Antihistaminik, saman nezlesi gibi yaygın alerjik reaksiyonları önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olan bir grup ilaç türüdür. Yiyecek, toz akarları veya evcil hayvan tüyleri gibi maddelere karşı, akut alerjik reaksiyonlarda antihistaminikler de kullanılabilir. Bazı alerjik durumlarda semptomları önlemek veya hafifletmek için antihistaminikler alabilirsiniz. Bunlar:
Alerjik rinit
Saman nezlesi gibi mevsimsel alerjiler, genellikle her yıl aynı zamanda semptomlara neden olur. Bunlar: çimen veya ağaç polenlerine karşı bir alerjidir. Kronik alerjiler, yıl boyunca semptomları tetikler. Ev tozu akarlarına, küf veya evcil hayvan tüylerine karşı alerjiyi içerebilir.
- Alerjik konjonktivit.
- Kurdeşen (Ürtiker).
- Böcek ısırıkları veya sokmaları gibi alerjik reaksiyonlar ve bazı gıda alerjileri.
Histamin kaynaklı olmayan egzama veya sedef hastalığı gibi diğer kaşıntılı döküntüleri tedavi etmek için antihistaminikler kullanılmaz. Bazı antihistaminikler uykusuzluğun kısa süreli tedavisinde de kullanılabilir (Sadece sakinleştirici antihistaminikler).
Antihistaminik nedir?
Antihistaminikler, burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşıntı, böcek ısırıkları veya sokmalarının neden olduğu reaksiyonlar gibi alerji semptomlarını hafifletmek için kullanılan ilaçlardır. Hücrelerdeki histamin reseptörlerini bloke ederek alerjenlere karşı fiziksel tepkiyi azaltırlar. Antihistaminiklerin çoğu reçetesiz olarak eczanelerden temin edilebilir, ancak bazıları yalnızca reçeteyle satılır. Antihistaminikler iki ana gruba ayrılırlar:
Sakinleştirici antihistaminikler
Sakinleştirici antihistaminikler eski veya 'birinci nesil' antihistaminiklerdir. İlaçlar kandan beyine kolayca geçtiği için uykulu hissetmeye neden olabilirler. Bu, düşünceyi ve hareketi yavaşlatabilir ve konsantrasyonu etkileyebilir.
Sakinleştirici olmayan antihistaminikler
Sakinleştirici olmayan antihistaminikler yeni 'ikinci nesil' antihistaminiklerdir. Uykulu hissetmeye neden olma olasılıkları daha düşüktür. Ancak bunun kişiden kişiye farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır.
Antihistaminikler, kapsül, sıvı, tablet, şurup, krem, losyon, jel, göz damlası ve burun spreyi gibi çeşitli formlarda olabilirler.
Antihistaminik ne işe yarar?
Antihistaminikler, saman nezlesi, kurdeşen, alerjik konjonktivit, alerjik astım, ilaç alerjileri, böcek ısırıkları veya böcek sokmaları gibi alerji semptomlarını hafifletmek için kullanılır. Antihistaminikler ayrıca; seyahat hastalığı da dahil olmak üzere, mide bulantısı ve kusma hissi ve vertigo gibi rahatsızlıklarda da kullanılabilir.
Antihistaminik ne için kullanılır?
Antihistaminikler, vücutta hapşırma, kaşıntı, burun akıntısı ve kurdeşen gibi alerjik semptomlar geliştirmesine neden olan bir kimyasal olan histamini bloke eder. Histamin normalde vücut enfeksiyon gibi zararlı bir şey algıladığında salgılanır. Kan damarlarının genişlemesine ve cildin şişmesine neden olur. Antihistaminikler histaminleri azaltarak veya bloke ederek alerji belirtilerini ortadan kaldırırlar. Bu ilaçlar mevsimsel, iç mekan ve gıda alerjileri dahil olmak üzere farklı alerji türlerinin semptomlarını hafifletmekte kullanılırlar ancak her semptomu hafifletemezler.
Antihistaminikler nasıl kullanılır?
Antihistaminikler belirtilere bağlı olarak alınabilir:
- Her gün, günlük semptomları kontrol altında tutmaya yardımcı olmak için.
- Sadece semptomlar olduğunda.
- Evcil hayvan veya belirli bitkiler gibi alerji semptomlarına sıklıkla neden olan şeylere maruz kalmadan önce.
- Alerjisi olan pek çok insan için semptomlar sabaha karşı en kötü seviyededir. Bunun için alerji mevsiminde yatmadan önce antihistaminik almak, kişinin sabah daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir.
Antihistaminikler nasıl çalışır?
Antihistaminikler, histamin adı verilen bir kimyasalın etkilerini bloke ederek çalışır. Histamin, vücudu enfeksiyonlardan korumak için bağışıklık sistemi tarafından üretilir ve salınır. Hasarlı doku alanı etrafındaki küçük kan damarlarını daha 'sızdıran' hale getirir. Bu, bağışıklık hücrelerinin ve sıvının enfeksiyonla savaşmak ve dokuları iyileştirmek için hasarlı alana girmesine izin verir. Kişide alerji varsa, bağışıklık sistemi polen gibi zararlı olmayan bir şeye tepki verir. Vücut daha sonra çok fazla histamin salgılar. Bu, akciğerlerde, boğazda, burunda, sinüslerde, sindirim sisteminde ve ciltte iltihaplanmaya neden olabilir.
Antihistaminiklerin yan etkileri neler?
Antihistaminiklerin olası yan etkileri şunları içerebilir:
- Uyuşukluk veya uyku hali.
- Bulanık görme gibi görme değişiklikleri.
- Baş dönmesi.
- Ağız, burun veya boğaz kuruluğu.
- İştah azalması.
- Mide bulantısı.
- Mukusun kalınlaşması.
- Görmede değişiklikler.
- Kabızlık.
- İdrar yapmada zorluk.
- Sinirli, heyecanlı veya huzursuz hissetmek.
