Prostat, erkeklerde mesanenin altında ve rektumun önünde bulunan bir bezdir. İdrarı mesaneden penise taşıyan bir tüp olan üretrayı çevreler. Prostat yaşam için olmazsa olmaz değildir, ancak üreme için önemlidir. Prostatın ana işlevi, meninin bir parçasını oluşturan bir sıvıyı üretmek ve salgılamaktır. Prostat, bağ dokusu ve kas liflerinden oluşan stroma ile çevrili birçok dallanan kanaldan oluşur. Kanalları kaplayan hücreler, sperm ve diğer sıvılarla karıştırılarak semen oluşturan prostat sıvısını üretir. Prostatın çoğu, kapsül adı verilen ince bir bağ dokusu tabakasıyla kaplıdır.
Prostat genç erkeklerde yaklaşık bir ceviz büyüklüğündedir, ancak erkekler 40'lı yaşların sonuna ve 50'li yaşların başına geldiklerinde büyümeye başlayabilir.
Prostat nedir?
Prostat, kasıkların derinliklerinde, penisin tabanı ile rektum arasında bulunan, ping-pong topu büyüklüğünde küçük, kauçuksu bir bezdir. Erkeklerde üreme için önemlidir. Prostatın temel işlevi prostat sıvısı üretmektir. Prostat sıvısı, spermi korumaya ve beslemeye yardımcı olan enzimler, proteinler ve mineraller açısından zengindir. Bir erkek cinsel olarak uyarıldığında, prostat prostat sıvısını kanallardan ve üretraya doğru iter. Prostat sıvısı, üretradaki sperm ve diğer sıvılarla karışır ve semen olarak boşalır. Prostat, üremenin dışında idrar kontrolünde de rol oynar. Üretranın etrafında kasılıp gevşeyerek idrar akışının düzenlenmesine yardımcı olan kas dokusu bulunur.
Testosteron ve hipofiz bezi ile böbrek üstü bezlerinin ürettiği hormonlar da dahil olmak üzere hormonlar, prostat bezinin işlevini kontrol etmeye yardımcı olur.
Prostat belirtileri nelerdir?
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız vakit kaybetmeden uzman bir doktora görünün:
Sık idrara çıkma isteği
Gece boyunca idrara çıkmak için çok sayıda kez uyanma ihtiyacı
İdrarda veya menide kan
İdrar yaparken ağrı veya yanma
Ağrılı boşalma
Alt sırtta, kalçalarda, pelvik veya rektal bölgede veya üst uyluklarda sık görülen ağrı veya sertlik
İdrar damlaması
Erken yaşta prostat belirtileri nelerdir?
Hangi yaş olursa olsun aşağıdaki durumlar doktora başvurmanızı gerektirir;
İdrar yaparken zorlanma
Kesik kesik idrar yapma
Gece boyunca sıklıkla idrara çıkma
İdrara sıkışma
İdrarda yanma
İdrar kaçırma
İdrarda kanama
İdrarda koku veya bulanıklık
Prostat neden olur?
Geçmişte bakteriyel prostatit enfeksiyonu geçirmiş olmak.
Bazı kimyasalların neden olduğu tahriş.
Alt idrar yollarını bağlayan sinirlerde sorun.
Pelvik taban kaslarıyla ilgili sorunlar.
Cinsel istismar.
Kronik anksiyete sorunları.
Prostat varsa ne olur?
İdrar yapmada zorluk, örneğin idrar akışını başlatmada zorluk
Özellikle geceleri sık idrara çıkma isteği
Mesanenin tam olarak boşaltılamaması hissi
Ağrılı idrara çıkma
İdrarda kan bulunması veya idrara çıkmadan bağımsız olarak üretradan kan gelmesi.
Prostat hastalığına ne iyi gelir?
Çok yağlı beslenme, alkol ve sigara ve kafein prostatta çeşitli sorunlara yol açabilir. Sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme düzeni ayrıca bol su tüketimi ve yeşil çay gibi bitkisel çaylar prostat sağlığının korunmasında fayda sağlayabilir. Kilo kontrolü ve düzenli egzersizler prostata iyi gelebilir.
Prostat biyopsisi nasıl yapılır?
Prostat biyopsisi, prostat kanseri belirtilerini incelemek için prostat dokusundan küçük örnekler alınmasıdır. İşlem kısadır; genellikle 10-15 dakika sürer. Erkeklerde genital ve idrar sorunları konusunda uzmanlaşmış olan ürolog tarafından gerçekleştirilir.
Muayene odasında enfeksiyonu önlemek için antibiyotik verilecektir.
Yan dönerek yatmanız ve dizlerinizi göğsünüze çekmeniz istenecektir.
Rahatsızlığı azaltmak için test edilen bölge uyuşturulabilir.
Ultrason görüntüsü için rektuma bir prob yerleştirilir.
Prostattan birkaç doku örneği almak için probun içinden küçük bir iğne sokulur. Bazı erkekler işlem sırasında hafif bir baskı veya rahatsızlık hissedebilir.
Doku örnekleri alındıktan sonra analiz için laboratuvara gönderilir.
Prostat ameliyatı nasıl yapılır?
Prostat ameliyatı üç farklı şekilde yapılır. Bunlar;
Robotik Cerrahi
Açık Cerrahi
Laparoskopik Cerrahi
Cerrah karnın alt kısmından kasık kemiğine kadar bir kesi açar. Bu kesiden müdahale edilerek prostat ve etrafındaki dokular çıkartılır. Ancak prostat kapsülü yerinde bırakılır. Sonrasında hastaya sonda takılır ve açılan kesi kapatılarak operasyon sonlandırılır.
Cinsel ilişki prostata iyi gelir mi?
Cinsel ilişki, prostata kan akışını iyileştiren ve daha iyi işlevselliği destekleyen doğal bir egzersizdir. Boşalma, menide biriken zararlı kimyasalları temizleyerek prostatı koruyabilir. Araştırmalar, erkeklerde daha sık boşalmanın prostat kanseri riskini azaltabileceğini göstermektedir.