Bilirubin testi nedir? Bilirubin yüksekliği ve düşüklüğü neden olur?

Bilirubin, eski kırmızı kan hücrelerinin bir yan ürünüdür. Kırmızı kan hücreleri vücudunuzdaki işlemleri tamamladıktan sonra parçalanır ve işlenmek üzere kan aracılığıyla karaciğere geçer. Karaciğer bilirubini diğer atık maddelerle birlikte safra adı verilen bir sıvıya ayırır. Safra, bağırsaklar aracılığıyla vücuttan dışarı çıkar.

Bilirubin testi, kandaki bilirubin seviyelerini ölçer. Bilirubin testi yapılırken bir damardan kandan ya da idrardan bir örnek alınır ve analiz için bir laboratuvara gönderilir. Laboratuvar, bilirubin seviyelerini ölçerek normal aralıkta olup olmadığını belirler. Yüksek veya düşük bilirubin seviyeleri, eski kırmızı kan hücrelerini parçalama ve temizleme sürecinin iyi çalışıp çalışmadığını belirler.

Sarılık belirtileri göstermek, kansızlık, ilaçlara reaksiyon göstermek, uzun süreli alkol kullanımı, hepatit virüsüne maruz kalmak, koyu renkli idrar, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, karın şişkinliği, kil renkli dışkılar, tükenmişlik yüksek bilirubin seviyeleri ile ilgili olabilir ve doktora danışılması gerekebilir.

Bilirubin testi nedir?

Bilirubin testi, kandaki bilirubin seviyelerini ölçerek karaciğer sağlığı hakkında kapsamlı bilgi edinilmesini sağlar. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla üretilen bir maddedir ve karaciğerden geçerek vücuttan atılır.

Bilirubin, safradaki sarı pigmente verilen addır. Eğer karaciğer bilirubini safraya işlemekte zorluk çekiyorsa yahut safra kanalları tıkalıysa yüksek bilirubin seviyeleri olabilir. Bilirubin testi, kandaki farklı karaciğer değerlerini ölçen kapsamlı bir testtir.

Bilirubin testi nasıl yapılır?

Bilirubin testi yapılırken genellikle koldan bir damardan kan örneği alınır. Bilirubin testi yapılmadan birkaç saat önce herhangi bir şey yiyip içilmemesi istenebilir. Koldan iğne ile kan örneği alınır ve laboratuvara gönderilir. Ayrıca bilirubin seviyesini ölçmek için idrar testi de yapılır.

Yenidoğan bebeklerde sarılık varsa bilirubin seviyelerinin çok yüksek olmadığından emin olmak için test yapılabilir. Yenidoğan sarılığı sık sık karşılaşılan bir durumdur ve çoğu zaman endişelenecek bir şey yoktur. Ancak çok yüksek bilirubin seviyeleri toksik olma ihtimaline karşı yenidoğan bebeğin topuğundan kan alınır.

Bilirubin testi hangi hastalıkların tanısı için yapılır?

• Bilirubin testi, karaciğer, safra kesesi veya kanda bir sorun olup olmadığını öğrenmek için uygulanır.
• Cilt veya göz akı sararmaya başladığında, kanda çok fazla bilirubin olduğunun göstergesidir.
• Sarılık, koyu renkli idrar, kil renkli dışkı veya mide ağrısı gibi semptomlarınız varsa bu belirtiler hepatit, siroz veya diğer karaciğer hastalıklarına işaret ediyor olabilir.
• Ayrıca bilirubin testi safra kanallarında tıkanıklık olup olmadığını anlamak için yapılır.
• Mevcut bir karaciğer hastalığının takibi için yapılır.
• Vücutta kırmızı kan hücrelerinin çok hızlı parçalanmasıyla ilgili yaşanabilecek sorunları teşhis etmek için yapılır. Örneğin, kan dolaşımındaki yüksek bilirubin seviyeleri hemolitik aneminin bir işareti olabilir.

Yüksek bilirubin sonuçları her zaman tedavi gerektiren bir tıbbi rahatsızlık olduğu anlamına gelmez. Normalden yüksek bilirubin seviyeleri bazı ilaçlar, belirli yiyecekler veya yoğun egzersizlerden de kaynaklanabilir. Sonuçların ne anlama geldiğini öğrenmek için doktora danışmak gerekir.

Bilirubin yüksekliği neden olur?

• Vücut çok fazla kırmızı kan hücresi parçaladığında bilirubin yüksekliği meydana gelir.
• Kırmızı kan hücrelerini yok eden hemolitik anemi gibi bir kan bozukluğu varsa, aşırı bilirubin üretilebilir.
• Karaciğer normal bilirubin yükünü işlemekte zorlanıyor olabilir.
• Karaciğer aşırı toksik yüklenmeyle mücadele ediyor olabilir veya işleyişini etkileyen kronik bir karaciğer hastalığı olabilir.
• Safra sistemi safrayı etkili bir şekilde temizleyemiyor olabilir.
• Safra kanallarında veya safra kesesinde safranın birikmesine ve kan dolaşımına sızmasına neden olan bir tıkanıklık olabilir.
• Bebek ile anne arasında kan grubunun uyuşmaması da bilirubin yüksekliğine yol açar.
• Erken doğum ve bebeğin anne sütüne karşı reaksiyon göstermesi de bilirubin yüksekliğinin nedenlerinden biridir.
• Safra kesesi taşları ve safra kesesi iltihabı bilirubin seviyesinin yüksek olmasına neden olabilir.

Bilirubin yüksekliği belirtileri neler?

• Bilirubin yüksekliği, ciltte ve gözlerin akında sarı bir renk tonuna yol açar. Halk arasında sarılık olarak bilinir. Bu en çok dikkat çeken belirtidir.
• Kandaki yüksek bilirubin idrara sızabilir ve koyu idrarın koyu hale gelmesine yol açabilir.
• Bilirubin dışkıda olması gerektiği gibi çıkmıyorsa dışkı daha açık veya kil rengi olabilir.
• Çok yüksek bilirubin kaşıntıya neden olabilir.

Bilirubin düşüklüğü neden olur?

Antibiyotikler, doğum kontrol hapları, uyku hapları ve nöbet ilaçları dahil olmak üzere bazı ilaçlar bilirubin seviyenizi düşürebilir. Ancak düşük seviye endişe edilecek bir durum değildir. Çok fazla kafein tüketmek de bilirubin düşüklüğüne neden olabilir.

Bilirubin düşüklüğü belirtileri neler?

Düşük bilirubin genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz.

Direkt bilirubin nedir?

Direkt bilirubin karaciğerde işlendikten sonra oluşan suda çözünen türdür. Direkt bilirubin karaciğere ulaştığında ve kimyasal bir değişime uğradığında meydana gelen bilirubindir. Dışkı yoluyla atılmadan önce bağırsaklara gider.

İndirekt bilirubin nedir?

İndirekt bilirubin ise hemoglobin yıkımından hemen sonra oluşan, suda çözünmeyen türdür. Kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşur. Kandan karaciğere gider.

Total bilirubin nedir?

Total bilirubin, kan dolaşımındaki tüm bilirubin miktarıdır. 18 yaş üstü yetişkinlerde normal toplam bilirubin desilitre kan başına 1,2 miligrama (mg/dl) kadar çıkabilir. 18 yaş altı kişilerde normal seviye 1 mg/dl olacaktır. Direkt bilirubin için normal sonuçlar 0,3 mg/dl'den az olmalıdır. Yenidoğanlarda normal bilirubin seviyeleri 12 mg/dl'ye kadar ulaşabilir.

Bilirubin normal değeri nedir?

Bilirubin değerleri idrar veya kan tahlili ile anlaşılabilir. Kan tahlili yapıldığında, toplam bilirubin için normal aralık 3,4 ila 20,0 mikromol/L'dir (0,2 ila 1,2 mg/dL). Cilt veya göz akı sararmaya başladığında, kanda çok fazla bilirubin olduğu anlamına gelir. Bu, karaciğer, safra kesesi veya kanda bir sorun olduğunun bir göstergesi olabilir ve doktora başvurulması gerekmektedir.