Kulak kaşıntısı son derece rahatsız edici olabilse de çoğunlukla zararlı olmayan yaygın bir sağlık sorunudur. Kulaklar oldukça hassas bir yapıya sahip olduğundan dolayı belirli bir sebep olmadan kaşıntı hissedilebilir. Diğer organlara göre daha küçük olsa da hassas nörolojik liflerin yoğun olması nedeniyle kulak kaşıntısı sık görülen bir durumdur.
Zaman zaman bir neden olmadan ortaya çıksa da kulak kaşıntısının kulak kiri birikmesi, alerji ve enfeksiyon gibi nedenleri de olabilir. Bunların yanı sıra kulak kaşıntısı başka bir sağlık sorununun semptomu olarak da görülebilir. Kaşıntının giderilmesi için nedeni teşhis edilerek tedavi yöntemi seçilir.
Kulak Kaşıntısı Nedir?
Kulak kaşıntısı oldukça yaygın görülen bir sorundur. Kulak kaşıntısıyla birlikte kaşıntılı bölgelerde ciltte pullanma da görülebilir. Dış kulak yolu adı verilen kısımda yaşanan kaşıntı hissi kişiyi çok rahatsız edebilir. Böyle bir durumda kaşıntının geçmesi amacıyla kulak içine çeşitli nesneler sokulması kulak kanalında aşınma gibi sorunlara da yol açabilir. Kulak kanalında aşınma ve derinin zarar görmesi ise kulağın enfekte olmasına neden olur.
Kaşıntının nedenine bağlı olsa da zaman zaman kulak kaşıntısı herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan geçebilir. Ancak bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıktığında hastalığın teşhis edilerek tedavi edilmesi gerekir. Sedef hastalığı, dermatit, alerji ya da enfeksiyon sebebiyle de kulak kaşıntısı yaşanabilir. Dolayısıyla her hastaya farklı bir tedavi yöntemi uygulanması gerekebilir.
Kulak Kaşıntısı Neden Olur?
Kulak kaşıntısı birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir:
Kulak enfeksiyonları
Kulak kaşıntısı, enfeksiyondan kaynaklanabilir. Bakteri ve virüsler soğuk algınlığı ya da gribe neden olabileceği gibi kulak enfeksiyonuna da yol açabilir. Bununla birlikte kulağa su kaçması veya kulakta kir birikmesi de enfeksiyon sebepleri arasındadır. Kulak enfeksiyonları kronik hâle gelebilir. Bu durumda tıbbi tedavi gerekir. Sık görülen kulak enfeksiyonları ise şunlardır:
- Dış Kulak Enfeksiyonu
Otitis eksterna olarak da bilinen dış kulak enfeksiyonu, kulağa su kaçması sonucunda oluşur. Kulak çubuğu veya kulaklıkların sebep olduğu tahrişten dolayı da ortaya çıkabilir. Yüzücülerde sıkça görülmesi nedeniyle yüzücü kulağı olarak da adlandırılır.
Dış kulak enfeksiyonu fungal ya da bakteriyel olabilir. Kulak yolunda biriken su, bakteri ya da mantarların çoğalmasını hızlandırır. Kulak kaşıntısına ek olarak kulak ağrısı, kulak tıkanıklığı, kulaktan akıntı ve işitme zorluğuna da yol açabilir. Kulaktan başlayan ağrı boyun, yüz ve başı da etkileyebilir. Bunların yanı sıra enflamatuvar bir durum olmasından dolayı kızarıklık ve şişlik de görülebilir.
- Otomikoz
Otomikoz ya da diğer adıyla kulak mantarı, dış kulağı etkileyen bir mantar enfeksiyonudur. Genellikle aspergillus veya candida isimli mantar türleri kulak mantarı oluşumuna neden olur. Buna ek olarak nemli ve sıcak iklimde yaşamak, yeterli hijyenin sağlanamaması ve diyabet gibi bağışıklık sistemini etkileyen bir sağlık sorunu yaşamak kulak mantarı riskini artıran faktörlerdir. Otomikoz, kulak kaşıntısının bir nedeni olabilir.
- Orta Kulak İltihabı
Otit ya da orta kulak iltihabı çeşitli bakteriler veya kulak zarının yırtılması nedeniyle görülebilir. Orta kulak iltihabı kaşıntıya da neden olabilir.
Kulaklarda Kuruluk
Kulakların temiz ve sağlıklı olması için kulakta yağ ve kulak kiri üretilir. Kulak kiri sayesinde iç kulak enfeksiyondan korunur. Eğer kulaklar gereğinden fazla temizlenirse kulak kurur ve bu kuruluk da kaşıntıya sebep olur. Bazı kişilerde ise kulak yeterince kulak kiri üretemeyebilir. Bu durum da kuruluğa yol açabileceğinden kaşıntı olabilir. Kuruluk nedeniyle ciltte pullanma da başlayabilir.
Kulak Kiri Tıkanıklığı
Kulak kirinin çok fazla birikmesi kulak kaşıntısına neden olabilir. Kulak kiri, kulağın içinden kendi kendine çıkabilir. Daha sonra zamanla kuruyarak düşer. Ancak kişi dış kulak yoluna kulak çubuğu, parmak ya da başka nesneler sokarsa kulak kanalı tahriş olurken aynı zamanda kulak kirini de daha içeri iter. Bu da tıkanmaya neden olur. Kulak kiri tıkanıklığı kulakta bakterilerin birikmesine ve bunun sonucunda enfeksiyona da yol açabilir.
İşitme Cihazları
İşitme cihazlarının üstündeki plastik kaplama bazı durumlarda kulak kaşıntısına yol açabilir. Hassas cilde sahip olmak ya da plastiğe karşı alerjik reaksiyon göstermek, işitme cihazı kullanan kişilerin yaşadığı kulak kaşıntısının nedeni olabilir. Ayrıca işitme cihazının arkasında su kalması da kaşıntı yapabilir. Kişinin kulak yapısına uygun olmayan işitme cihazı ise kulağa baskı yaparak kaşıntıya sebep olabilir.
Cilt Problemleri
Sedef hastalığı, atopik dermatit ve egzama gibi cilt rahatsızlıkları kulak kaşıntısı yapabilir. Bu sağlık sorunları kaşıntıyla birlikte kulakta iltihap, döküntü, kızarıklık ve şişlik de yaratabilir.
Gıda Alerjileri
Süt, soya, fındık, balık gibi gıdalara karşı alerjik reaksiyon gösteren bir hastada kulakta kaşıntı da görülebilir. Kulakla birlikte yüzde de kaşıntı olabilir. Gıdaların yanı sıra hasta alerjisi olan şampuan, küpe ya da lateks gibi farklı nesnelerle temas ettiğinde de aynı şikayetler oluşabilir.
Alerjik Rinit
Saman nezlesi olarak da bilinen alerjik rinit, ciltte kaşıntıya neden olabilir. Polen, hayvan tüyleri, toz akarları gibi havada bulunan parçacıklara alerjik reaksiyon olan alerjik rinit kulak, gözler ve boğazda kaşıntı yapabilir. Alerjik rinit nedeniyle kulak kaşıntısı başladıysa gözlerde sulanma, burun akıntısı, baş ağrısı ve hapşırma gibi semptomlar da görülebilir.
Kulak Kaşıntısı Nasıl Tedavi Edilir?
Kulak kaşıntısının giderilmesi için altta yatan neden tespit edilerek bir tedavi yöntemi seçilir. Eğer hastada bir kulak enfeksiyonu varsa tedavi için kulak damlaları ya da antibiyotik reçete edilebilir. Enfeksiyon nedeniyle yüksek ateş varsa veya kulakta akıntı başlamışsa antibiyotik gereklidir. Antibiyotik oral ya da merhem olarak verilebilir. Ayrıca antibiyotik ve kulak damlası birlikte de kullanılabilir.
Alerjik rinit kaynaklı olarak kulak kaşıntısı yaşayan hastalar için antihistaminikler tavsiye edilebilir. Hasta gıda alerjisi nedeniyle kulak kaşıntısı yaşıyorsa alerji ilaçlarından önce alerji semptomlarını hangi gıda ya da gıdaların tetiklediğinin belirlenmesi gerekebilir. Bunun için hasta tükettiği besinleri takip ederek yaşadığı semptomları gözlemler.
Kulak kaşıntısı kulakta kuruluktan dolayı görülüyorsa nemlendirme sağlanarak sağlıklı bir cilt bariyeri oluşturulur. Tedavi süresince kulağı kaşımaktan kaçınmak da önemlidir. Kaşımak semptomların şiddetlenmesine neden olabileceği gibi kulağa zarar da verebilir.
Kulak kiri tıkanıklığı kulak kaşıntısına sebep olduysa temizlik için bir uzmana başvurmak gerekebilir. Bu sayede kulağa zarar vermeden birikmiş kir çıkarılabilir. Kulak kaşıntısı için bir ilaç ya da merhem kullanmadan önce de bir doktora başvurmak gerekir. Çünkü altta yatan neden teşhis edilmeden kullanılanlar kulağın zarar görmesine neden olabilir.
Bunlara ek olarak kulak zarında hasar da olabileceğinden dolayı doktor tavsiyesi olmadan kullanılan merhemler durumu daha da kötüleştirebilir. Tedaviler etkili olmadığı takdirde veya ağrı, işitme kaybı gibi daha şiddetli semptomlar yaşanırsa tekrar doktora gidilmelidir.
