Evlerde beslenen kediler, iç mekanlardaki en yaygın alerji nedenlerinden biridir. Çok sık şekilde görülen kedi alerjisi, her yaştan insanı etkileyebilir. Son on yılda, özellikle çocuklarda ve gençlerde kedi alerjisi vakaları artmıştır. Dünya çapında her beş kişiden birinde kedi alerjisi olduğu tahmin edilmektedir. Kapalı mekanlarda kedi alerjeni yüksek miktarda bulunduğunda kişinin yaşam kalitesi düşebilir. Kedi alerjisinin farklı semptomları olmakla birlikte alerjik konjonktivitten astıma kadar birçok sağlık sorununa da yol açabilir.
Kedi Alerjisi Nedir, Nedenleri Nelerdir?
Kedi alerjisi; kişinin, hayvanın deri hücrelerinde, tükürüğünde ve idrarında bulunan çeşitli proteinlere karşı gösterdiği alerjik reaksiyonlara verilen isimdir. Birçok hayvanın tüylerinde ve salgılarında oldukça yüksek miktarlarda alerjen bulunur. Kedi alerjisi olan kişiler bu alerjenlere maruz kaldığında genellikle hapşırma, burun akıntısı, gözlerde kızarma ve kaşıntı gibi semptomlar gösterir. Daha şiddetli vakalarda nefes almada zorluk da görülebilir.
Kedi alerjisi çoğunlukla kişi bir kedinin deri döküntülerine maruz kaldığında tetiklenir. Kedi alerjenleri, son derece küçük olduğundan havada uzun süre asılı kalabilir ve kolaylıkla bir yerden bir yere taşınabilir. Bununla birlikte yapısı dolayısıyla yere çökmesi de oldukça zordur. Kedi bulunan evlerde bu alerjenler kıyafetlere yapışabilir. Bunun sonucunda da kişi, gittiği her yere bu alerjenleri taşıyabilir. Kedi bulunmayan evlerde de bu nedenle yüksek miktarda kedi alerjeni bulunabilir.
Kedi alerjisi, aslında zararsız olan kedi alerjenlerinin bağışıklık sistemi tarafından tehlikeli görülmesi sonucunda oluşur. Vücuda giren bu alerjenler tehlikeli olarak algılandığında bağışıklık sistemi karşı koymak için antikorlar üretirken vücut da çeşitli semptomlar gösterir.
Kedi Alerjisinin Risk Faktörleri Nelerdir?
Kedi alerjisi, en sık görülen alerji türlerinden biridir. Eğer kişinin ailesinde alerji ya da astım öyküsü varsa kedi alerjisi yaşama olasılığı da artabilir. Bunun yanı sıra yapılan bazı araştırmalar, erken yaşta evcil hayvanlara maruz kalmanın bu alerjinin gelişmesine neden olabileceğini göstermiştir. Diğer yandan birtakım çalışmalarda ise bebeklerin yaşamlarının ilk yıllarında evcil hayvanlarla yaşamasının vücutta antikor üretimini sağlayarak ilerleyen yıllarda alerji olasılığını düşürdüğünü işaret etmektedir. Dolayısıyla bu konuda henüz net bir bilgi bulunmamaktadır.
Kedi Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?
Kedi alerjisi yaşayan kişiler genellikle birkaç dakika boyunca alerjenlere maruz kaldıklarında semptomları göstermeye başlar. Bu sebeple hastalar, semptomları net bir şekilde tanımlayabilir. Kedi alerjisi yaşayan birçok kişi çoğunlukla burun, göz, cilt ve solunum problemleri yaşar. Bununla birlikte ortaya çıkan bu semptomlar uyku düzenini de etkileyerek kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Kedi alerjenlerine maruz kalan alerjik bir kişide hapşırma, burun akıntısı, gözlerde kızarma ve sulanma, kaşıntı ve tıkanma görülebilir. Döküntü, kuruluk ve kızarıklık da semptomlar arasındadır. Bunlara ek olarak kedi alerjisi olan kişiler, alerjik bronşit ile astımı tetikleyen semptomlar da geliştirebilir. Bunlar arasında öksürük, hırıltılı nefes veya nefes darlığı ile göğüste sıkışma bulunur.
Kedi alerjisi yaşayan kişilerde bu semptomların yanında hayati tehdit taşıyan anafilaksi de görülebilir. Bu durumda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Anafilaksi belirtileri arasında kaşıntı, ürtiker, vücudun belirli noktalarında aşırı şişlik, solunumda zorluk ve şok yer alır. Eğer kişi alerjene maruz kalmaya devam ettiğinde ya da yüksek miktarda alerjene maruz kaldığında bu semptomlar kötüleşebilir. Dolayısıyla hastanın durumunu iyileştirmek amacıyla maruziyetin azaltılması önemli bir tedbirdir.
Kedi Alerjisi Teşhisi Nasıl Konur?
Kedi alerjisinde de, diğer alerji çeşitlerinde olduğu gibi teşhis için iki test türü bulunur. Deri ve kan testleri, alerjilerin teşhisinde hızlı ve doğru sonuçlar verir. Alerji teşhisinde tercih edilen deri testleri, prick testi ve intradermal test olarak ikiye ayrılır. Prick testinde cilt üzerine acısız ve ağrısız şekilde küçük delikler açılarak alerjenler test edilir. Kişinin reaksiyon gösterdiği alerjenlerin etrafında kızarıklık ve şişlik görülür.
Intradermal testte ise alerjenler kol derisinin altında enjekte edilerek deride reaksiyonlar gözlemlenir. Eğer kişi alerjene karşı hassasiyet gösterirse enjekte edilen bölgede kırmızı ve kaşıntılı şişlikler ortaya çıkar. Bu iki testte de görülen semptomlar yaklaşık 15-20 dakika içinde görülmeye başlanır ve kısa sürede kaybolur.
Kan testi de alerjilerin tespit edilmesi için kullanılan diğer bir yöntemdir. Bu yöntemde kişiden bir miktar kan alınır ve bu kan alerjenlere karşı test edilir. Kişinin test edilen alerjene karşı hassasiyeti olması durumunda kanda üretilen antikor miktarı yüksek olur.
Kedi Alerjisi Nasıl Tedavi Edilir, Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Kedi alerjisi olan bir hastanın alması gereken ilk önlem alerjenlere maruziyeti olabildiğince azaltmaktır. Bu amaçla yaşanılan evden kedinin uzaklaştırılması yaşam kalitesini arttırabilir. Bu önlem yeterli olmadığında ise semptomların hafifletilmesi için doktorlar ilaç tedavisi önerebilir. Belirtilerin şiddetine göre çeşitli alerji ilaçları kullanılması gerekebilir. Antihistaminikler, dekonjestanlar ve çeşitli burun spreyleri tedavi için kullanılabilir. Bununla birlikte alerjisi bu ilaçlarla kontrol edilemeyen hastalarda halk arasında “aşı tedavisi” olarak da bilinen “immünoterapi” gibi daha farklı tedavi yöntemlerinin uygulanması doktor tarafından uygun görülebilir.
