Göz seğirmesi oldukça sık karşılaşılan istemsiz bir göz kapağı hareketidir. Tek başına bir hastalık olarak tanımlanmayan göz seğirmesi, çeşitli hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan bir belirtidir. Sanılanın aksine, göz seğirme vakalarının çoğu dışarıdan belli olmayan vakalardır.
Göz Seğirmesi Nedir?
Göz seğirmesi olarak bilinen seğirme hareketi, göz kapağında meydana gelen kontrol dışı bir spazmdır. Göz seğirmelerinin pek çok farklı nedeni olabilir. Çoğu vakada, göz seğirmesinin hayat tarzı, çalışma koşulları, yorgunluk gibi dış faktörlerden kaynaklandığı ve hayat tarzında yapılacak ufak değişikliklerle kendiliğinden geçeceği söylenebilir.
Seğirmelerin pek çoğu kısa sürelidir ve bir iki dakika içerisinde kendiliğinden geçer, ancak altta yatan problemin devam ettiği veya tedavi edilmediği durumlarda, göz seğirmesi daha uzun sürebilir.
Göz Seğirmesinin Sebepleri Nelerdir?
Göz seğirmesinin başlıca sebepleri arasında stres, yorgunluk, göz yorgunluğu, kafeinli içecekler, göz kuruluğu, alkol, mineral eksikliği ve alerjiler yer alır.
Stres
Stres, yukarıda da belirtildiği gibi, göz seğirmesinin başlıca sebeplerinden biridir. Özellikle yoğun çalışma temposuna bağlı olarak stresin artması göz seğirmesine neden olabilir. Seğirmenin geçmemesi durumunda, stres yaratan aktiviteden bir süreliğine uzak durmak, stresi azaltmak için egzersiz yapmak, dinlenmek ya da daha ciddi durumlarda stresle ilgili profesyonel yardım almak gerekebilir.
Yorgunluk
Göz seğirmesine sebep olan bir başka faktör de bedensel yorgunluk ve göz yorgunluğudur. Ayrıca, uykusuzluk ve uzun süre ekrana bakmak da seğirme sıklığı ve şiddetini artırabilir. Özellikle bilgisayar başında çalışan kişilerin bu konuyu ihmal etmemesi ve her 20 dakikada bir gözleri dinlendirme amacıyla küçük molalar vermesi seğirmelerin azalmasına yardımcı olur.
Buna ek olarak, bilgisayar gözlüğü kullanılması da bazı durumlarda faydalı olabilir. Bilgisayar gözlüğü kullanılması düşünülüyorsa, ilk olarak göz seğirmesinin ekran kullanımı kaynaklı olup olmadığının anlaşılabilmesi için doktora başvurulması en iyisi olacaktır.
Aynı zamanda, düzenli ve yeterli uykunun göz sağlığı açısından en önemli faktör olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle, göz seğirmesinin yoğunlaştığı durumlarda, bu sorunu yaşayan kişilerin ilk olarak yeterli ve kaliteli bir uyku için belirli bir uyku düzeni oturtmaları gerekir. Bu durum hem stres seviyesinin azaltılması hem de göz yorgunluğu ve bedensel yorgunluğun giderilmesi için ilk adım olacaktır.
Kafein ve Alkol Tüketimi
Kafeinli yiyecek ve içecekler, fazla alkol tüketimi ve bazı mineral eksiklikleri de göz seğirmesine yol açabilir. Örneğin, çay, kahve, bazı sporcu içecekleri ve meşrubatlar çeşitli seviyelerde kafein içerir. Göz seğirmelerinde bir artışın gözlemlendiği durumlarda, gün içinde alınan kafein miktarını azaltmak faydalı olabilir. Ayrıca, kafeinli içecekler arasında kahvenin dehidrasyona (su kaybı) yol açma ihtimali bulunduğundan, fazla miktarda kahve tüketiminin vücuttaki su miktarının azalmasına sebep olması da göz kuruluğu ve buna bağlı olarak göz seğirmesine neden olabilir.
Kafein dışında alkol kullanımı da su kaybına neden olacağı için göz seğirmesi yaşayan kişilerin alkol tüketimini en aza indirmesi veya tamamen bırakması gerekir. Bunun dışında, magnezyum eksikliği de göz seğirmesine neden olan faktörler arasında yer alır. Seğirmelerin yoğunlaştığı ve 1-2 dakika içerisinde geçmediği durumlarda, bir sağlık kuruluşuna başvurarak magnezyum değerlerine baktırmak en iyisi olacaktır. Her vitamin ve mineral eksikliği vakasında olduğu gibi, bu konuyla ilgili herhangi bir ilaç veya takviye alınmadan önce mutlaka doktor görüşüne başvurulmalıdır. Aksi takdirde, yanlış kullanılan gıda ve vitamin takviyeleri vitamin ve mineral dengesinin bozulmasına neden olabilir.
Göz Kuruluğu
Göz kuruluğu toplumda çok sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Yaşla birlikte göz kuruluğunun görülme sıklığının artış gösterdiği bilinse de yoğun kafein ve alkol tüketimi, kontakt lens kullanımı ve bazı ilaçlar da göz kuruluğuna neden olabilir.
Göz kuruluğu; gözlerde sulanma, kuruluk ve batma, yanma, göz ağrısı, kaşıntı ve kızarıklık şeklinde belirti verir. Göz seğirmesine ek olarak bu şikayetlerden bir ya da birden fazlasının gözlemlendiği durumlarda, seğirme nedenleri arasında göz kuruluğu ihtimalinin de göz önünde bulundurulması gerekir. Seğirmelerin altında yatan nedenin göz kuruluğu olduğu durumlarda, bu rahatsızlığın tedavi edilmesi göz seğirmelerini de ortadan kaldıracaktır.
Alerji
Göz seğirmesinin diğer bir sebebi de alerjilerdir. Özellikle göz alerjisi olan kişilerde göz seğirmesine rastlanır. Gözde kaşınma, şişme ve sulanma ile belirti veren alerjiler, bazı durumlarda hastalar tarafından göz kuruluğu ile karıştırılabilir. Bu nedenle, herhangi bir ilaç ya da göz damlası kullanılmadan önce mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Göz Seğirmesi ile İlişkili Hastalıklar Nelerdir?
Göz seğirmesi yukarıdaki faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi, bazı durumlarda başka hastalıkların bir belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.
Yüz felci, kasılma bozuklukları (distoni), MS hastalığı, Parkinson hastalığı, Tourette sendromu gibi kas hastalıkları da göz seğirmesine neden olabilir. Bu hastalıklar büyük oranda sinir ve kas sistemlerinde dejenerasyona neden olduğundan, merkezi sinir sistemindeki bozukluklar sonucu çeşitli farklı belirtilerle ortaya çıkar.
Bu nedenle, geçmeyen ya da tekrar eden göz seğirmesi vakalarında ya da seğirmelere ek olarak yüzün bir kısmında sarkma, vücudun farklı bölümlerinde eşlik eden kasılmalar, boyunda kasılma, yorgunluk ve bilişsel fonksiyonlarda bozukluk gibi durumlarda göz seğirmesi ciddiye alınmalı ve vakit kaybedilmeden hastaneye başvurulmalıdır.
Göz Seğirmesinde Ne Zaman Doktora Görünmek Gerekir?
Göz seğirmesi, çoğu durumda kendiliğinden geçse de bazı durumlarda doktora görünmek gerekebilir. Gözde kızarıklık, şişkinlik, akıntı, göz kapağında düşme, gözün tamamen kapanması ve seğirmelerin yüzün ya da vücudun başka bölümlerini de etkilemesi durumunda acil olarak doktora başvurmak gerekir.
Göz Seğirmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Göz seğirmesinin tedavisi seğirmenin sebebi veya altında yatan hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yorgunluk, göz yorgunluğu ya da aşırı stres sonucu ortaya çıkan göz seğirmesi durumunda, hayat tarzında yapılacak değişiklikler, stresten mümkün olduğunca uzak durma, dinlenme ve egzersiz yapma, bilgisayar, televizyon ve telefon ekranından uzak durma ve yoga, nefes egzersizi gibi stresi azaltacak aktivitelere katılmanın yanı sıra düzenli uyku da belirtilerin azalmasını sağlayabilir. Buna ek olarak, alkol ve kafein kullanımının azaltılması, gözyaşı damlaları ve seğirmenin arttığı durumlarda göze ılık kompres uygulanması da aynı şekilde gözlerde rahatlama sağlayabilir.
Buna ek olarak, geçmeyen ve altta yatan başka bir sebebi bulunamayan göz seğirmesi vakalarında, botoks da yaygın olarak kullanılan yöntemler arasında yer alır. Bu yöntem, özellikle iyi huylu blefarospazm vakalarında uygulanan bir yöntemdir. Blefarospazm, gözdeki bazı kasların istemsiz kasılması sonucu göz kapaklarının sürekli veya aralıklı olarak kapanmasıyla ortaya çıkan bir göz hastalığıdır. Ancak, botoks etkisini zaman içerisinde yitiren bir uygulama olduğundan, bu işlemin birkaç defa tekrarlanması gerekebilir. Daha ciddi vakalarda ise göz kapağı ameliyatı önerilir.
