Kulak Tüpü

Kulak tüpleri, kronik kulak enfeksiyonunu veya orta kulak sıvısını gidermek için kulak zarına cerrahi olarak yerleştirilen küçük silindirlerdir. Tek kulağa ya da her ikisine birden takılabilir. Özellikle çocuklar için yaygın olarak tercih edilse de sıklıkla kulak enfeksiyonlarıyla ve diğer rahatsızlıklarla karşılaşan yetişkinlere de yardımcı olabilir. Miringotomi, yaygın ve güvenli bir işlemdir ve komplikasyonlar nadirdir. Genellikle 6 ay ila 2 yıl arasında kulakta kalabilen tüpler, zaman içinde kendiliğinden düşer ya da yeni bir ameliyatla çıkarılabilir.

Kulak Tüpü Nedir?

Kulak tüpü; ameliyatla kulak zarına yerleştirilen, plastik gibi materyallerden üretilen silindir şeklinde aparatlardır. Timpanostomi tüpleri, havalandırma tüpleri ya da basınç dengeleme tüpleri gibi çeşitli isimlerle bilinir. Küçük T tüplerine veya iplik makaralarına benzeyen silindirler, havanın kulak zarından orta kulağa doğru hareket etmesi için bir geçiş yolu görevi görür.

Orta kulak, kâğıt inceliğindeki kulak zarı ile kulak kanalından ayrılan, hava dolu bir boşluktur. Östaki borusu orta kulağı burnun arka kısmına bağlayan geçittir. Bu geçiş yolu, havanın orta kulak boşluğuna girmesini ve sıvının orta kulak boşluğundan dışarı akmasını sağlar. Östaki borusu zarar gördüğünde orta kulak sorunları gelişebilir.

Östaki tüplerinden biri şiştiğinde veya tıkandığında, orta kulakta sıvı birikmesi ve kulak enfeksiyonu meydana gelir. Bunun sonucunda virüsler veya bakteriler ortaya çıkabilir. Kulak tüpleri orta kulağı havalandırırken sıvıların akmasına izin verir ve kulak enfeksiyonu riskini azaltabilir. Aşırı orta kulak sıvısından kaynaklanan işitme kaybını onarabilir. Konuşma ve denge sorunlarını hafifletirken kulak enfeksiyonlarının neden olduğu davranış ve uyku sorunlarını iyileştirebilir.

Kulak tüpleri yetişkinler kadar çocuklara da takılabilir. Ağrılı kulak enfeksiyonları çocuklar için bir geçiş dönemidir; beş yaşına gelene kadar çoğu çocukta ortaya çıkabilir. Çoğu kulak enfeksiyonu genellikle kendi kendine düzelir. Bakteriyel enfeksiyonlar ise antibiyotiklerle etkili bir şekilde tedavi edilebilir.

Bazen kulak enfeksiyonları ya da orta kulakta sıvı birikmesi; işitme kaybı, davranış ve konuşma sorunları gibi başka sorunlara yol açan kronik bir sorun hâline gelebilir. Bu durumlarda hastalara kulak tüpü takılması düşünülebilir.

Kulak tüplerinin yerleştirilmesini gerektirebilecek diğer daha az yaygın durumlar; kulak zarı veya östaki borusunun malformasyonu, Down sendromu, yarık damak ve barotravmadır.

Kulak Tüpü Ne İşe Yarar?

Kulak tüpü ameliyatı, aşağıdaki durumlar için yapılabilir:

• Kronik sıvı birikmesinden kaynaklanan işitme kaybını düzeltmek ve çocuklarda işitme kaybının neden olduğu konuşma gelişiminin gecikmesini önlemek
• Kulak içinde basıncın eşitlenmesine yardımcı olarak tekrarlayan kulak enfeksiyonlarını ve kulak zarının arkasında sıvı birikmesini önlemek
• Tıbbi tedaviye yanıt vermeyen kulak enfeksiyonunun tedavisine yardımcı olmak
• Bakteri ya da diğer enfeksiyonları laboratuvarda incelemek için orta kulaktan sıvı örneği almak

Kulak Tüpü Nasıl Takılır?

Miringotomi olarak bilinen ameliyat, genel anestezi altında yapılan cerrahi bir işlemdir. Ameliyat risklerinin en aza indirilmesi için işlemden önce kan testleri ve işitme testi yapılması gerekir. Dış kulak ve kulak zarı, otoskop adı verilen bir aletle incelenir. Ayrıca kulak zarının basınç değişikliklerine verdiği tepkiyi ölçen bir test olan timpanogram yapılabilir.

İşlemden önce kulak kanalını tıkayan kulak kirleri temizlenir. Kulak zarına küçük bir kesi atıldıktan orta kulak sıvısı vakumlanarak alınır. Daha sonra bu küçük açıklığa küçük bir plastik ya da silikon tüp yerleştirilir. Tüp, kulak zarı tarafından yerinde tutulur. Ek olarak; ameliyata tekrar ihtiyaç duyulmaması ve kulak enfeksiyonu riskinin azalması için geniz eti de çıkarılabilir.

Bu prosedür, genellikle 15-20 dakikadan uzun sürmez. Çoğu kulak tüpü 6 ila 24 ay içinde kendi kendine çıksa da bunun olmadığı durumlarda ikinci bir ameliyatla tüpün alınması gerekebilir.

Kulak tüpleri genellikle ağrılı değildir ancak her hastada durum farklı olabilir. Gerekirse hastalar ağrı kesici kullanabilir. Kulak zarında delik açıldığı için ameliyattan sonraki iki ila dört gün boyunca orta kulaktan açık pembe veya kanlı bir akıntı gelebilir. Doktor, bunun için bazı kulak damlaları verebilir.

Banyo ya da yüzme sırasında kulak tıkacı takılması faydalı olabilir. Bu, bakterilerin kulak tüpü yoluyla orta kulağa girmesini önlemeye yardımcı olur.

Bazı hastalar, tekrar normal işitmeye alışana kadar her sesi çok yüksek duyabilir. Bu, genellikle yalnızca birkaç gün sürer. Periyodik kontroller ve muayeneler, kulak tüplerinin ve işitme durumunun kontrol edilmesini sağlar.

Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi müdahale gerekebilir:

• 24 saatten uzun süren kusma
• Uzun süreli dehidrasyon belirtileri
• Ağrı kesici alınmasına rağmen şiddetli ağrı

Kulak Tüpü Ameliyatı Komplikasyonları

Kulak tüplerinin yerleştirildiği miringotomi ameliyatı; minimal komplikasyonlu, son derece yaygın ve güvenli bir işlemdir. Bazen hastalar kulak zarının delinmesi, yara izi veya enfeksiyonla karşılaşabilirler. Ameliyatın olası komplikasyonları şu şekildedir:

• Kulak zarında yara izi: Kulak tüplerinin tekrar tekrar takılması da dahil olmak üzere kulak zarının herhangi bir tahrişi, timpanoskleroz veya miringoskleroz adı verilen yara izine neden olabilir. Çoğu durumda bu, işitmeyle ilgili herhangi bir soruna neden olmaz.
• Kulak zarında incelme veya delinme: Perforasyon olarak adlandırılan bu durum, bir tüpün dışarı çıkması veya kulak zarındaki deliğin kapanmaması nedeniyle meydana gelebilir. Delik, timpanoplasti veya miringoplasti adı verilen küçük bir cerrahi prosedürle kapatılabilir.
• Kulak tüpünün çıkmaması ya da beklenenden daha erken çıkması: Kulak tüpü, kulak zarından çok erken çıkarsa sıvı geri gelebilir ve ameliyatın tekrarlanması gerekebilir. Çok uzun süre kalan kulak tüpleri ise delinmeye neden olabilir. Bu durumda bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından ameliyatla çıkarılabilir.
• Enfeksiyon: Kulak enfeksiyonları orta kulakta veya kulak tüpü çevresinde oluşabilir. Genellikle daha az sıklıkta görülür ve daha az işitme kaybına neden olur. Enfeksiyonlar, yalnızca kulak damlalarıyla tedavi edilebilir. Bazı durumlarda hastaların oral bir antibiyotik kullanması gerekebilir.
• Kist oluşumu

Kulak Tüpü Faydaları Nelerdir?

• Kulak tüpü ameliyatı, aşağıdaki faydaları sağlayabilir:
• Kulak zarından geçirilerek orta kulağa hava girmesi sağlanır.
• Orta kulağa kısa veya uzun süreli drenaj ve havalandırma sağlanır.
• Kronik orta kulak enfeksiyonları azalabilir.
• Orta kulakta biriken sıvı nedeniyle meydana gelen duyma kaybı iyileştirilebilir.