Gömülü bir diş, bir dişin diş eti çizgisinden çıkamaması durumunda oluşur. Ağızda yer eksikliği, yanlış açıyla ilerleme veya tıkanıklık, gömülü bir dişe neden olabilir. Yirmilik dişler genellikle 17 ila 25 yaşları arasında çıkar ve sıklıkla gömülü olanlardır.
Aile geçmişi de gömülü dişlere sahip olma olasılığını etkiler. Gömülü dişler, hızlı şekilde tedavi edilmezse komplikasyonlara yol açabilen yaygın bir diş sorunudur. Bu durum, yirmilik dişlerden köpek dişlerine kadar çeşitli dişleri etkiler. Belirtileri erken fark etmek ve mevcut tedavileri anlamak çok önemlidir.
Gömülü diş nedir?
Gömülü diş, olması gerektiği gibi büyümeyen (çıkmayan) bir diştir. Bunun yerine, diş etlerinde veya çene kemiğinde sıkışıp kalır. Gömülü diş genellikle yirmi yaş dişlerini ve köpek dişlerini (köpek dişleri) etkiler, ancak herhangi bir dişte olabilir.
Gömülü dişlerin üç ana tipi vardır:
Yumuşak doku sıkışması
Diş çene kemiğinden çıkar (içeri doğru büyür) ancak diş etini aşmaz.
Kısmi kemik sıkışması
Dişin bir kısmı çene kemiğinden çıkar ancak dişin bir kısmı sıkışmış halde kalır. Dişin hiçbir parçası diş etini aşamaz.
Tam kemik sıkışması
Diş çene kemiği içinde tamamen sıkışmış halde kalır. Dişin hiçbir kısmı kemik veya diş etinden çıkmaz.
Gömülü diş neden olur?
Dişler bebeklik döneminde diş etlerinden çıkmaya başlar. Bu, kalıcı dişler süt dişlerinin yerini aldığında tekrar olur. Bir diş çıkmazsa veya sadece kısmen çıkarsa gömülü olarak kabul edilir. Bu en sık yirmi yaş dişlerinde (üçüncü azı dişleri) olur. Bunlar çıkan son dişlerdir. Genellikle 17 ile 21 yaşları arasında çıkarlar. Gömülü dişlere neden olabilecek birkaç durum vardır, bunlar:
- Yanlara doğru büyüyen çarpık veya eğri dişler.
- Çene kemiğinizde yeterli alan olmaması. Bu, küçük bir çeneye veya fazladan (süpernümerer) dişler varsa olabilir.
- Dişlerin normal şekilde çıkmasını engelleyen aşırı sıkışıklık.
Gömülü diş belirtileri nelerdir?
Gömülü diş belirtileri arasında baş ve çene ağrısının yanı sıra diş eti dokusunda kızarma ya da şişme yer alabilir. Etkilenen bir dişi erken teşhis etmek, etkili bir şekilde tedavi edilmesine yardımcı olabilir.
Gömülü diş belirtileri şöyle sıralanabilir;
- Uzun süreli baş ağrısı veya çene ağrısı.
- Ağzı açınca acı veya zorluk (bazen)
- Gömülü dişin yakınında diş etinde hassasiyet veya ağrı.
- Diş eti dokusunun kızarması veya şişmesi.
- Dişin henüz çıkmadığı yerlerde görülen boşluklar.
- Çürük veya diş eti sorunlarına işaret eden, sürekli kötü nefes kokusu.
- Bölgeye veya yakınına ısırıldığında hoş olmayan bir tat. Bu enfeksiyon belirtisidir.
- Boyundaki lenf düğümlerinin şişmesi (bazen)
Gömülü diş çekilmezse ne olur?
Gömülü dişler tedavi edilmediği takdirde ağrı ve rahatsızlığa, diş eti enfeksiyonlarına, kist oluşumuna, diğer dişlerin köklerine zarar vermeye ve hatta komşu dişlerin hizasızlığına neden olmanın yanı sıra ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Gömülü diş nasıl çıkarılır?
Bazı durumlarda, gömülü bir diş çıkarılmazsa, çürüme ve diş eti hastalığı gibi daha ileri diş sorunlarına yol açabilir. Dişi veya dişleri çıkarmak, bunun gerçekleşme olasılığını azaltmaya yardımcı olabilir. Gömülü bir dişin cerrahi olarak çıkarılması, yanlış pozisyonda gelişen bir dişin çıkarılması işlemidir. Gömülü dişin cerrahi olarak çıkarılması lokal veya genel anestezi altında yapılabilir ve genellikle 30-60 dakika arasında sürer. Gömülü dişi çıkarmak için genellikle dişin üzerindeki diş etinde bir kesi yapmak gerekir. Bazen gömülü dişi çevreleyen kemiğin bir kısmını çıkarmak da gerekir. Dişi çıkarmak için 2 veya 3 parçaya kesilmesi gerekebilir. Yirmi yaş dişi çıkarıldıktan sonra diş etine dikiş atılır. Vakaların çoğunda bu dikişler eriyen dikişlerdir ve kaybolmaları yaklaşık iki hafta sürer.
Gömülü diş kendiliğinden çıkar mı?
Gömülü yirmi yaş dişi oldukça yaygındır. Genellikle kemik içi bir gömülülük kendi kendine düzelemez. Gömülü dişler için tedavi olarak genellikle cerrahi olarak çıkarılması önerilir.
