
Behçet hastalığı, günümüzde hala gizemini koruyan rahatsızlıklardan biridir. Behçet hastalığında kan damarları ve dokular iltihaplanır, ardından genellikle ağızda ve genital bölgede yaralar çıkar. Behçet hastalığının tanısını koymak zor olabilir çünkü belirtiler çok geniş kapsamlı ve geneldir ayrıca diğer birçok hastalıkla da ortak olabilir. Bu rahatsızlığa sahip çoğu hastalar belirtilerin şiddetli olduğu dönemler ve ardından ortadan kalktığı dönemler yaşarlar. Zamanla bazı belirtiler yatışabilir ve daha az rahatsız edici hale gelebilir, ancak tamamen ortadan kalkmayabilir.
- İçindekiler
- Behçet hastalığı nedir?
- Behçet hastalığı neden olur?
- Behçet hastalığı belirtileri nelerdir?
- Behçet hastalığı kimlerde görülür?
- Behçet hastalığı nasıl teşhis edilir?
- Behçet hastalığı hangi yollarla bulaşır?
- Behçet hastalığı tedavisi nedir?
- Behçet hastalığının çaresi var mıdır?
- Behçet hastalığı için hangi doktora gidilir?
Behçet hastalığı nedir?
Behçet hastalığı, vücudun bağışıklık sistemindeki bozukluklardan kaynaklanan kronik bir rahatsızlıktır. Ağızda ve genital bölgede yaralar şeklinde ortaya çıkar. Vücudun bağışıklık sistemi, normalde kontrollü iltihap üreterek vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Ancak Behçet hastalığında aşırı aktif hale gelmesi sonucu fazladan iltihap üretilir. Bu fazla iltihap, atardamarlar ve toplardamarlar dahil olmak üzere her boyuttaki kan damarını etkiler.
Behçet hastalığı ilk olarak 1937 yılında Hulusi Behçet tarafından tanımlanmıştır. Bu nedenle hastalığın adı Behçet hastalığı olarak bilinmektedir. Behçet hastalığının belirtileri vücudun farklı bölgelerini etkileyebildiği için kişiden kişiye değişebilir. Bazı Behçet vakaları diğerlerinden daha şiddetlidir. Belirtiler zamanla gelip gidebilir. Bu çeşitlilik, bazı tıp uzmanlarının Behçet sendromu terimini tercih etmesine yol açmıştır.
Behçet hastalığı neden olur?
Behçet hastalığı otoimmün bir bozukluk olabilir, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı dokuya iltihaplı bir tepkiyle saldırması sonucu ortaya çıkar. Vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla sağlıklı hücrelere saldırır. Bu, kan damarlarının iltihabı olan vaskülite neden olur.
Behçet hastalığının gelişiminde genetik ve çevresel faktörler etkili olabilir. Yapılan araştırmalar Behçet hastalığının belirli genlerle ilgili olduğunu ortaya çıkardı. Bu genlere sahip kişiler bazı virüslere veya bakterilere maruz kaldığında Behçet sendromunu tetikleyebilir.
Behçet hastalığı belirtileri nelerdir?
Behçet hastalığında belirtilerin çoğu ağrılıdır ancak yaşamı tehdit edici değildir. Behçet hastalığı belirtileri genellikle yaşam boyunca bir dizi atak halinde gelir ve gider.
Behçet hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte başlıca belirtiler şöyledir:
- Ağızda yaralar, genellikle hastaların fark ettiği ilk belirtidir, dudaklarda, dilde ve yanağın iç kısmında görülür. Tekrarlayıcı ve ağrılıdır.
- Genital yaralar, ağız yaralarına benzer ve ağrılı olabilir. Ağız yaraları kadar yaygın değildir.
- Göz iltihabı, ağrıya, bulanık görmeye, ışığa duyarlılığa, gözyaşına veya göz kızarıklığına neden olabilir.
- Cilt sorunları, en yaygın belirtilerden biridir. Akne, madeni para şeklinde, nodüller olarak kendini gösterir. Derin ve ağrılı yaralar meydana gelebilir.
- Özellikle alt bacaklarda sivilce benzeri yaralardan hassas nodüllere kadar cilt lezyonları gelişebilir.
- Eklem ağrısı, ayak bilekleri, dizler, dirsekler ve kalça eklemlerinde ağrılar yaşanabilir. Eklem iltihabı şişlik, kızarıklık ve hassasiyete neden olur.
- Diz, ayak bileği, dirsek ve bileklerdeki eklem şişmesi ve artrit ağrıya neden olabilir ve hareket kabiliyetini etkileyebilir.
- Damar iltihabı, pıhtılara ve tıkanıklıklara yol açabilir.
- Gastrointestinal lezyonlar ve iltihaplar ishal, kanama ve karın ağrısı şeklinde ortaya çıkabilir.
- Sinir sistemi ve beyindeki iltihaplanma baş ağrısı, ateş, yönelim bozukluğu ve diğer semptomlara yol açabilir.
Behçet hastalığı kimlerde görülür?
Behçet hastalığı, herkeste, her yaşta görülebilir, ancak belirtiler genellikle 20 ila 30 yaşları arasında ortaya çıkmaya başlar. Erkekler ve kadınlar eşit derecede etkilenir.
Behçet hastalığı nasıl teşhis edilir?
Behçet hastalığını teşhis edebilecek tek bir test yoktur. Teşhis genellikle semptomlara ve ağız yaralarının hangi sıklıkta ortaya çıktığına göre yapılır. Ayrıca tek bir semptom yerine birden fazla belirtinin olması beklenir. Diğer belirtilerde ise genital yaralar, göz iltihabı ve cilt sorunları dikkate alınabilir. Doktorun doğru teşhisi yapabilmesi için, ağız yaralarına neden olan ve Behçet hastalığına çok benzeyen diğer hastalıkları elemesi gerekir.
Behçet hastalığı hangi yollarla bulaşır?
Behçet hastalığı bulaşıcı değildir. Behçet hastalığına tam olarak neyin sebep olduğu henüz kanıtlanmamıştır. Ancak genlerdeki değişikliklerin, bağışıklık sistemindeki sorunların ve çevresel faktörlerin Behçet hastalığına neden olabileceği öngörülüyor.
Behçet hastalığı tedavisi nedir?
Behçet hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte birden fazla yöntemlerle hastanın semptomları kontrol altına alınabilir. Behçet hastalığı olan kişiler uygun tıbbi yardımla günlük yaşamlarını neredeyse normale yakın bir şekilde sürdürebilirler. Behçet hastalığı, ataklar ve atak sonrası iyilik hali ile ilişkili kronik bir rahatsızlık olduğundan doktorun düzenli takibi büyük bir önem arz etmektedir.
Behçet hastalığının tedavisi semptomları yönetmekle ilgilidir. Bu nedenle de tedavi yöntemleri kişiden kişiye değişir. İlaçlar daha hafif vakalarda ağrıyı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Reçeteler arasında topikal kortikosteroidler, ağız gargaraları, göz damlaları ve diğer iltihap gidericiler bulunabilir. Behçet sendromunun hastada nasıl göründüğüne bağlıdır.
Ağızdaki yaralar için doktorlar çeşitli kremler önerebilir. Doktor, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar önerebilir.
Behçet hastalığının tedavisinde sağlıklı beslenme, dinlenme ve egzersiz de önemli rol oynayabilmektedir. Öte yandan iyi bir diş hijyenine sahip olmak çok önemlidir, diş hijyenine dikkat edilmediği takdirde ağız ülserleri daha da kötüleşebilir.
Behçet hastalığının çaresi var mıdır?
Behçet hastalığının kesin bir tedavisi yoktur, ancak vücudun etkilenen bölgelerindeki iltihabı azaltan ilaçlarla semptomları kontrol altına almak çoğu zaman mümkündür. Behçet hastalığının tedavisi genellikle rahatsızlığı azaltmaya ve ciddi komplikasyonları önlemeye odaklanır. Behçet hastalığı kronik bir hastalık olmasına rağmen, hastalarda semptomların geçici olarak ortadan kalktığı dönemler olabilir. Hastalığın şiddeti bir hastadan diğerine değişir. Hastalığın belirtilerini buna göre tedavi etmek önemlidir.
Behçet hastalığı için hangi doktora gidilir?
Behçet hastalığına genellikle romatoloji bölümü bakar.