamin ve minerallerin eksikliği gibi sorunlar neticesinde oluşabilir.
Ne Zaman ve Hangi Yaş Aralıklarında Görülür?
Huzursuz bacak sendromu, gerekli olan tanı ve tedavi süreçlerinin takip edilmesi neticesinde etkili bir şekilde tedavi edilebilen bir hastalık çeşididir. Hastalığın belirtileri ortaya çıktığında doğru bir şekilde takip edilerek mutlaka bir uzman görüşü alınmalıdır. Hastalık, çeşidine bağlı olarak farklı tedaviler ve süreçler sonucunda atlatılabilir. Altında başka bir sebebin yatabileceği huzursuz bacak sendromu sorununda, vücudunuzun sağlıklı ve dirençli olabilmesi için detaylı bir incelemeden geçmeniz gerekir. Primer hastalık çeşidi ise istirahat süreciniz ile beraber gün içerisindeki çeşitli aktivitelerinizi de olumsuz etkileyebilen sonuçlar doğurur. Bu nedenle hastalığın her iki çeşidinin de dikkatli bir şekilde tedavi edilmesi, ihmal edilmemesi ve evde tedavinin tercih edilmemesi gerekir. Hastalık şikâyeti ile doktora başvuran hastaların çoğunluğu orta ve ileri yaş aralıklarındaki bireylerden meydana gelir. Fakat hastalık semptomları çoğu zaman 20 yaş ve öncesi dönemlerde bile başlayabilir. Erken yaşlarda belirtilerini göstermeye başlayan hastalık başlangıçta hafif seyrederken, yaş ile birlikte şiddeti de artar. Vücutta demir, vitamin veya mineral eksikliği görülen durumlarda hastalık semptomlarındaki şiddetin arttığı gözlemlenir. Hayatınızı büyük ölçüde olumsuz etkileyebilecek olan huzursuz bacak sendromunun önüne geçmek ve erken yaşlarda önleminizi almak için muayene olmayı ihmal etmemeniz gerekir.
Huzursuz Bacak Sendromunun Tedavi Yöntemleri
Huzursuz bacak sendromu hastalığının tanı konma aşamasından sonra, tedavi sürecinin başında hastalığın türü ile ilgili detaylı bilgilere ulaşılır. Eğer hastalık çeşidi sekonder, farklı bir rahatsızlığa bağlı olarak gelişen HBS ise, öncelik olarak hastalığın altında yatan sorun giderilir. Bu şekilde geliştirilen tedavi yöntemleri sayesinde bireylerde kapsamlı bir tedavi uygulanır ve sağlık durumlarının iyileştirilmesi amaçlanır. Diğer durumlarda ise sıcak ve soğuk kompres uygulamaları, egzersiz ve spor, ilaç tedavisi veya masaj gibi çeşitli yöntemlerle tedaviye başlanır. Beslenme alışkanlıklarının da büyük bir etki yarattığı hastalıkta, doktorunuzun önerdiği besinlere yönelerek uzak durmanız gereken alışkanlıklara da dikkat etmeniz önemlidir. Huzursuz bacak sendromu hastalığı aynı zamanda stres, yorgunluk, hareketsiz kalma, sigara ve alkolün yoğun kullanımı gibi durumlardan ötürü de tetiklenebilir. Yaşam kalitenizin düşmesini engellemek ve vücudunuza ihtiyaç duyduğu önemi göstermek için tedavi süresince doktorunuzun yönlendirmelerini uygulamanız gerekir.
