COVID-19 Evde Hasta Bakımı Nasıl Olmalı?

Evde Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) tedavisi almak durumunda kalırsanız sizin ve aileniz için önemli olabilecek ipuçları

Coronavirüs (Koronavirüs /Covid-19) tanısı aldınız ve evde tedavinize karar verildi. Kendiniz ve aileniz için yapmanız gerekenler neler? Acil bakımın ne zaman gerekli olduğunu ve enfeksiyonun yayılmasını önlemeki çin yapabilecekleriniz hakkında bilmeniz gerekenler.

Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) teşhisi aldınız ve evde kendinize bakıyorsanız ya da evde Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19)  tanısı almış bir aile yakınınıza bakıyorsanız, sorularınız olabilir.

Acil bakımın ne zaman gerekli olduğunu nasıl anlarsınız?

İzolasyon ne kadar sürer?

Mikropların yayılmasını önlemek için ne yapabilirsiniz?

Hastanıza nasıl destek verebilir ve stresinizi nasıl yönetebilirsiniz?

İşte bilmeniz gerekenler.

Evde Tedavi Süreci:

Hasta bir kişinin bakımının sağlığınızı nasıl etkileyebileceğini de dikkate almak önemlidir. Risk grubuna giren yaştaysanız veya kalp veya akciğer hastalığı veya diyabet gibi kronik bir tıbbi durumunuz varsa, Coronavirüs’e (Koronavirüs / Covid19) yakalanma riskiniz çok daha yüksek demektir. Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19)  tanısı alan çoğu insan sadece hafif semptomlar ile hastalığı geçirebilir ve evde iyileşebilir. Semptomlar birkaç gün sürebilir ve virüsü olan insanlar yaklaşık bir hafta içinde daha iyi hissedebilirler. Tedavi, semptomları hafifletmeyi amaçlar ve dinlenme, sıvı alımı ve hekiminizin önerdiği ilaç tedavisini içerir. Kendiniz veya sevdiğiniz kişi için bakım ve ev izolasyonu ile ilgili hekim önerilerini harfiyen uygulamalı, tedavi hakkında herhangi bir sorunuz varsa mutlaka hekiminiz ile konuşmalısınız.

Böyle bir durumda, kendinizi hasta kişiden soyutlamayı ve hastanıza bakması için başka birini bulmayı düşünebilirsiniz.

Acil Durum

Kendinizi veya sevdiklerinizi semptomların kötüleşmesi ve/veya ağırlaşması açısından dikkatle izlemelisiniz. Semptomlar kötüleşiyorsa, hemen hekiminizi aramalısınız. Siz veya Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) olan bir kişi acil durum uyarı işaretleri yaşarsa, derhal tıbbi yardım gerekir. Hasta kişi uyandırılamıyorsa veya aşağıdakiler de dahil olmak üzere herhangi bir acil durum işareti görürseniz hekiminizi ya da yaşadığınız bölgedeki Sağlık Bakanlığı bilgilendirme hattını aramalısınız.

• Nefes darlığı
• Sürekli göğüs ağrısı veya göğüste basınç hissetme
• Dudaklar veya yüzde morarma
• Yüksek ve düşmeyen ateş

Siz Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) Hastasıysanız Etrafınızdakileri Nasıl Koruyabilirsiniz?

Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) hastasıysanız, enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yardımcı olabilirsiniz.

• Tıbbi tedavi almadıkça işten, okuldan ve genel alanlardan uzak durun.
• Toplu taşıma araçlarını kullanmaktan kaçının.
• Bir odada, ailenizden ve diğer insanlardan mümkün olduğunca uzak durun. Hava sirkülasyonu için pencereleri açın. Mümkünse ayrı bir banyo kullanın.
• Evinizde mümkün olduğunca ortak paylaşım alanlarını kullanmaktan kaçının. Paylaşılan alanları kullanırken hareketlerinizi sınırlayın. Mutfağınızı ve diğer ortak paylaşım alanlarını iyi havalandırın. Aile üyelerinizden en az 2 metre uzakta durun.
• Ayrı odanızda ve banyonuzda kapı tokmağı, ışık düğmeleri ve sayaçlar gibi sık dokunulan yüzeyleri her gün temizleyin.
• Bulaşıklar, havlular ve nevresim takımları gibi kişisel ev eşyalarını paylaşmaktan kaçının.
• Diğerlerinin yakınındayken bir yüz maskesi takın. Yüz maskenizi günlük olarak mutlaka değiştirin.
• Yüz maskesi takmak mümkün değilse, öksürürken veya hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu bir mendil veya dirsekle kapattığınızdan mutlaka emin olun ve kullandığınız mendili hemen atın, üzerinizdeki kıyafeti mutlaka yıkayın.
• Ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla sık sık yıkayın veya en az %60 alkol içeren alkol bazlı el dezenfektanı kullanın.

Bakımını Üstlendiğiniz Kişi Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) Hastası ise, Kendinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?

Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) tanısı alan birisine bakarken kendinizi korumak için T.C. Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) şunları tavsiye ediyor:

1. Ellerinizi temiz ve yüzünüzden uzak tutun.

Özellikle yakın temasta ya da hasta olan kişi ile aynı odada kaldıktan sonra ellerinizi en az 20 saniye sabun ve suyla yıkayın. Sabun ve su yoksa, en az %60 alkol içeren bir el dezenfektanı kullanın. Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının.

2. Yüz maskesi takın.

Hasta olan kişi ile aynı odada olmanız gerekiyorsa ve bir yüz maskesi takamıyorsa, siz bir yüz maskesi takın. Maskenizin ön tarafına dokunmayın. Hasta kişiden en az 2 metre uzakta durun.

Maskeniz ıslanırsa veya kirlenirse, temiz ve kuru bir maske ile değiştirin. Kullanılmış maskeleri tekrar kullanmayın ve maske değişimi sonrası ellerinizi yıkadığınızdan emin olun.

3. Evinizi sık sık temizleyin.

Her gün, tezgahlarınızı, masaların üzerini ve kapı tokmağı da dahil olmak üzere sık sık dokunulan yüzeyleri temizlemek için ev temizlik spreyleri veya mendilleri kullanın. Hasta kişinin izole odasını ve banyosunu temizlemekten kaçının. Temizlemeniz gerektiğinde maske ve eldiven gibi kişisel koroyucu ekipmanları mutlaka kullanın ve işlem sonrasında uygun şekilde çıkartarak, ayrı bir çöpe atın. Bu işlem sonrasında ellerinizi yıkamayı unutmayın. Hasta kişinin kullandığı yatak takımları ve eşyaları ayrı bir yerde tutun ve bekletmeden yıkayın.

4. Çamaşırlara dikkat edin.

Hasta kişinin çamaşırlarını deterjan ile yıkadığınızdan emin olun. Yıkanan çamaşırların iyice kurutulduğundan emin olun. Hasta kişi tarafından kirlenmiş kıyafetlerle uğraşıyorsanız, tek kullanımlık eldivenler giyin ve eşyaları vücudunuzdan uzak tutun. Eldivenleri çıkardıktan sonra ellerinizi yıkayın. Kirli eldivenleri ve maskeleri ayrı bir çöp kutusunda muhafaza edin ve evde çok fazla tutmamaya özen gösterin.

5. Hasta kişinin vücut sıvılarıyla doğrudan temastan kaçının.

Ağız ve solunum bakımı yaparken ve dışkı, idrar veya diğer atıkları tutarken tek kullanımlık eldivenler ve yüz maskesi kullanın. Eldivenlerinizi ve maskenizi çıkarmadan önce ve sonra ellerinizi yıkayın. Maskenizi veya eldivenlerinizi tekrar kullanmayın.

6. Evinizde gereksiz ziyaretçi bulundurmaktan kaçının.

Hasta kişi tamamen iyileşene ve Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) belirtileri veya semptomları tamamen ortadan kalkıncaya kadar evinize ziyaretçi kabul etmeyin.

İzolasyonu Sonlandırma

Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) ile enfekte olmuş hastaların ev izolasyonu sona erdiğinde aşağıdaki adımların izlenmesi önerilir.

Ateşi azaltan ilaç kullanmadan üç tam gün ateşsiz geçirdiğinizde, diğer semptomlarınız düzeldiğinde ve belirtileriniz başladığından itibaren en az 14 gün sonra normal hayatınıza dönebilirsiniz. Tabi ki standart izolasyon ve korunma önlemlerinin sağlıklı kişiler için de devam ettiğini unutmamalısınız.

Dünya Sağlık Örgütü, hasta kişiye bakanlarında, hastanın semptomlarının başlamasından sonra 14 gün boyunca sağlığının izlenmesini öneriyor.  Bu dönemde hekiminizle sağlığınız hakkında düzenli olarak konuşun.

Bakım Stresiyle Başa Çıkma

Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) hastası olan sevdiklerinizle ilgilenirken, kendinizi de stresli hissedebilirsiniz. Sağlığınız ve hasta kişinin sağlığı için endişelenebilirsiniz. Bu, yemek, uyku ve konsantre olma yeteneğinizi ve ayrıca varsa kronik sağlık problemlerinizi de etkileyebilir. Ayrıca alkol, tütün gibi maddeleri kullanımınızı artırabilir. Siz veya sevdikleriniz iyileştiğinde duygusal destek almanız gerekebilir. Telefon görüşmeleri, dijital iletişim araçları veya video konferanslar aracılığıyla başkalarıyla bağlantıda kalın. Endişelerinizi paylaşın. Çok fazla Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) haberi dinlemekten ve/veya izlemekten kaçının. Dinlenin, okuma, film izleme veya çevrimiçi oyun oynama gibi eğlenceli etkinliklere odaklanın.

Anksiyete veya depresyon gibi bir zihinsel sağlık sorununuz var ise, tedavinize ara vermeden devam edin. Durumunuz kötüleşirse hekiminize ya da danışmanlık aldığınız uzmana başvurun.

Kendinize özen göstermek için şu adımları izleyin:

• Duş alma ve giyinme dahil günlük rutininizi koruyun.
• Sosyal medya da dahil olmak üzere Coronavirüs (Koronavirüs / Covid19) haberlerine ara verin.
• Sağlıklı yemekler yiyin ve yeterince su tükettiğinizden mutlaka emin olun.
• Egzersiz yapın.
• Bol miktarda uyuyun.
• Uyuşturucu ve alkol kullanmaktan kaçının.
• Esneme, derin nefes alma egzersizleri ve meditasyon yapın.
• Keyifli aktivitelere odaklanın.
• Başkalarıyla bağlantı kurun ve kendinizi nasıl hissettiğinizi paylaşın.

Kendinize özen göstermek ve sağlığınıza dikkat etmek, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca sevdiklerinizin iyileşmesini desteklemenize yardımcı olacaktır.