EMG Nedir?

Elektromiyografi, sinir ve kas dokuları arasında gerçekleşen elektriksel aktivitenin ölçülmesi yoluyla sinir veya kas kaynaklı patolojilerin değerlendirilmesini amaçlayan bir tetkiktir. Sağlıklı bir kişide beyinden başlatılan sinirsel uyarımlar sinir dokuları boyunca elektriksel aktiviteyle iletilir ve hedef doku olan kas liflerinde elektriksel bir uyarı yoluyla kasılma işlemini başlatır. Sonuçta kişi istediği kas grubunu arzu ettiği şekilde, güçte ve sürede kullanabilir.

EMG, elektriksel aktivitenin kas grubu ve ilgili sinir dokusunda ölçülmesidir. EMG ile çeşitli elektrik dalgaları belirlenir. Sinir hücresinden elektriksel uyarımla alınan dalgalar ekrana yansıtılır. Bu dalgaların frekansı, şiddeti, yapısı gibi özellikleri kas ve sinir sistemini etkileyen hastalıklar açısından anlamlıdır.

EMG Neden Yapılır?

EMG ile sinir dokularının veya kas dokularının olumsuz etkilendiği hastalıkların tespiti ve değerlendirilmesi sağlanır. Hastalıklarda varlığında beyinden iletilen sinyaller sinir dokularınca doğru şekilde kaslara iletilemez veya iletilen sinyallere karşılık olarak kaslarda uygun kasılma yanıtı alınamaz. Sonuç olarak hastalarda kas ve sinir dokuları ilgilendiren çeşitli semptomlar ortaya çıkar. Bu doğrultuda aşağıdaki klinik belirtilere sahip hastalarda ileri değerlendirme için EMG yapılması planlanabilir:

• Kaslarda seğirme, aralıklı istemsiz kasılma varlığı
• Vücudun belirli bölgelerinde uyuşukluk, karıncalanma
• Kas güçsüzlüğü veya kas hareketlerinde zorlanma
• Kas ağrısı veya sık kas krampları geçirme
• Uzuvlarda kronik ağrı varlığı

EMG’de tespit edilen bulgularla hastalarda aşağıdaki hastalıkların tanısı konulabilir:

• Kas hastalıkları: Kas dokularında ilerleyici şekilde yıkımla giden kas hastalıklarında kasların kasılma fonksiyonu ve elektriksel aktivitesi bozulduğundan EMG’de tespit edilebilir.
• Myastenia gravis: Sinir dokularının kaslarla etkileşiminde sorun olan myastenia gravis hastalığından EMG’de spesifik veriler elde edilerek tanıya gidilebilir.
• Disk hernileri: Bel fıtığı olarak da bilinen omurilik düzeyinde omurga disklerinin sinir dokularında basıya yol açması durumunda sinir-kas dokusu elektriksel aktivitesi bozulur ve EMG ile tespit edilebilir.
• Karpal tünel sendromu: Kolda bulunan sinir dokularının el bileği düzeyinde dokular arası boşlukta bası altında kalması halinde sinir elektriksel aktivitesi olumsuz etkilenir.
• Amiyotrofik lateral sklerozis (ALS): Omurilikte kasların uyarılmasından sorumlu sinir dokularının harabiyetiyle sonuçlanan ALS hastalığı tanı ve takibinde EMG yararlı olabilir.
• Polio (çocuk felci): ALS hastalığında olduğu gibi kas uyarılmasından sorumlu omurilik dokularının harap olmasıyla sonuçlanan polio enfeksiyonunda hastalığın düzeyinin belirlenmesinde EMG kullanılabilir.
• Periferik nöropati: Vücudun çevre dokularında bulunan sinir dokularının diyabet, böbrek hastalığı gibi kronik hastalıklar veya bazı nörolojik rahatsızlıklar nedeniyle düzgün çalışmaması halinde EMG ile tanı konulabilir.

EMG Nasıl Yapılır?

EMG düşük riskli, güvenle uygulanan bir yöntemdir. İşlem sırasında kas ve sinir elektriksel aktivitesini ölçüm cihazına aktaran bir elektrot kullanılır. Elektrot değerlendirilmesi hedeflenen kas grubuna yerleştirildikten sonra cihaz üzerinden yapay elektriksel aktiviteleri hedef dokuya gönderilir ve dokunun verdiği cevaplar kaydedilir.

İşlem yapılacak bölgenin temizlenmesi, işlem öncesi gün duş alınması ve bölgeye bakım ürünü sürülmemesi önerilebilir. Kalp pili gibi elektrik bazlı çalışan cihazların varlığı veya hastanın kanama bozukluğunun olması halinde hekim görüşü alınarak tetkik planlaması yapılır.

EMG işlemi genellikle bir görüntüleme laboratuvarında, doktor ve EMG teknisyeninin birlikte uygulayacağı bir incelemedir. Hastanın ayarlanan sedyeye uzanması istenir. EMG prosedürü iki aşamalı olarak gerçekleştirilir. İlk aşamada kaslara kasılma komutunu ileten sinir dokularının fonksiyonlarının değerlendirilmesi için sinirsel aktiviteyi algılayan sensörler ilgili bölgeye yerleştirilir. Bu sensörler cilt üzerine kolaylıkla konumlandırılır ve sinir aktivitesi hesaplanır.

İkinci aşamada ise kaslardaki aktivitenin ve sinir uyarılarına yanıtın incelenmesi sağlanır. Bu amaçla iğne şeklindeki elektrot hedef bölgeye hijyen şartları sağlandıktan sonra yerleştirilir ve elektriksel aktivitenin değerlendirmesine başlanır. EMG işlemi ortalama 30-40 dakika süren bir işlemdir.

EMG Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

EMG sonucunda incelenen bölgede sinir ve kas dokularının elektriksel aktivitesi, komutlara karşı yanıtları sayısal veriler üzerinden değerlendirilir. Bu değerlendirme nöroloji uzman hekimi tarafından yapılır. EMG verileri üzerinden kas veya sinir dokularında çeşitli düzeylerde harabiyet gelişmesi durumunda anormal kas veya sinir aktivitesi izleneceğinden hastalık tanısı açısından önemli ilerleme kaydedilir.