Bebeklerde 13 Aylik Gelisimi Nasil Olur?

İlk adımlarını atmaya başlayan 13 aylık bebekler etrafı keşfetmeye odaklanır. Ellerini kullanarak nesneleri kavramayı öğrendikleri için eşyaları taşımaya meyillidirler. Basit kelimeleri söylemek, eşyaları istiflemek, ayakta kontrollü durabilmek ve kitap sayfalarını çevirmek gibi eylemleri yerine getirebilirler. Bu adımlar beynin, vücudun birçok kasını kontrol ve koordine etmesi açısından önemlidir.

13 Aylık Bebeklerde Fiziksel Gelişim Nasıldır?

Yürüme yaş aralığı, kaba motor becerilerin öğrenildiği yaş aralığından daha farklıdır. Hemen hemen tüm bebekler 2-4 ay arasında başlarını kaldırmayı öğrense de çoğu bebek yürümeye 9-15 ay aralığında başlar. 13 aylık bebekler, ellerini kullanarak nesneleri tutmaya ve kavramaya başlar. Blok gibi nesneleri büyük kaplara koyabilir ve bu nesneleri kaptan çıkarabilir. Blokları tutarak ve birleştirerek daha büyük bloklar yapabilir ve bunları yıkmaktan hoşlanabilir.

Gün içinde ebeveynlerini takip eden bebekler mutfak eşyaları ile oynamak isteyebilir. Tencere ve tavalar, tahta kaşıklar ve plastik bardaklar bebekler için ilgi çekici nesnelerdir. Aynı zamanda bu nesnelerle oynamak kavrama ve bırakma becerilerinin gelişmesine katkıda bulunur. Bu dönemde bebekler yemek saatinde ise mısır gevreği ya da makarna gibi küçük yiyecek parçalarını başparmağı ve işaret parmağı arasına alarak yiyebilir. Kıskaç kavrama olarak da bilinen bu hareketin yanı sıra kaşık kullanmaya da ilgi gösterebilir.

13 Aylık Bebeklerde Bilişsel Gelişim Nasıldır?

13 aylık bir bebek, anne ve baba gibi temel kelimeler de dahil olmak üzere 3-4 kelime konuşabilir. Ancak dil ediniminde pasif evre olarak da bilinen bu dönemde bebekler henüz konuşmaya başlamamış da olabilir. Bu durum, bebeğin kelimeleri duyduğu ve daha sonra kullanmak üzere sakladığı anlamına gelebilir. Herhangi bir kelimeyi net söyleyemese de bebekler jestleri ve sesleri ile ihtiyaçlarını anlatabilir.

Bebekler, bu dönemde basit hareketlerde olduğu gibi konuşmaya çalışırken de ebeveynlerini taklit eder. Yetişkinlerin neyi, nasıl söylediğini gözlemleyerek aynı sözleri ve hareketleri tekrar etmeye çalışır. Henüz birkaç kelime konuşabilmesine rağmen bebekler bu dönemde bir dizi jest, mimik ve ses ile ebeveynleriyle iletişim kurmaya başlar. Bu dönemde bebekler kelimelerin anlamlarından çok ses tonlamalarına dikkat eder. Ebeveynler sıcak bir tabaktan ya da tanıdık olmayan bir hayvandan uzak durmasını istediğinde ikna edici bir ses tonu kullanabilir. Bebeklerin tepkilerinde bir değişim olması, tonlamanın iletişimdeki rolünü gösterir.

Nesne sürekliliğini ve kalıcılığını anlamaya başlayan bebekler, göremese dahi bir nesnenin hâlâ var olduğunu anlayabilir. Çoğu 13 aylık bebek, koltuğun altına yuvarlanan ve gözden kaybolan topun orada olduğunu bilerek topu aramaya devam eder.

13 Aylık Bebekler Nasıl Davranır?

13 aylık bebekler genellikle heyecan verici ve eğlenceli bulduğu için nesneleri tutma ve fırlatma eğilimindedir. Yalnızca nesnelere değil insanlara da ilgi duyan bebekler diğer insanları ısırabilir, onlara vurabilir ya da sarılabilir. Ancak bu davranışlarının arkasında yıkıcı bir düşünce yoktur. Bağımsızlık duygusu gelişen bebekler çevresini keşfederken kendi ve çevresi üzerinde ne kadar güce sahip olduğunu, kabul edilen ve edilmeyen davranışları anlamaya başlar.

13 Aylık Bebeklerin Duygusal ve Sosyal Gelişimi Nasıldır?

Bu dönemde bebekler için en önemli kişiler ebeveynleridir. Ancak bağımsızlığını keşfeden ve gücü olduğunu anlayan bebekler, ebeveynlerinden onu yürüyüşe çıkarmasını ya da ona kitap okumasını jest ve mimikleri ile isteyebilir. Hem ebeveynlerle hem de akranlarla yapılan etkinliklerde bebeklerin etkileşimden kaçındığı ve dikkatinin dağınık olduğu gözlemlenebilir.

Herkesi kontrol ediyor gibi görünen bu dönemdeki bebekler, öfke nöbetlerine ve ayrılık kaygısına da sahip olabilir. Sık görüştüğü arkadaşlarının ya da ebeveynlerinin etrafta olmadığı zamanlarda üzülebilir. Ayrılık kaygısı, ebeveynlerine bağımlı olan 13 aylık bebeklerde yaygın olarak görülse de 18. aydan sonra yavaş yavaş kaybolur.

13 Aylık Bebekler Nasıl Beslenir?

13 aylık bir bebek günde ortalama 1.000 kalori almaya ihtiyaç duyar. Yemek konusunda seçici olduğu bu dönemde ebeveynler bebeği yeni tatlar denemeye teşvik edebilir. Ancak belirli gıda ürünlerini tüketmeme konusunda ısrar etmesi durumunda bebeğin zorlanmaması faydalı olabilir.

Bu dönemde günlük 3 ana öğün ve 2 küçük ya da 1 normal ara öğün verilmesi önerilir. Günlük beslenme rutinine meyve ve sebzeler, tahıl ürünleri, süt ve süt ürünleri eklenmesi gerekir. Yürümeye başlayan ancak katı gıdalara henüz geçmeyen bebeklere tam yağlı süt verilebilir. Yağ, beyin fonksiyonlarının hızla geliştiği bu dönemde gelişime yardımcı olur. 2 yaşına kadar verilebilen anne sütünün kesilmesi için de iyi bir dönemdir.

13 Aylık Bebekler Ne Kadar Uyur?

13 aylık bebekler genellikle yerleşik bir uyku düzenine sahip olsa da gelişimsel problemler, dönemsel hastalıklar ve diş çıkarma gibi nedenlerle bu düzen bozulabilir. Ancak çoğu bebek, bu dönemde günde ortalama 11-14 saat arasında uyur. Kesintisiz gece uykusuna ek olarak gün içinde bir ya da iki kez uyuyabilir.

Yeni yürümeye başladığı ve etrafı keşfettiği için dikkati kolay dağılan bebekler, bazı dönemlerde uyumak isteyemeyebilir. Bunun nedeni, etraftaki nesneleri incelemeye devam etmek istemesi ve uyumayı boş bir aktivite olarak görmesidir. Ancak uyumak istemeyen bebeklerin zorlanmaması gerekir. Ebeveynler, uyku için uygun ortamı hazırladıktan sonra bebeklerin daha kolay uyuması için onlara ılık banyo yaptırabilir ya da sevdiği bir kitabı okuyabilir. Uyku saatinin her gün aynı olması ve belli bir programa bağlı kalınması da bebeğin uykuya geçmesini kolaylaştırabilir.

13 Aylık Bebekler Nasıl Oynar?

İlk adımlarını atmaya başlayan bebekler bu dönemde önceki aylara kıyasla daha aktif olabilir. Çoğu bebek tek oyun oynamak, eğlenmek ve çevresini keşfetmek ister. Ancak dikkati hızlı dağılan bebekler oyunlardan çabuk sıkılabilir. Oyun ve aktivitelerin verimli olması kadar bebeğin ilgisini çekmesi de önemli bir noktadır.

Hayatının ilk yıllarında genellikle ebeveynlerinin hareketlerini taklit eden bebekler yetişkinlerle birlikte ev işi yapabilir. Ebeveynler, sebze kesmek ya da çamaşır yıkamak gibi günlük aktiviteler sırasında bebeklerin yanlarında durmasına izin verebilir. Bu sırada bebekler, bir parça sebze ya da bez ile kendi kendine oynayabilir.

Karalama yapmaktan hoşlanan 13 aylık bebekler boyama ve çizim kitapları ile oynayabilir. Bu sırada nesneleri tutmak ve kavramak gibi temel motor becerilerini geliştirebilir. Resimli kitaplar, bebeklerin renklere aşina olmasına yardımcı olur. Top ve saklambaç da bu dönemde bebeklerin keyif alabileceği aktiviteler arasında bulunur.