Baldır Ağrısı

Yaygın görülen baldır ağrısı; ani bir incinme ile gelişebileceği gibi belli bir sebep olmaksızın, belirli bir süre içinde de gelişebilir. Ağrı, sabahları daha kötü olabilir ve koşu, yürüyüş gibi aktivitelerle daha şiddetli hâle gelebilir. Baldır kası ağrısına verimsiz kan akışı, baldır kası krampı veya baldırın çekilmesi neden olabilir. Nadiren, daha az aktif hastalarda baldır ağrısı derin ven trombozunun (DVT) bir sonucu olabilir. Bel ağrısı olan bazı hastalar, baldır kaslarında keskin bir çekme gibi hissedilebilen sinir ağrısıyla karşılaşabilir. Tedavi için tıbbi koşulların değerlendirilmesi gerekir.

Baldır Ağrısı Nedir?

Baldır, alt bacağın arkasındaki gastroknemius ve soleus adı verilen iki büyük kastan oluşur. Bunlar, topuk kemiğinin (kalkaneus) arkasına giren Aşil tendonunu oluşturmak için ayak bileğinin arkasında birleşir. Bacak veya ayaktaki herhangi bir harekette bu kaslar kullanıldığı için son derece önemlidir. Baldır ağrısı ise arka alt bacakta meydana gelen ağrı veya rahatsızlık için kullanılan bir terimdir.

Baldır kası iyi bir esnekliğe ihtiyaç duyar. Kasın çalışması için güçlü ve sabit bir taban gerekir. Bu taban genellikle diz, pelvis ve kalça tarafından sağlanır. Baldırın yaralı hâlde kullanılmaya devam edilmesi nedeniyle ağrının yanı sıra iltihaplanma da görülebilir. Bu durumda kişilerin hareket şekli değişebilir. Değişen koşma ve yürüme stili kas dengesizliğine, baldırın sertleşmesine ve gerginleşmesine neden olabilir.

Baldır ağrısı çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Gece veya gündüz olabilir, yorucu bir aktivite veya dinlenme sırasında meydana gelebilir. Baldırda kalabileceği gibi uyluğa yayılabilir. Kişiler, ayrıca kasta bir gerilme veya bölgede şişlik, kızarıklık ya da sıcaklık hissedebilir.

Baldır Ağrısı Neden Olur?

Baldırda ağrı çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenlerden biri, alt bacağın arkasında ağrıya neden olan gerginliktir. Baldır kasında kramplar yaşanabilir. Bu, sadece çok ağrılı olmakla kalmayıp kas hasarına da neden olabilen istemsiz bir kas kasılmasıdır. Sporcularda sık görülen diğer bir sorun da gergin baldır kaslarıdır. Bunların dışında, çeşitli hastalıklar nedeniyle baldırda ağrı meydana gelebilir.

Baldır ağrısının yaygın görülen nedenleri aşağıdaki gibidir:

Yumuşak Doku Yaralanması

Baldır ağrısı yaralanmaları; bir aktiviteden sonra ağrı, bacak krampları, yorgunluk veya hassasiyet olarak ortaya çıkabilir. Baldır kasının iş yükü, kasın fiziksel olarak işlevini yerine getiremeyeceği noktaya kadar kademeli olarak birikir.

Baldır kasları koşarken oldukça fazla yük alır. Daha güçlü baldır kaslarına sahip olmak hem baldırın hem de Aşil tendonunun yaralanma olasılığını azaltmaya yardımcı olabilir. Alt bacakta kaslar ve eklemler üzerindeki yüksek yükler, normal koşu hızında vücut ağırlığının 7 katına kadar çıkar.

Baldır yaralanmasının nedenini belirlemek önemlidir. Çalıştırma sırasında baldır kasının iş yükünün büyük bölümünü gerçekleştiren ana bölümü, soleus kasıdır. Koşu sırasında bükülen bir diz, soleus kasının gerilmesine neden olabilir. Bu gerginliğin iyileştirilmesi için yalnızca masaj değil, farklı tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekebilir.

Kas Krampları

Kramp, iskelet kasının spazmodik, ağrılı, istemsiz kasılması anlamına gelir. Genellikle birkaç saniye sürer ve kendiliğinden geçer ancak sonrasında ağrı ve hassasiyet birkaç saat devam edebilir. Genellikle tek taraflı görülen baldır kramplarının çoğu gece dinlenirken ortaya çıkar. Bazı kişiler, özellikle altta yatan bir neden varsa, gündüz krampları da yaşayabilir.

Selülit

Ciddi bir bakteriyel deri enfeksiyonu olan selülit, cildin şişmesine ve iltihaplanmasına neden olur. Tipik olarak ağrılıdır ve cilt dokunulamayacak kadar sıcaktır. Genellikle alt bacakları etkilese de yüz, kollar ve diğer bölgelerde de oluşabilir.

Diz Kireçlenmesi

Diz kireçlenmesi, dizdeki kıkırdağın parçalandığı veya dejenere olduğu bir hastalıktır. Normalde kemikleri eklem sürtünmesinden ve çarpmasından koruyan esnek ve kaygan bir madde olan eklem kıkırdağının dejenerasyonu, diz osteoartritinin ayırt edici özelliğidir.

Baldır ve diz ağrısı genellikle bir dereceye kadar bağlantılıdır. Artrit, dizden baldıra yayılan ağrıya neden olabilir. Artrit eklem rahatsızlığına öncelikle iltihaplanma neden olur. Artritten (osteoartrit, romatoid artrit, enfeksiyöz artrit, gut, bursit ve tendinit) kaynaklanan bacak rahatsızlıkları, bir veya daha fazla eklemi veya kas-iskelet sisteminin diğer bölgelerini etkileyebilir.

Diz kireçlenmesinin bir sonucu olan Baker kisti, baldır ağrısına yol açan durumlardan biridir. Bacaklar, baldırlar, kalça ve ayaklar rahatsızlık yaşayabilir. Rahatsızlığın yanı sıra bacak kaslarındaki diğer tipik semptomlar arasında ağırlık, uyuşma veya ağrı yer alır.

Tromboflebit

Tromboflebit, bir damar (genellikle bacak veya kollardaki uzun safen damarı) iltihaplandığında ve içindeki kan pıhtılaştığında ortaya çıkar. Damar boyunca ağrı, şişlik, hassasiyet ve kızarıklık görülebilir. Kendiliğinden meydana gelebilen hastalık, varisli damarlar gibi bir risk faktörüyle ilişkili olabilir. Genellikle iyi huylu, kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır.

Derin Ven Trombozu

Derin ven trombozu (DVT), damar içindeki bir kan pıhtısından kaynaklanır ve baldırda dokunulduğunda daha şiddetli hâle gelen ağrı ile karakterizedir. Bu bölgede şişlik, kızarıklık ve sıcaklık görülür. Ağrı, genellikle sadece bir bacağı etkiler. Derin ven trombozu, pulmoner emboliye yol açabileceğinden ölümcül olabilir ve bu nedenle acil tıbbi tedavi gerektirir.

Lomber Disk Hastalığı

Lomber disk herniasyonu, disk materyalinin omurilik kanalına doğru çıkıntı yapması veya yırtılması ile karakterizedir. Bu da o seviyedeki sinir üzerinde anormal basınca neden olarak sırtta ve bir bacakta veya ayakta semptomlara yol açar.

Hastalık nedeniyle belde sinirler tahriş olduğunda, duruma lomber radikülopati adı verilir. Genellikle alt ekstremiteden aşağıya vuran ve yaygın olarak tanınan adıyla siyatik ağrısına neden olur. Siyatik, belde omurilik sinirinin sıkışmasından kaynaklanan en yaygın ağrı biçimlerinden biridir. Bu durum, lokalize bir bel ağrısından önce gelebilir ve baldırda hissedilir.

Periferik Alter Hastalığı

Periferik arter hastalığı, bacaklar da dahil olmak üzere ekstremitelere giden arterlerde ateroskleroz olarak da bilinen plak birikimi nedeniyle meydana gelir. Plak birikmesi, atardamarların içindeki geçiş yollarının daralmasına neden olarak alt ekstremitelere kan akışını kısıtlar.

Hastalık, özellikle egzersiz sırasında baldır ağrısına neden olabilir. Egzersiz sırasında bacaklardaki kasların kasılması için oksijene ihtiyaç duyulur. Kalpten gelen kan, genellikle bu oksijeni sağlasa da atardamarlar olması gerektiği gibi çalışmadığında kasların ihtiyacını karşılayacak kadar oksijen elde edilemez. Bu, egzersiz sırasında bacak kaslarının düzgün çalışması için daha fazla kana ihtiyaç duyulduğunun bir işareti olarak baldırda ağrıya neden olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz bacak sendromu, genellikle bacakları etkileyen hareket etme dürtüsü ile karakterizedir. Baldır bölgesinin etrafındaki alt uzuvlar etkilenir. Karıncalanma, ağrı veya yanma gibi anormal belirtiler, bazı kişilerde şiddetli olabilir. Bu belirtiler akşamları daha kötü olma eğilimindedir. Hareketle geçebilir veya kısmen rahatlar.

Baldır Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

• Baldır ağrısının olası belirtileri şu şekildedir:
• Baldır çevresinde başlayan ağrı
• Yanma hissi
• Morarma, şişlik veya hassasiyet
• Kas gerginliği
• Aktiviteden sonra artan ağrı ya da rahatsızlık hissi
• Cildin sıcak olması
• Özellikle bacağın arkasında, dizin altında kızarıklık

Baldır Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?

Baldır ağrısının teşhisi için fiziki muayeneye ek olarak hastalardan kan ve idrar testi istenebilir. Özellikle CRP ve kas enzimleri kontrol edilir. Bazı hastalar için ultrason, venografi, anjiyografi gibi testler istenebilir.

Baldır Ağrısı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Baldır ağrısı tedavisi, ciddiyetine bağlı olarak; ağrının yönetilmesine de yardımcı olan, ağrı tolere edildiğinde uygulanan masaj gibi yumuşak doku çalışmalarını içerebilir. Bu, temelde çift ve tek baldır kaldırma ile başlayabilir ve kişiye özel olarak hazırlanmış bir egzersiz programı ile ilerleyebilir.

Baldır ağrısının tedavisi, nedenine bağlıdır. Kramp, genel ağrı ve tutukluk gibi kas ağrıları için masaj, esneme, bol su içme, ağrı kesiciler ve dinlenme yeterli olabilir. Ağrı bir sinir probleminden kaynaklanıyorsa altta yatan nedeni ele almak, ağrının hafifletmesine yardımcı olur. Flebit (iltihaplı bir damar) veya tromboz gibi arter ve damar problemlerinin neden olduğu ağrı içinse destek çorapları kullanılabilir, antiinflamatuar ilaçlar veya antikoagülanlar alınabilir.

Baldır ağrısının tedavisi için uygun yöntemler aşağıdaki gibidir:

• Ortezler
• Esneme ve güçlendirme programları
• Akupunktur
• Dinlenme
• İltihap için ilaçlar

Baldır ağrısı tedavisinde fizyoterapi için ilk olarak yaralanmanın şiddetinin ve ağrının etkilediği bölgelerin belirlenmesi gerekir. Bir fizyoterapist, ayrıca diğer yaygın olmayan ancak potansiyel olarak rahatsız edici nedenleri de ekarte etmeye çalışır.

Baldır Ağrısından Korunma Yolları Nelerdir?

Özellikle aktif olarak sporla ilgilenenlerde görülen baldır ağrısının önüne geçmek için kaslarda güç ve dayanıklılık oluşturmak gerekir. Genel olarak koşucularda tekrarlayan baldır gerilmelerini ve yaralanmalarını en aza indirgemek ve rehabilitasyon için esneme hareketleri yapmak da önemlidir. Bununla birlikte, esneme veya masaj uygulamaları baldır kas kapasitesinin artmasına yardımcı olmaz. Bu nedenle kişiye uygun bir egzersiz programı yapılması gerekir.

Akut bir ağrı atağının iyileştirilmesine yardımcı olmak için masaj ve germe uygulamalarından yararlanılabilir. Ayrıca, baldır kasları gün boyunca düzenli olarak gerilebilir. Gece boyunca ayakları yükseltmek için bir yastık kullanmak veya yatağın ayağını yükseltmek de ağrıları önlemeye yardımcı olabilir.

Kas ve doku yaralanmalarında, semptomların şiddetinin artmaması için dinlenmeye önem verilmelidir. Kişilerin, ağrının şiddetine göre 1-3 günden fazla dinlenmesi gerekebilir. Kaslara işlevini yeniden kazandırmak içinse hareket edilebilir. Uzun süreli dinlenme yalnızca baldırın değil, bacaktaki diğer kasların daha fazla bozulmasına yol açabileceğinden genellikle yararsızdır. Bu, daha uzun bir rehabilitasyon süresine ve yeniden yaralanma riskinin artmasına neden olabilir.