Masa başında uzun süre çalışmak gibi nedenlerle boyun kasları zorlanabilir ve boyun ağrısı oluşabilir. Yaralanmalar ve bazı hastalıklar da boyun ağrısının sebebi olabilir. Yaralanma sonucu oluşmayan boyun ağrısı çoğu durumda birkaç gün içinde kendiliğinden geçer, nadiren ciddi bir sorunun belirtisidir.
Boyun Ağrısı Nedir?
Boyun, şu bölümlerden meydana gelir:
- Servikal omurganın kemikleri ve eklemleri (boyun omurları)
- Servikal omurları ayıran ve hareket ettikçe şoku emen diskler
- Boyundaki servikal omurgayı bir arada tutan kaslar ve bağlar
Boyun ağrısı, bu alanlardan bir veya daha fazlasının yaralanmasından kaynaklanabilir ya da ağrının başka bir nedeni olabilir. Evde tedavi genellikle küçük yaralanmaların neden olduğu boyun ağrısını hafifletmeye yardımcı olur. Uzun süre devam eden ağrılarda doktor kontrolü gereklidir.
Boyun Ağrısı Neden Olur?
Boyun ağrısının nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Aktiviteler
Boyun ağrısı, eklem iltihaplanmaları ya da kas gerilmeleri nedeniyle ortaya çıkabilir. Ağrıya sebep olan basit yaralanmalar, aşağıdaki durumlarda gerçekleşebilir:
- Ekrana bakarken, masa başında çalışırken ya da okuma yaparken başı önde tutmak
- Alnın dik olarak yumruğa ya da kola koyulduğu pozisyonda uzun süre geçirmek
- Boynun bükülü olduğu pozisyonda veya başı tam olarak desteklemeyen, düz ya da sert bir yastıkla yüzüstü uyumak
- Üst bedenin ve kolların kullanıldığı iş ya da egzersizler
Bu durumlar, başın arkasından başlayarak omzun arkasına doğru uzanan trapezius kaslarında gerginliğe ve ağrıya yol açabilir. Boyun ağrısına kas gerginliği neden olduğunda üst kollara, omza ya da sırta yayılan ağrı ve sertlik hissedilebilir.
Ani Yaralanmalar
Küçük boyun yaralanmaları; kısa mesafeden düşme, tökezleme gibi nedenlerle omurganın aşırı bükülmesinden kaynaklanabilir. Şiddetli boyun yaralanmaları ise bir araba kazasında darbe alma, yüksek mesafeden düşme, sırtın veya başın üstüne darbe alma gibi nedenlerle olabilir. Ayrıca sporla ilgili yaralanmalardan, bıçak yarası gibi delici bir yaralanmadan ya da boyna uygulanan boğma gibi dış basınçtan kaynaklanabilir.
Bir yaralanmadan kaynaklanan ağrı ani ve şiddetli olabilir. Yaralanmadan hemen sonra boyunda morarma ve şişlik gelişebilir. Akut yaralanmalar şunları içerir:
- Boyundaki bağların ya da kasların burkulması veya zorlanması
- Omurga kırığı veya çıkığı
- Disklerin yırtılması
Boyun ağrısına neden olan omurga kırıkları, kalıcı felce yol açabilecek bir omurilik yaralanmasına neden olabilir. Kalıcı felç riskini azaltmak için yaralı kişiyi doğru şekilde hareketsiz hale getirmek ve taşımak için doğru ilk yardımın yapılması önemlidir.
Disklerdeki yırtık yeterince büyükse, diskin içindeki jöle benzeri malzeme dışarı sızabilir ve bir sinire ya da omuriliğe baskı yapabilir. Bu durumda boyun ağrısına ek olarak baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı gibi semptomlar hissedilebilir. Ayrıca omuz ve kollarda ağrı olabilir.
Hastalıklar
Bazı hastalıklar, nadiren de olsa boyun ağrısına neden olabilir:
- Boyun düzleşmesi
- Boyun fıtığı
- Omur, omurilik ya da sinir hasarları
- Servikal radikülopati
- Osteoporozla ilgili kemik hasarı veya kırıkları
- Kanser
- Menenjit
- Artrit
- Enfeksiyonlar
- Tortikollis
Sinir sıkışması, boyundaki kasların hasarı ya da artrit nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durumda ağrı çoğunlukla tek taraflıdır. Boynun etkilenen tarafındaki kolda da ağrı hissedilebilir. Kolda ya da elde uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gibi farklı semptomlar da gelişebilir.
Bir tür bakteriyel ya da viral hastalık olan menenjit, omurilik ve beyin dokularında enfeksiyona neden olur. Hızlı bir şekilde ortaya çıkan belirtiler arasında kusma, şiddetli baş ağrısı, ateş ve boyun tutulması bulunur. Boyunda bulunan kasların sertleşmesi nedeniyle hareket kabiliyeti azalır.
Tortikollis de boyun ağrısının yaygın görülen nedenlerinden biridir ve genellikle boynun tek tarafından görülür. Hastalık nedeniyle kasılmaların olması, boynun bir tarafa doğru istemsiz yatmasına neden olur. Tortikollis, bir yaralanma ya da hastalıktan kaynaklanabileceği gibi doğuştan da olabilir.
Boyun Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Boyun ağrısı, genellikle boyundan omuzlara ya da sırtın üst kısmına doğru yayılır. Sıklıkla baş ağrısına neden olur. Bilgisayar başında olduğu gibi baş uzun süre tek bir pozisyonda tutulduğunda ağrı daha da kötüleşebilir. Boyun ağrısı kas gerginliğine, spazmlara ve başın rahat hareket ettirilememesine neden olabilir.
Boyun ağrısının belirtileri şu şekildedir:
- Ağrı
- Sertlik
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Uyuşukluk hissi
- Yorgunluk ve bitkinlik
- Görme ve işitmede değişiklikler
- Konsantre olma güçlüğü
- Yutma güçlüğü (disfaji)
Boyun ağrısı nadiren de olsa ciddi bir sorunun belirtisi olabilir. Ellerde ya da kollarda güç kaybı veya uyuşukluk, omuzdan veya koldan aşağıya doğru ilerleyen ağrı olması durumunda tıbbi yardım almak gerekebilir.
Boyun yaralanmasının omuriliğe de zarar vermesi durumunda tıbbi müdahalenin hemen yapılması önemlidir. Bu yaralanmalarda uyuşma ve karıncalanma, bağırsak ya da mesane kontrolü kaybı, his ya da hareket kaybı, bacak ve kol kaslarını hareket ettirmede güçlük görülebilir.
Boyun Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Boyun ağrıları genellikle kendiliğinden kaybolsa da ağrı gibi semptomların hafifletilmesi amacıyla ağrı kesiciler kullanılabilir. İlaçlar, ağrıyı azaltmasının yanı sıra daha rahat hareket etmeyi de sağlayabilir. Dolaşım sistemi ya da duyularla ilişkili olmayan durumlarda ağrının hafifletilmesi için buz ve ısı uygulamaları yapılabilir. Ağrılı bölgeye bağlı olarak buz kompresleri 15 dakika kadar uygulanabilir. Ancak uygulamalar arasında birkaç saat ara verilmesi gerekir.
Daha şiddetli semptomlar için fizik tedavi uygulamalarından faydalanılabilir. Fizyoterapistler tarafından gerçekleştirilen tedaviler, kaslarla ilgili boyun ağrılarının tedavisine yardımcı olur.
Hastalıklardan kaynaklanan boyun ağrısının giderilmesi için cerrahi uygulamalardan yararlanılabilir. Minimal invaziv ağrı tedavileri, ağrıya neden olan faktörlerin ortadan kaldırılmasını sağlar. Altta yatan duruma bağlı olarak farklı prosedürler kullanılabilir. Nükleoplasti fıtık, faset eklem denervasyonu iltihaplı eklem tedavisinde uygulanabilir.
Boyun Ağrısından Korunma Yolları Nelerdir?
Herhangi bir hastalıktan ya da akut durumdan kaynaklanmayan boyun ağrısı genellikle duruş bozuklukları ile ilişkilidir. Günlük aktiviteler sırasında bazı noktalara dikkat edilerek boyun ağrısının önüne geçilebilir:
- Otururken ya da ayakta dururken omzun, kulakların ve kalçanın paralel durması gerekir.
- Tablet ya da telefon gibi elektronik aletlerin ekranına bakılırken boynun bükülmemesi ve ekrana dik açı ile bakılması gerekir.
- Özellikle uzun mesafeli seyahatlerde ya da bilgisayar başında uzun süre geçirilen zamanlarda düzenli mola verilmesi, ayağa kalkılarak hareket edilmesi boyun ve omuz kaslarının esnemesine yardımcı olur.
- Uzun zaman geçirilen masaüstü bilgisayarların göz hizasında konumlandırılması önerilir. Buna göre masa ve sandalye ayarlanarak dizlerin kalçadan aşağı konumda kalması sağlanabilir.
- Uyurken baş ve boynun aynı hizada olması önemlidir. Bunun için boynun altına yastık alınabilir.
- Yoga, pilates gibi sporlar ile boyun kasları güçlendirilerek duruş bozukluklarının azaltılması sağlanabilir.
Boyun Ağrısı Nedir & Neden Olur? Hakkında Sık Sorulan Sorular
Her üç insandan birinin yaşamında en az bir kere boyun ağrısı geçirdiği kabul edilmektedir. Çalışan insanlarda görülme sıklığı daha fazladır.