Vücuttaki Morluklar Nasıl Geçer?

Küçük kazalar nedeniyle ya da spor esnasında yapılan bazı hareketlerden dolayı vücutta morluklar görülebilir. Ancak beyin sarsıntısı ve lösemi gibi son derece ciddi sağlık sorunlarından kaynaklı olarak da morluklar oluşabilir. Vücudun herhangi bir noktasında görülebilen morluklar, her yaştan kişiyi etkileyebilen yaygın bir durumdur.

Vücuttaki morluklar bazen hiçbir acı olmadan oluşur. Acı hissedilmemesi halinde ise kişi morluğu fark etmeyebilir. Morluklar çoğunlukla herhangi bir tedaviye gerek kalmadan kendi kendine geçer. Bununla birlikte altta yatan bir tıbbi durum varsa acil müdahale ya da tedavi gerekebilir.

Vücuttaki Morlukların Semptomları Nelerdir?

Morluk ilk oluştuğunda kırmızıya yakın bir renkte olabilir. Zaman geçtikçe kırmızıdan maviye ve koyu mora döner. İyileşmeye yakın yeşil veya sarı renkte ve daha belirsiz görünebilir. Morluğun oluştuğu ilk zamanlarda vücudun bu bölgesi genellikle daha hassas olur. Bazı durumlarda kişi morlukla birlikte ağrı da hissedebilir. Ancak morluğun rengi soldukça ağrı da geçer. Bunlar morluğun hafif semptomlarıdır. Morluklar aşağıdaki sebeplerden ötürü oluşabilir:

• Kan sulandırıcı ilaç kullanımı esnasında görülen morluklar
• Moraran bölgede şişlik ve şiddetli ağrı
• Sert bir darbe ya da düşüş sonrasında oluşan morluklar
• Kırık kemikle birlikte bu bölgede meydana gelen morarma
• Herhangi bir sebep olmaksızın görülen morluklar
• Dört hafta geçmesine rağmen iyileşmeyen morluklar
• Tırnak altlarında acı hissiyle birlikte görülen morluklar
• Diş eti kanaması, burun kanaması veya ağızdan kan gelmesiyle birlikte görülen morluklar
• İdrarda, dışkıda ya da gözlerde kanlanmayla birlikte görülen morluklar

Bu durumlardan herhangi birinin görülmesi halinde hasta tıbbi yardım almalıdır.

Vücuttaki Morluklar Neden Olur?

Vücudun bir bölgesinin darbe alması o bölgedeki kılcal damarların çatlamasına sebep olur. Kılcal damarlar, kanın vücutta taşınmasına yardımcı olan küçük damarlardır. Kılcal damarlar çatladığında damardan dışarıya kan sızıntıları olur. Ancak herhangi bir açık yara yoksa kan derinin altında birikerek morluğa yol açar. Kılcal damarlar şu nedenlerle çatlayabilir:

• Yaralanma, bir yere çarpma ya da fiziksel travma
• Yaşlılık sebebiyle cildin incelmesi
• Kullanılan ilaçların yan etkisi
• Kullanılan bazı gıda takviyeleri
• Kan trombosit sayısını etkileyen otoimmün hastalıklar, bazı kalıtsal hastalıklar, hemofili veya lösemi gibi sağlık sorunlarının olması ya da bunların tedavisi

Morlukların yaygın nedenleri ise şunlardır:

• Spor yaralanmaları
• Kas gerginliği
• Birinin vurması veya bir yere çarpmak, darbe almak
• Ayak bileğinin burkulması
• Beyin sarsıntısı
• Kafa yaralanması
• Kan sulandırıcı ilaç kullanımı

Kesik, düşme ya da yaralanma sonrasında oluşan morluklar normaldir. Çünkü vücut aldığı darbe sonrasında iyileşme sürecine geçer. Morluklar da bu sürecin doğal bir parçasıdır. Çoğunlukla riskli bir durum yoktur. Ancak açıklanamayan morluklar varsa ve özellikle bu morluklar bir çocukta görülüyorsa bir sağlık uzmanından yardım almak gerekir. Açıklanamayan morluklar, ciddi bir sağlık sorununun ve hatta istismarın işareti olabilir.

Vücuttaki Morluklar Hangi Hastalıkların Semptomu Olabilir?

Vücutta morluklar her zaman bir hastalığın semptomu değildir. Ancak uzun süre geçmemesi, görünürde bir neden olmaması ya da vücudun kolayca morarması gibi durumlar halinde alttan yatan bir tıbbi durum olabilir. Vücudun kolayca morarması, kanın pıhtılaşmaması anlamına gelebilir. Kanın pıhtılaşması ise iyi beslenme, sağlıklı karaciğer ve sağlıklı kemik iliğine bağlıdır. Bunların karşılanmaması vücudun daha kolay morarmasıyla sonuçlanır. Kolay morarmaya yol açabilecek bazı tıbbi durumlar şunlardır:

• Hemofili A: Faktör VIII olarak da bilinen bu durum kalıtsal bir sağlık sorunudur. Bir pıhtılaşma proteini olan faktör VIII proteininin eksik veya kusurlu olmasından kaynaklanır. Kanın pıhtılaşması uzun sürdüğünden dolayı vücutta kolaylıkla morluklar oluşabilir.
• Hemofili B: Faktör IX veya Christmas hastalığı olarak da bilinen hemofili B de pıhtılaşma sorunuyla ilgilidir. Kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan proteinlerden faktör IX proteininin çok az üretilmesi ya da hiç üretilmemesi durumudur.
• Von Willebrand hastalığı: Bu hastalığa von Willebrand faktörü olarak adlandırılan bir proteinin eksikliğine yol açan genetik bir mutasyon neden olur. Bu protein de kanın pıhtılaşmasında rol oynadığından dolayı hastalar kan pıhtılaşmasında sorunlar ve bunun sonucunda da morarmalar yaşayabilir.
• Trombosit değeri düşüklüğü: Trombositler, pıhtı oluşturulurken bir araya toplanan bir kan hücresidir. Kanda yeterli trombosit olmadığı takdirde kanamalar durmayabilir ve bu da ciddi kan kaybına neden olabilir. Lösemi, siroz, aplastik anemi, miyelodisplazi gibi hastalıklar, kemoterapi tedavisi görmek, radyasyona ya da toksik kimyasallara maruz kalmak trombosit düşüklüğüne yol açabilir.
• Cushing sendromu: Hiperkortizolizm olarak da bilinen Cushing sendromu, vücutta anormal derecede yüksek kortizol hormonu bulunmasıdır. Olası semptomlarından biri kolayca moraran cilttir.
• Ehlers-Danlos sendromu: Bu sağlık sorunu deri, kan damarı duvarları ve eklemleri etkileyen bir grup kalıtsal bağ doku hastalığıdır. Cilt ve kan damarları ile etraflarındaki bağ dokusu oldukça hassastır. Bu nedenle hastanın cildi kolayca morarabilir.
• Vitamin eksiklikleri: C ve K vitaminleri de kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. Bu vitaminlerin eksiklikleri de kolayca morarmaya neden olur.

Vücuttaki Morluklar için Nasıl Teşhis Koyulur?

Morluklar için genellikle hastanın semptomları ve ciltteki lekenin rengine bakılır. Bu bilgilerle birlikte hastanın cildinin altında gerçekleşen kanamanın türü kolayca belirlenebilir. Ancak hasta sık sık ya da açıklanamayan morarmalar yaşıyorsa veya başka semptomları varsa olası nedenlerin ekarte edilmesi amacıyla bazı testler yapılabilir.

Hastanın kemiğinde bir kırık olup olmadığının görülmesi için röntgen çekilebilir. Özellikle morlukla birlikte şişlik ve şiddetli ağrı olması halinde kırık kemik olmadığından emin olunması için moraran bölgenin röntgeni çekilir.

Morarmanın altında yatan başka bir tıbbi durum olduğundan şüpheleniliyorsa pıhtılaşmayı ve vitamin eksikliklerini kontrol etmek üzere kan testleri yapılabilir. Eğer hastanın vücudu sık sık ya da belirgin bir sebebi olmadan morarıyorsa kanama bozukluğu olup olmadığını tespit etmek amacıyla kan testi yapılır.

Vücuttaki Morluklar Nasıl Tedavi Edilir?

Vücuttaki morluklar çoğu zaman herhangi bir tedavi uygulanmadan kısa süre içinde kaybolur. Morlukların tamamen iyileşmesi birkaç haftada sürebilir. İyileşmenin kısa sürmesi için hasta iyi bir şekilde dinlenmelidir. Bununla birlikte eğer ciddi morluklar varsa bir tedaviye de ihtiyaç duyulabilir. Morluğun iyileşmesine katkıda bulunmak için şu adımlar izlenebilir:

• Mümkünse moraran bölge kalp seviyesinin üstünde tutulmalıdır. Bu ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur. Ayrıca bu sayede kan dolaşımı azalacağından bölgede hissedilen basınç ve şişlik azaltılır, renk değişimi de giderilir.
• Moraran bölgeye buz kompresi de uygulanabilir. İnce bir havluya sarılan buz torbası 20 dakika kadar morlukların olduğu bölgede tutulur. Ancak bu yöntem yaralanmadan sonra ilk günlerde yapılmalıdır. Buz kompresi bölgeyi soğutarak kanamayı durdurmaya katkıda bulunur. Bu sayede şişlik daha az, morluk ise daha az belirgin olur.
• Moraran bölgenin şişmesi halinde etrafına bandaj sarılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta bandajın çok sıkı sarılmamasıdır. Bandaj sayesinde dokular sıkıştırılır ve kılcal damarlardan kan sızıntısının önüne geçilir. Bu da kanamayı durduracağından morluğunu şiddetini, ağrıyı ve şişliği azaltmaya yardımcı olur.

Vücuttaki Morlukların Önüne Geçmek için Neler Yapılabilir?

Vücutta oluşabilecek morlukları engellemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Spor yaparken özellikle de takım sporlarında koruyucu giysi ve ekipmanlar kullanılabilir.
• Olası tehlikelerin önüne geçmek için evdeki mobilyalar yürüme alanlarından ve kapılardan uzak tutulmalıdır.
• Evdeki yürüme alanlarında kabloların bulundurulmaması da önemlidir. Bunun için kablo düzenleyici araçlardan faydalanılabilir.
• Halı ya da kilimlerin kaymaz tabanlı ve zeminlerin kuru olmasına dikkat edilmelidir.
• Yerde çok fazla eşya bulundurmaktan kaçınılmalıdır.
• Geceleri yaşanabilecek kazaları önlemek için küçük bir gece lambası kullanılabilir.
• Kan sulandırıcı ilaçlar doktor gözetiminde kullanılmalıdır.