İç kanama nedir? İç kanama kaç saatte belli olur?

İç kanama, vücut içerisinde damarların yırtılması veya hasar görmesi sonucunda kanın dokulara, organlara ya da boşluklara sızmasıyla ortaya çıkan ve çoğu zaman dışarıdan fark edilmeyen ciddi bir sağlık problemidir. Dış kanamadan farklı olarak iç kanamada kanama dışarıya çıkmaz, bu nedenle erken teşhis edilmesi oldukça zordur. Travmalar, düşmeler, trafik kazaları, organ yırtılmaları, damar tıkanıklıkları, mide ülseri veya dalak gibi organların hasarı iç kanamaya yol açabilmektedir. İç kanama, hızlı ilerlediğinde hayati tehlike yaratabilir ve tedavi edilmezse şok, organ yetmezliği ve ölüm gibi ciddi sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle şüphe durumunda acil müdahale gerekmektedir.

İç kanamanın belirtilerinin ortaya çıkma süresi kanamanın şiddetine, kanayan bölgenin büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Küçük ve yavaş kanamalarda belirtiler birkaç saat veya gün içinde ortaya çıkarken, şiddetli ve ani iç kanamalarda dakikalar içinde bayılma, tansiyon düşüklüğü, soğuk terleme ve şiddetli ağrı görülebilir. Özellikle karın içi, beyin ya da akciğer gibi bölgelerdeki kanamalar kısa sürede hayatı tehdit edebilir. Bu nedenle iç kanama şüphesi olan kişilerin “kaç saatte belli olur” gibi bir süre beklemeden derhal hastaneye başvurması hayati önem taşır.

İç kanama nedir?

İç kanama, vücudun iç dokularında ya da organ boşluklarında kanın birikmesiyle oluşan ve dışarıdan doğrudan görülmeyen bir kanama türüdür. Genellikle travmalar, şiddetli darbeler, cerrahi komplikasyonlar veya damar yırtılmaları sonucunda ortaya çıkar. İç kanamanın en tehlikeli yanı, çoğu zaman dış kanamalardaki gibi gözle fark edilmemesidir. Bu nedenle fark edildiğinde çoğunlukla ciddi boyutlara ulaşmış olabilir. Karın boşluğu, göğüs kafesi, kafa içi ve eklem bölgeleri iç kanamanın en sık görüldüğü alanlardır. Erken müdahale edilmediğinde hayati risk taşır.

İç kanamanın belirtileri neler?

İç kanamanın belirtileri kanamanın bulunduğu organa ve şiddetine göre değişiklik gösterir. Genel olarak baş dönmesi, halsizlik, bayılma hissi, soğuk terleme, kalp atışında hızlanma ve tansiyon düşüklüğü yaygın belirtiler arasındadır. Karın içinde meydana gelen iç kanamalarda mide bulantısı, karında şişlik, sertlik ve şiddetli ağrı görülebilir. Beyin içi kanamalarda şiddetli baş ağrısı, görme bozuklukları, konuşma güçlüğü, dengesizlik ve bilinç kaybı gelişebilir. Akciğerlerdeki kanamalarda nefes darlığı, öksürükle birlikte kan gelmesi ve göğüs ağrısı gözlemlenir. Bu belirtiler genellikle aniden gelişir ve hızlı bir şekilde ağırlaşabilir, bu yüzden göz ardı edilmemelidir.

İç kanama olursa ne olur?

İç kanama olduğunda vücut, kan kaybını telafi edebilmek için kalp atışlarını hızlandırır ve damarları daraltır. Bu süreç kısa süreli bir dengeleme sağlasa da kanamanın devam etmesi durumunda organlara yeterli oksijen taşınamaz. Sonuç olarak doku hasarı, organ yetmezliği ve şok gelişebilir. Özellikle beyin, karaciğer, dalak ve akciğer gibi hayati organlarda meydana gelen iç kanamalar çok kısa sürede ölüme yol açabilir. İç kanama fark edilmezse hasta hızla bilincini kaybeder ve acil müdahale edilmediği takdirde yaşamını yitirebilir. Bu nedenle şüpheli durumlarda en küçük belirti bile dikkate alınmalıdır.

İç kanama kaç saatte belli olur?

İç kanamanın ortaya çıkma süresi, kanamanın büyüklüğüne ve bulunduğu organa göre değişiklik gösterir. Hafif düzeydeki iç kanamalar bazen saatler sonra, hatta günler içinde belirti verebilir. Ancak şiddetli kanamalarda birkaç dakika içinde ciddi belirtiler ortaya çıkar. Karın içi kanamalarda kısa sürede şiddetli karın ağrısı ve şişlik gelişebilirken, beyin kanamalarında dakikalar içinde bilinç kaybı meydana gelebilir. Dolayısıyla iç kanamanın “kaç saatte belli olacağı” sabit bir süreyle sınırlanamaz. Her durumda, belirtiler fark edildiği anda acil servise başvurulmalıdır.

Düşme sonucu iç kanamanın belirtileri neler?

Düşmelerde özellikle karın ve göğüs travmaları iç kanamaya yol açabilir. Belirtiler arasında karın ağrısı, hassasiyet, şişlik, bulantı, kusma ve bayılma hissi öne çıkar. Kafa travması yaşanmışsa, baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, bilinç bulanıklığı ve görme bozuklukları görülebilir.

Çocuklarda ve yaşlılarda düşmeye bağlı iç kanamalar daha risklidir. Çünkü bu gruplarda damar yapısı daha hassastır ve kan kaybı daha hızlı ilerleyebilir. Bu nedenle herhangi bir düşme sonrası sıradan bir ağrı gibi görünen belirtiler hafife alınmamalı, acil servise başvurulmalıdır.

Trafik kazası sonrası iç kanamanın belirtileri neler?

Trafik kazaları iç kanamanın en sık sebeplerindendir. Araç içindeki sarsıntı ya da darbe karaciğer, dalak ve böbrek gibi organları zedeleyebilir. Bu durumda karında şiddetli ağrı, morarma, nefes darlığı ve tansiyon düşüklüğü gelişir.

Kazadan sonra kişi ilk anda kendini iyi hissetse bile kanama ilerledikçe tablo ağırlaşabilir. Bu nedenle trafik kazası geçiren herkesin mutlaka acil serviste tomografi veya ultrason gibi görüntüleme testleriyle değerlendirilmesi gerekir. Geç fark edilen iç kanamalar ölümcül sonuçlara yol açabilir.

Akciğerde iç kanamanın belirtileri neler?

Akciğer içi kanamalar genellikle göğse alınan darbeler veya bazı akciğer hastalıkları sonucu gelişir. Belirtiler arasında öksürükle kan gelmesi, göğüs ağrısı, nefes darlığı, hızlı soluma, morarma ve şiddetli halsizlik bulunur.

Kanama arttıkça akciğer dokusu sıvıyla dolar ve oksijen alışverişi bozulur. Bu da kısa sürede solunum yetmezliğine yol açabilir. Özellikle göğüs travması sonrası kan tükürmek ciddi bir bulgudur ve vakit kaybetmeden hastaneye gidilmelidir.

Bacakta iç kanamanın belirtileri neler?

Bacakta iç kanama genellikle kas içi damarların yırtılmasıyla ortaya çıkar. Bu durumda bacakta şişlik, morarma, ağrı ve hareket kısıtlılığı gelişir. Kas dokusu arasına yayılan kan, zamanla pıhtılaşarak hematom oluşturur.

Eğer kanama şiddetliyse, bacakta ciddi şişme ve basınç artışı olur. Bu tabloya kompartman sendromu denir ve acil cerrahi müdahale gerektirir. Çünkü yüksek basınç sinirleri ve damarları sıkıştırarak bacakta kalıcı hasara yol açabilir.

İç kanama geçiren hastaya ne uygulanır?

İç kanama geçiren bir hastaya ilk müdahale, hayati bulguları stabil hale getirmek için yapılır. Hastaya hemen damar yolu açılır, sıvı ve kan verilerek dolaşım desteklenir. Kanamanın kaynağı belirlenene kadar hasta yakın takip altında tutulur.

Eğer kanama ciddi ise acil cerrahi girişim gerekebilir. Örneğin dalağın yırtılmasında splenektomi yapılırken, karaciğer kanamalarında cerrahi tamir uygulanır. Beyin içi kanamalarda ise drenaj veya açık cerrahi tercih edilebilir.

İç kanama teşhisi nasıl konur?

İç kanamanın teşhisi için öncelikle hastanın şikâyetleri ve muayene bulguları değerlendirilir. Daha sonra laboratuvar testleriyle kan kaybı ölçülür. Görüntüleme yöntemleri teşhiste en önemli basamaktır. Ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) ile kanamanın yeri ve büyüklüğü belirlenir.

Bazı durumlarda anjiyografi ile damarın yırtık bölgesi görüntülenir ve aynı anda tedavi edilebilir. Beyin kanamalarında BT genellikle ilk tercih edilen yöntemdir, çünkü hızlı sonuç verir.

İç kanamanın tedavisi nasıl olur?

Tedavi kanamanın şiddetine, yerine ve hastanın genel durumuna göre değişir. Hafif kanamalarda istirahat, ilaç tedavisi ve yakın takip yeterli olabilir. Ancak ciddi kanamalarda mutlaka cerrahi veya girişimsel radyoloji yöntemleri uygulanır.

Tedavinin bir diğer ayağı da kan kaybını telafi etmektir. Bu nedenle hastaya kan ve sıvı takviyesi yapılır. İç kanamanın sebebi ortadan kaldırılmadan sadece sıvı verilmesi yeterli değildir. Kanamanın kaynağı kapatılmalı, ardından hasta yoğun bakımda yakın takip edilmelidir.