Vajinal kuruluk belirtileri nelerdir? Vajinal kuruluk nasıl tedavi edilir?

Vajina dokularının yeterince nemli ve kaygan olmaması durumu olarak tanımlanan vajinal kuruluk, cinsel ilişki sırasında ağrı, vajinada yanma, kaşıntı, tahriş ve idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlığa sebep olabilen bir durumdur. Özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda sık görülen bu durum, hayatın farklı dönemlerinde birçok kadının karşılaşabileceği yaygın bir problemdir.

Vajinal kuruluk, pek çok kadında utanç ve kaygıya yol açabilir. Ancak vajinal kuruluğun yaşam kalitesini ve cinsel sağlığı olumsuz etkilediği unutulmamalıdır. Bu nedenle belirtiler fark edildiğinde hekime başvurmak önemlidir. Doğru tıbbi destek ve uygun tedavi yöntemleriyle bu sorun etkili bir şekilde yönetilebilir.

Vajina kuruluk nedir?

Vajinal kuruluk, yaşam kalitesini etkileyen ve zaman zaman ağrıya neden olabilen bir durumdur. Özellikle cinsel ilişki esnasında rahatsızlığa yol açan bu durum, vajinadaki dokuların kuru, ince ve iyi nemlendirilmemiş olması durumunda gelişir. Sağlıklı bireylerde vajina dokusu boyunca bölgenin nemlenmesini sağlayan pek çok salgı bezi mevcuttur.  Vajina ve çevresindeki dokularda özellikle cinsel uyaranların etkisiyle ıslaklık gelişmesi gerekir. Ancak ıslaklığın sağlanamaması halinde akla ilk olarak vajinal kuruluk şüphesi gelir. Vajinal kuruluk her yaşta ortaya çıkabilen bir durum olmakla birlikte genellikle östrojen seviyelerinin düştüğü menopoz sırasında veya sonrasında meydana gelebilir. Vajinal kuruluk hissedildiğinde ilk adım, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurarak altta yatan nedenin belirlenmesi gerekir. Tedavisi mümkün olan bu durum; nemlendiriciler, kayganlaştırıcılar veya hormon destekli tedavilerle kontrol altına alınabilir.

Vajina kuruluk belirtileri nelerdir?

Vajinal kuruluk belirtileri genellikle cinsel ilişki sırasında en belirgin şekilde etkisini gösterir. Bu da kadınlarda cinsel ilişkiyi adeta kabusa çevirebilir. Günlük yaşamda ise vajinal bölgede rahatsızlık hissi, sık idrara çıkma ve idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlık görülebilir. Ayrıca bazı kadınlarda kötü koku, vajinal akıntıda azalma ya da kanama da eşlik edebilir. Bu belirtiler çoğu zaman rahatsız edicidir ve tedavi edilmediğinde daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Vajina kuruluk belirtileri:

• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Vajinal bölgede gerginlik veya hassasiyet
• Vajinanın (vulva) girişinde kaşıntı, yanma veya ağrı
• Cinsel ilişkiden sonra kanama
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
• Vajinal akıntının azalması veya hiç olmaması 
• Cinsel isteksizlik
• Sık idrara çıkma ya da idrar yaparken yanma

Vajina kuruluk neden olur?

Vajina kuruluğun en önemli nedeni düşük öströjen seviyeleridir. Östrojen, normal vajinal kayganlığı, elastikiyeti ve vajinal dokuyu sağlıklı tutmaya yardımcı olan oldukça önemli bir hormondur. Ancak vajinal kuruluğun altta yatan farklı nedenleri de olabilir. Örneğin; hormon tedavileri, stres, bazı ilaçların kullanımı ya da yetersiz uyarılma bu nedenler arasında yer alır.

Vajinal kuruluğun nedenler:

Hormonal durumlar

Düşük östrojen seviyesi kuruluğa katkıda bulunabilir. Ayrıca bu durum menopozun yanı sıra doğum sonrası ve emzirme dönemlerinde de vajinal dokuların incelmesine ve kurumasına neden olabilir.

Stres

Stres ve anksiyete, vücuttaki hormon seviyelerini etkileyebilir. Bu faktörler zamanla vajinal kuruluğa yol açar.

Bazı ilaçlar

Bazı ilaçlar (antihistaminikler, antidepresanlar ve kanser tedavileri) içerdikleri etken maddelerin hormon düzeylerini etkilemeleri nedeniyle vajinal kuruluk oluşabilir. Ayrıca doğum kontrol hapları veya hormon tedavileri de kuruluk şikâyetlerine neden olabilir.

İlerleyen yaş

Yaşın ilerlemesi ile birlikte vücutta bazı değişiklikleri meydana gelir. Bu açıdan özellikle menopoz sürecinde düşen öströjen seviyeleri vajinal dokularda nem kaybına ve incelmeye sebep olabilir.

Sigara kullanımı

Sigara kullanımı dolaşım sorunlarına yol açarak vajinal kuruluğu tetikleyebilir ve vücutta kan akışının azalmasına sebep olur. vajinal dokularda nemin gerçekleşmesi için gerekli olan kan akışı bu durumdan olumsuz etkilenebilir.

Vajina kuruluk nasıl tedavi edilir?

Vajina kuruluk durumunda ilk olarak hekiminiz tıbbi geçmişinize ve fizik muayenenize dayanarak vajinal kuruluk teşhisi koyacaktır. Altta yatan nedenin tespit edilmesi açısından yaşadığınız belirtiler ve kullandığınız ilaçlar yol gösterici olabilir. Vajinal kuruluk ve buna bağlı ağrılı cinsel ilişki (disparoni) için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur. Destek alınmadığında ise cinsel isteksizlik, ilişki sorunları ve tekrarlayan enfeksiyonlar gibi daha ciddi problemler ortaya çıkabilir.

Vajinal kuruluk durumunda uygulanan etkili tedaviler şunlardır;

Nemlendiriciler

Vajinal nemlendiriciler vajina dokuda nem dengesini sağlar. Bu sebeple tedavide ilk yöntem olarak nemlendiricileri ve kayganlaştırıcıları denemeniz önerilir.

Hormon tedavileri

Kuruluğun östrojen yetersizliğine bağlı gelişmesi halinde, östrojen içeren kremler veya vajinal tabletlerin kullanımı söz konusu olabilir. Bu tedaviler vajinal dokuların nemlenmesine yardımcı olur.

Vajinal yağlar

Vajinanın nem oranını arttırmak için cinsel ilişki esnasında doğal yağlardan yardım alınabilir.

Yaşam tarzı alışkanlıkları

Vajinal kuruluk şikâyetlerini yatıştırmak açısından vajinayı tahriş edecek her türlü durumdan kaçınmak gerekir. Ayrıca kuruluğu tetikleyen sigara kullanımından da uzak durmakta fayda vardır.

Alternatif tıp

Özellikle menopozla ilişkili vajinal kuruluk ve tahrişi tedavi etmek için bazı doğal yöntemlerden faydalanabilir. Ancak henüz yeterli kanıt mevcut değildir.

Düzenli cinsel aktivite

Cinsel uyarılma sonucu oluşan vajinal kayganlık, kuruluk veya yanma semptomlarının etkisini azaltmaya yardımcı olabilir. Lakin bu süreçte aşırıya kaçmamak ve uygun kayganlaştırıcıların kullanılması daha faydalı olacaktır.

Vajinal kuruluk tedavi edilmezse ne olur?

Vajinal kuruluk genellikle tıbbi bir duruma yol açmaz. Ancak vajina yeterince nemli olmadığında ilişki sırasında sürtünme, tahriş giderek şiddetlenebilir. Bu da ciddi ağrılara yol açar. Sonuç olarak cinsellikte ağrı ve buna bağlı isteksizlik çiftler arasında zamanla gerilime sebebiyet verebilir. Ayrıca tedavi edilmeyen vajinal kuruluk, bölgeyi enfeksiyonlara yatkın hale getirir. Kişilerde daha sık mantar, bakteriyel vajinozis ve idrar yolu enfeksiyonları şikâyetleri görülür.

Tahrişe bağlı kaşınma ve yanma gibi sorunlar kişilerin yaşam kalitesini düşürebilir. Vajinal kuruluk çoğu zaman hafif bir durum olarak görülse de kişilerde hem fiziksel hem de duygusal açıdan birçok soruna neden olabilen bir problemdir. Bu nedenle vajinal kuruluk şikâyeti yaşayan kadınların, yaşam kalitelerini artırmak ve olası komplikasyonları önlemek için gecikmeden bir uzmana başvurmaları önemlidir. Altta yatan nedenin belirlenmesiyle birlikte hormon tedavisi, vajinal nemlendiriciler veya yaşam tarzı değişiklikleri gibi çeşitli çözümler uygulanabilir.