Bebeklerde Diş Ağrısı Neden Olur?

Bebeklerde büyüme ve gelişme süreciyle birlikte vücutta çeşitli değişimlerin yaşanması bazı sağlık problemlerini de beraberinde getirebilir. Bu problemlerin seyrinde bebeklerde huzursuzluk ve sık sık ağlama görülebilir. Aynı şikayetler pek çok farklı sağlık problemi ilişkili olarak gelişebileceğinden altta yatan nedenin tespit edilmesi önemlidir. Bebeklerde huzursuzluğa yol açan ve sık görülen gelişimle ilgili problemlerden biri diş ağrısıdır.

Bebeklerde Diş Ağrısı Neden Olur?

Bebeklerde diş ağrısı veya diş çıkarma ağrısı, büyüme gelişme sürecinin doğal bir parçasıdır. Bebeklerde diş çıkarma çene kemiği içerisinde diş tomurcuklarının meydana gelmesiyle başlar. Zamanla diş tomurcukları diş dokularını meydana getirerek ağız içine doğru hareket eder ve çocukluk çağı dişlerine dönüşür. Bu süreç sırasında dişlerin diş etlerini geçerek ağız boşluğuna ulaşması bebeklerde rahatsızlığa, hassasiyete, yüksek ateşe ve ağrıya yol açabilir. Bu durum diş çıkarma ağrısı olarak da tanımlanır.

Bebekler genellikle 4 ila 7. ayda diş çıkarmaya başlar. Diş çıkarma ilk olarak alt ön kesici dişlerden başlar ve zaman içinde üst kesici dişler, köpek dişleri ve molar dişlerle devam eder. Tüm bu dişler süt dişleri olarak geçici süre boyunca ağız içinde kalır ve gelişim süreci içinde kalıcı dişlere yerlerini bırakırlar. 3 yaş civarına kadar 20 süt dişi gelişerek ağız boşluğunu doldurur. Tüm süreç boyunca diş etinden çıkan dişlere bağlı olarak diş ağrısı ve hassasiyet meydana gelebilir.

Diş çıkarma ağrısının dışında bebeklerde ilk çıkan dişlerin çeşitli nedenlerle çürümesi durumunda da diş ağrısı görülebilir. Bebeklerde diş dokusu az olduğundan ve dişler dış etkenlere görece az maruz kaldıklarından altta yatan bir neden olmadıkça diş çürüğü görülmesi nadirdir.

Bebeklerde Diş Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Diş çıkarma veya diş çürüğüne bağlı diş ağrısı bebeklerde çeşitli klinik belirtilerle kendini gösterebilir. Bebeklerin kendilerini ifade etmede yetersiz kalması nedeniyle, klinik şikayetlerin iyi değerlendirilmesi doğru tanı ve tedavinin uygulanması açısından önemlidir. Bebeklerde diş ağrısı aşağıdaki belirtilerle klinik tabloya yansır:

• Diş etlerinde şişlik, hassasiyet
• Huzursuzluk, ağlama, keyifsizlik
• Normale göre hafif artmış vücut sıcaklığı veya ateş
• Sert cisimleri ağza götürme alışkanlığı, cisimleri çiğnemeye çalışma
• Ağızdan salya akması, tükürük yutmada azalma
• Elini ağza götürme, yanağını ovuşturma veya elini kulağa götürme
• Öksürük
• Beslenme ve uyku alışkanlıklarında değişme

Bebeklerde Diş Ağrısı Tedavisinde Neler Yapılır?

Bebeklerde diş çıkarma ağrısının hafifletilmesi veya giderilmesinde uygulanabilecek çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu yöntemlerin etkinlik düzeyi bebekten bebeğe değişkenlik gösterebilir. Aşağıdaki uygulamalar bebeklerde diş ağrısını rahatlatmakta kullanılabilir:

• Soğuk gıdaların kullanılması yoluyla ağız içine soğuk uygulama yapma
• Sert, tatlandırılmamış diş çıkarma krakerleri veya oyuncakları kullanma
• Temiz bir parmakla diş etlerine masaj yapma

Diş çıkarmada kullanılan kolyelerin kullanılması boğulma riski yarattığından uzmanlar tarafından önerilmemektedir. Aşırı soğuk maddelerin ve kırılma riski yüksek çiğneme ekipmanlarının kullanılması uygun değildir. Diş kaşıma için özel üretilen oyuncaklardan faydalanılabilir.

Bebeklerde diş çıkarma ağrısı çoğunlukla ilaç kullanılmadan geçen bir süreçtir. Doktor önerisi ile diş ağrısının giderilmesinde ilaç tedavilerinden yararlanılabilir. Ağrı kesici özelliğe sahip krem ve ilaçlar diş ağrısını hafifletse de, çoğunlukla 6 aydan küçük çocuklara önerilmez. Bebeklerde ilaç kullanımı doktor önerisi ile yapılmalıdır.

Bebeklerde Diş Sağlığı Nasıl Korunmalıdır?

Bebeklerde diş sağlığının korunması için en önemli etken iyi bir ağız hijyeninin sağlanmasıdır. Buna yönelik olarak diş çıkarmanın başlamasıyla birlikte ağız için uygun bir ıslak bez veya gazlı bezle diş etlerinin temizlenmesi oldukça faydalıdır. Diş çıkarma sürecinde günde en az iki kez ağız içinin silinmesi yararlı bir uygulamadır. İlk yaşla birlikte çıkan dişlerin hijyeninin sağlanması için bu yaştaki bebeklere uygun üretilen diş fırçalarıyla su ve az miktarda florür içermeyen diş macunuyla dişlerin fırçalanması yararlı olacaktır. Diş ipi kullanımına da 1. yaştan itibaren başlanabilir.

Diş çıkarma döneminde beslenme alışkanlıklarının uygun şekilde düzenlenmesi olası diş çürüklerinin önlenmesinde önemlidir. Çocuklar yatma zamanı öncesi sütle beslenmemeli ve şeker bazlı gıda alımları sınırlandırılmalıdır. Ağızdan nefes almaya yol açan sağlık problemlerinin erken teşhis edilerek uygun şekilde tedavi edilmesi ile ağız kuruluğu ve diş çürüğü oluşumunun önüne geçebilir.

Çıkan dişlerde hijyenin tam sağlanamaması durumunda diş çürükleri gelişebilir. Bu durumda pedodonti, yani çocuk diş hekimi uzmanlarının kontrolünde çürük tedavisinin planlanması ve düzenlenmesi gerekebilir. Gerekli hallerde diş çürüğüne bağlı ağrı şikayeti olan bebeklerin uzman bir diş hekimince değerlendirilmesi gerekir. Çürük tespit edilen dişlere yönelik gerekli hallerde dolgu, florür veya çürükten korumaya yönelik fissür örtücü uygulamaları gibi tedaviler uygulanabilir.