İpli Skolyoz Nedir, Hangi Durumlarda Uygulanır?

İpli skolyoz ya da diğer adıyla “anterior düzeltme cerrahisi” skolyoz hastalarının omurgalarındaki eğriliğin giderilmesini sağlayan cerrahi yaklaşımlardan biridir. Aynı zamanda füzyonsuz skolyoz ameliyatı olarak da bilinir. Çocuklarda görülen skolyoz için uygulanan bu cerrahi tedavi yöntemi ile boy uzaması ve gelişimin de devam etmesi sağlanır.

İpli Skolyoz Nedir?

Herhangi bir yaş grubunda görülebilen skolyoz, omurgada eğrilik anlamına gelir. Çocuklarda ve özellikle kemik gelişimi devam eden çocuklarda, büyüme devam ettikçe skolyoz da ciddi ölçüde ilerleyebilir. Bu da hastanın sırt kısmında gözle görülür şekil bozukluğuna, ağrıya ve hatta kalp ya da solunumda sorunlara neden olabilir.

Bu olası durumların önüne geçmek amacıyla tedavi için korse kullanımı önerilebilir veya spinal füzyon cerrahisi uygulanabilir. Ancak spinal füzyon cerrahisi uzun vadede şiddetli sırt ağrısı gibi birtakım komplikasyonlara yol açabilir. Bunun yanı sıra ilerleyen süreçte bu komplikasyonlar nedeniyle farklı ameliyatlar da gerekebilir.

İpli skolyoz cerrahisi, idiopatik skolyoz tanısı koyulmuş çocuklar için uygulanan cerrahi bir tedavidir. Spinal füzyon ameliyatında olduğu gibi omurlar birbirine sert demir çubuklarla kaynatılmaz. Spinal füzyon cerrahisinden farklı olarak bu tedavi yönteminde ip ve bantlar kullanılarak omurga hareketlerinin kısıtlanmasının önüne geçilir. Dolayısıyla çocuğun fiziksel gelişimi de engellenmemiş olur. Aksine çocuk büyüdükçe kalan eğrilik de düzelmeye devam eder.

Diğer bir deyişle bu yöntemde asıl amaç omurganın zaman içinde yeniden şekillenmesini sağlamaktır. İpler yardımıyla hareket kabiliyeti kısıtlanmadan tedavi yapılır. Bu sayede omurga hareketlerinin engellenmesinin neden olacağı sorunlar için yeni ameliyatlara da ihtiyaç duyulmaz. Eğriliğin bir kısmı ameliyatla giderilerek gelişim devam ettikçe kalan eğriliğin de düzelmesi sağlanır.

İpli Skolyoz Ameliyatı Kimler İçin Uygundur?

İpli skolyoz ameliyatının yapılabilmesi için hastanın şu kriterlere uyması gerekir:

• Omurga eğriliğinin 35 ila 65 derece arasında olması
• İdiopatik skolyoz (genetik veya nörolojik hastalıklar, yaralanma ya da malformasyon ile ilgili olmayan skolyoz) teşhisi koyulması
• En az 8 ve en çok 16 yaşında olması
• Doktor tarafından henüz kemik gelişiminin tamamlanmamış olduğunun onaylanması
• Skolyoz için cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulması

Hastada şu durumlardan biri dahi varsa ipli skolyoz cerrahisi uygulanamaz:

• Kemik gelişiminin tamamlanmış olması
• Daha önce spinal cerrahi geçirmiş olması
• Metabolik kemik hastalığının olması ya da kemiklerin sağlıklı olmaması
• 65 dereceden fazla olan omurga eğrilikleri
• Hastaya kifoz teşhisi koyulması

İpli Skolyoz Ameliyatının Özellikleri Nelerdir?

İpli skolyoz ameliyatının en önemli özelliği, minimal invaziv bir yöntem olması dolayısıyla iyileşmeyi de hızlandırmasıdır. Oldukça küçük kesiler açılarak tedavi uygulanır. Böylece kan kaybı azaltılır, yara izi kalma olasılığı düşer ve ameliyat sonrasında ağrı da azalır. Bunların sonucunda hasta daha kısa sürede iyileşir.

Bu yöntemin diğer bir özelliği ise hastanın gelişimini ya da hareketlerini engellemeden tedavi imkânı sunmasıdır. Omurganın hareketleri kısıtlanmadığı gibi hastanın günlük yaşantısına ve hatta spora da hızlı bir biçimde dönmesi sağlanır.

İpli skolyoz cerrahisi aynı zamanda ameliyat sonrasında da kolaylık sağlar. Spinal füzyon yönteminin yol açabileceği komplikasyonların önüne geçilir. Bu sayede revizyon omurga cerrahisine gerek kalmadan iyileşme sağlanma ihtimali yüksektir.

İpli Skolyoz Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

İpli skolyoz cerrahisinde omurga eğriliğinin düzeltilmesi için göğüste kesi açılır. Ameliyatın gerçekleştirilebilmesi için hastanın akciğerlerinin söndürülmesi gerekir. Genellikle ameliyatın sonunda akciğer kendi kendine şişse de nadir durumlarda akciğerin yeniden şişmesi için dışarıdan müdahale gerekebilir. Bu durum ipli skolyozun potansiyel bir riskidir ancak hasta taburcu edilmeden ortadan kaldırılabilecek bir komplikasyondur.

İpli Skolyoz Ameliyatında Süreç Nasıl İşler?

İpli skolyoz ameliyatında ilk olarak hastanın bu cerrahi tedavi yöntemine uygun olup olmadığı incelenir. Eğer hasta bu ameliyat için gerekli koşulları sağlıyorsa bu tedavi uygulanır. İpli skolyoz cerrahisi, Heuter-Volkmann adı verilen, omurgaya uygulanan baskının kemik büyümesini yavaşlattığını belirten yasaya göre işler. Aslında ipli skolyoz cerrahisi bu yasayı büyümeyi devam ettirmek için kullanır. Başka bir deyişle omurganın baskı uygulanan kısmında büyümeyi durdurup diğer kısımlarda devam etmesi sağlanır. Bu da hastanın fiziksel gelişiminin ve hareketliliğinin devam ederken iyileşmenin de sürmesine olanak tanır.

İpli Skolyoz Ameliyatı Öncesinde Neler Yapılır?

İpli skolyoz cerrahisinden önce, hastada skolyoza yol açacak olağandışı bir durum olmadığının tespit edilmesi amacıyla tüm omurganın MR’ı çekilir. Bununla birlikte akciğerlerin sağlıklı olup olmadığı da kontrol edilir. Bunun için hastaya solunum fonksiyon testi yapılır. Ayrıca rutin kan tahlilleri de yapılarak hasta ameliyata hazırlanır. Hasta ek olarak bir anestezi uzmanı tarafından da değerlendirilir. Ameliyat öncesinde ise genel anestezi yapılır.

İpli Skolyoz Ameliyatı

İpli skolyoz ameliyatını genellikle uzman bir ortopedi cerrahı ve bir genel cerrah gerçekleştirir. Göğüsten yapılması nedeniyle bir göğüs cerrahı da ameliyat esnasında bulunabilir. Minimal invaziv olarak kabul edilen ipli skolyoz cerrahisi için hastaya genel anestezi uygulandıktan sonra göğsün yan tarafında küçük kesiler açılır. Bu kesiler aracılığıyla omurgaya ulaşılır.

Ameliyatta aynı zamanda bir fiber optik kamera da kullanılır. Bu sayede omurganın dışbükey kısmına titanyum vidalar rahatlıkla yerleştirilir. Daha sonra sentetik polimerden üretilen esnek ipler ile vidalar birbirine bağlanır. Bu da omurganın bir miktar sabitlenmesine olanak tanır. Böylece çocuğun gelişiminin devam etmesi sağlanır.

Kullanılan bu ip, dışbükey büyümeye karşı direnç gösterirken diğer tüm yönlerde harekete izin verir. Ameliyatta eğrilik tamamen düzeltilmez. Bunun nedeni, çocuğun boyu uzadıkça kullanılan ipin de düzelerek omurganın eğriliğini kademeli olarak gidermesini sağlamaktır. Dolayısıyla bu ameliyatın yapılabilmesi için hastanın büyüme sürecinin devam ediyor olması büyük önem taşır.

İpli Skolyoz Ameliyatı Sonrası ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

İpli skolyoz ameliyatı sonrasında hasta kısa sürede taburcu edilebilir. Açılan küçük kesiler kan kaybının düşük olmasını sağlar ve iyileşme süresi kısaltılır. Hasta kısa süre içinde günlük yaşantısına dönerek yürüme, merdiven çıkma, oturup kalkma gibi temel aktiviteleri kolayca yapabilir. Bununla birlikte hasta, iyileşme durumuna bağlı olarak okula ve spor gibi fiziksel aktivitelere de yaklaşık olarak 1 ila 3 hafta arasında dönebilir.

Genellikle ameliyat sonrasında fizik tedaviye ya da sırt desteğine ihtiyaç duyulmaz. Ancak hastanın durumuna göre daha hızlı iyileşmesi amacıyla bir süre sonra fizik tedavi de önerilebilir. Buna ek olarak ameliyat sonrasında ilerlemeyi izlemek amacıyla belirli aralıklarla röntgen ve diğer görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır. Bunun için hastanın fiziksel gelişimi tamamlanana kadar doktor randevuları gerekebilir. Böylece eğriliğin devam edip etmediği de yakından incelenir.