Beyne Pıhtı Atması Nedir? Tedavi Süreci

İskemik serebrovasküler hastalık olarak da bilinen beyne pıhtı atması sık görülen bir rahatsızlıktır. Oldukça ani gerçekleşen ve kısa zamanda müdahale edilmesi gereken bir hastalık olan iskemik serebrovasküler hastalık müdahale edilmediği takdirde felç, vücudun çeşitli bölgelerinde işlev kaybı, doku hasarı gibi sorunlara veya ölüme neden olabilir. Beyne atan pıhtıya zamanında ve doğru bir müdahale yapıldığında olası zararlar en aza indirilebilir. Beyne pıhtı atması ne anlama gelir, hangi sebeplerden meydana gelir, nasıl anlaşılabilir ve tedavisi nasıl yapılır gibi soruların yanıtlarına yazının devamında ulaşılabilir.

Beyne Pıhtı Atması Nedir?

Beyne pıhtı atması olarak tabir edilen durum vücudun herhangi bir yerinde bulunan kan pıhtısının kan dolaşımı yoluyla ilerleyerek beyine ulaşması ve beyin damarlarında tıkanıklığa yol açması sonucu oluşur. Beyne pıhtı atması halk arasında inme olarak da bilinir. Beyin tüm organların işleyişinden sorumlu olduğundan beyinde gelişen herhangi bir damar tıkanıklığı vücudun farklı bölgelerine etki edebilir. Beyin damarlarındaki pıhtı kan akışını ve dokuların beslenmesini engeller. Beyne pıhtı atması olayı çok ani ve kısa sürede gerçekleştiğinden yüksek risk grubundaki bireylerin düzenli kontrolleri ihmal etmemesi önem taşır.

Beyne Pıhtı Atmasının Sebepleri Nelerdir?

Beyne pıhtı atması vücutta herhangi bir damarda oluşan pıhtının kan dolaşımı ile beyne ulaşmasından kaynaklanır. Pıhtı oluşumunun pek çok olası sebebi bulunur. Pıhtı oluşumu ve beyne pıhtı atması risk faktörleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Yaş
• Cinsiyet
• Irk
• Aşırı kilo veya obezite
• Hareketsiz hayat tarzı
• Diyabet
• İnsülin direnci
• Kolesterol ile alakalı problemler
• Sigara ve alkol kullanımı
• Düzensiz ve bilinçsiz ilaç kullanımı
• Genetik yatkınlık, ailede inme öyküsü bulunması

Yukarıda verilen nedenler damar yapısını ve kan akışını etkileyebilir. Örneğin obezite damarlarda yağ dokusunun artmasına neden olarak pıhtı oluşma riskini arttırır. Beyne pıhtı atması erkeklerde, kadınlara nazaran daha sık görülmektedir.

Beyne Pıhtı Attığı Nasıl Anlaşılabilir?

Hastalar, şiddetli baş ağrısı şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvurabilir, kol ve bacak gibi uzuvlarda hissizlik, işlev zayıflığı veya işlev kaybı görülebilir. Vücutta denge kaybının yanı sıra bilinçte bulanıklık veya bilinç kaybı, zaman zaman uyku hali gözlemlenebilir. Görmede ve konuşmada zorlanmalar, yüzde mimik kaybı gibi belirtiler de bulunabilir. Özellikle vücutta güçsüzlük ve yüzde mimik kaybının tek taraflı olması pıhtı ihtimalini düşündürür. Bu gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.

Hastaneye beyne pıhtı atması şüphesi ile başvuran kişi hekim tarafından muayene edilerek değerlendirilir. Kişinin kan basıncının anlaşılması için çeşitli ölçümler yapılır. Bilgisayarlı tomografi yardımı veya manyetik rezonans görüntüleme teknikleri ile gerekli incelemeler yapılır. Pıhtı teşhisi konduktan sonra anjiyo uygulanarak da pıhtının durumu ve yeri tespit edilebilir, uygun konumdaysa pıhtı çıkarılabilir.

Beyne Pıhtı Atmasının Olası Sonuçları Nelerdir?

Beyne pıhtı atması sonucunda gerçekleşebilecek en ağır tablo kişinin hayatını kaybetmesidir. Beyne pıhtı atması kalp ritminde düzensizliklere yol açabildiğinden kalp dokularında hasar meydana getirebilir. Beyin pıhtısına kalp kapakçık güçsüzlüğü eşlik ediyorsa dokulara zarar gelme olasılığı artabilir. Hızlı müdahale edilmezse felç oluşabilir. Beyne pıhtı atması, bilişsel düzeyde algılama bozukluklarına ve algı kaybına, şuurda bozulmalara da yol açabilir. Bu gibi olası sonuçlar gerekli fizik tedaviler ile desteklendiğinde hastada iyileşme görülebilir. Beyne pıhtı atmasından şüphelenildiğinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hastanın kontrol altına alınması büyük önem taşır.

Beyne Pıhtı Atması Nasıl Tedavi Edilir?

Beyne pıhtı attığından şüphelenildiği durumda mümkün olan en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmak ve kişiyi acil müşahede altına almak gerekir. Beyinde pıhtı olduğundan kuşkulanılıyorsa hekim tarafından tedavinin ilk aşamasında kan akışının olması gerektiği gibi devam etmesi için hastaya kan sulandırıcı ya da pıhtı önleyici ilaçlar verilebilir. Bazı durumlarda verilen ilaçlar pıhtının dağılmasını sağlayabilir. İlaç tedavisi ile pıhtı yok edilemiyosa pıhtının çıkarılması için anjiyografi yapılabilir. Pıhtı tehlikesi ortadan kaldırıldıktan sonra vücutta hareket kaybı, hissizlik gibi durumlar oluştuysa fizik tedavi seansları ile destekleyici tedaviler uygulanabilir.

Beyne pıhtı atması oldukça yüksek riskli bir tablo olduğundan kişiyi korumaya ve hastalığı önlemeye yönelik tedbirler büyük önem taşır. Kişinin vücudundaki yağ oranını azaltacak şekilde düzenli spor yapması ve dengeli beslenmesi beyne pıhtı atma ihtimalini düşürebilir. Doymuş yağlardan uzak durulması, meyve ve sebze tüketimi ve vücudun ihtiyacı olan yağların balık ve kuruyemiş gibi sağlıklı kaynaklardan alınması oldukça önemlidir. Pıhtı oluşma ihtimalini azaltmak için alınabilecek tedbirler şu şekilde sıralanabilir:

• Düzenli ve dengeli beslenme
• Aşırı yağlı ve tuzlu bir yemeklerin tercih edilmemesi
• Her gün meyve ve sebze tüketilmesi
• Hareketli bir yaşam tarzının benimsenmesi
• Düzenli egzersiz yapılması
• Alkol kullanımının azaltılması
• Tütün ürünlerinden uzak durulması
• Kan değerlerinin düzenli olarak kontrol ettirilmesi