Gırtlak Kanseri Neden Olur? Tedavi & Teşhis Süreci

Baş ve boyun bölgesinde en sık görülen kanser türü olan gırtlak kanseri, özellikle sigara ve alkol kullanan kişilerde ortaya çıkar. Gırtlağın her noktasında ortaya çıkabilen bu hastalığın ilk belirtilerinden biri, sesin kısılmasıdır. Ayrıca gırtlak kanseri, gırtlağın bu işlevlerini yerine getirmesinin önüne geçer. Dolayısıyla kişide ses kısıklığının yanı sıra rahatça yemek yiyememek ve nefes alamamak gibi ciddi sorunlar da ortaya çıkar.

Gırtlak Kanserinin Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?

Görülen tüm kanser çeşitleri, bir hücrenin DNA’sındaki değişiklik ile başlar. Büyümemesi gereken hücre, DNA’sındaki değişiklik sonucu kontrolsüz bir şekilde büyür. Sonrasında hücre çoğalmaya başlar ve tümör gelişir. Gırtlak kanseri için gırtlaktaki hücrelerin DNA’sının ne sebeple etkilendiği tam olarak bilinmese de hücre dokusuna zarar veren maddelere maruz kalmanın bu riski artırdığı görülür.

Gırtlak kanserinde kişinin yaşam stili ile çevresel faktörler etkilidir. Riski en çok artıran faktörün ise tütün mamulleri ve alkol kullanımıdır. Gırtlak kanseri teşhisi konulan kişilerin oldukça büyük bir kısmı geçmişte veya hâlen sigara kullanmaktadır. Alkol ve tütünde gırtlak hücrelerine zarar veren kimyasallar olduğu düşünülür. Dolayısıyla kişinin alkol ve sigara tüketimi arttıkça gırtlak kanserine yakalanma riski de artmış olur. Düzenli kullanım ise bu riski daha da artırır.

HPV olarak bilinen human papilloma virüsünün gırtlak kanseri ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Sinirlere yerleşerek siğile neden olan bu virüsün ağız ve gırtlakta görülen kanserle bağlantısı hakkında yapılan az sayıda araştırma, gırtlak kanserinin en büyük nedenleri arasında olabileceğini gösterir. Ek olarak son yıllarda yapılan bazı çalışmalar ise sigara tüketiminin de HPV enfeksiyonlarına ve dolayısıyla baş ve boyun kanserlerine yol açabileceğini gösterir.

Bunun yanı sıra kişinin yiyecek alışkanlıkları da gırtlak kanseri dahil olmak üzere kanser oluşumu üzerinde etkilidir. Meyve sebze tüketiminin az; işlenmiş gıda, kızartma ve kırmızı et tüketiminin çok olduğu bir yeme düzeni, riski son derece artırır. Gırtlak kanserinde risk faktörleri arasında birtakım zararlı maddelere maruz kalınması da bulunur. Asbest, formaldehit, nikel, izopropil alkol, kömür veya odun tozu bu maddeler arasındadır. Ayrıca benzin veya sülfürik asit dumanlarına aşırı maruz kalmak da riski artırır.

Gırtlak Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Diğer kanser türlerinin aksine gırtlak kanserinde belirtiler kolayca fark edilebilir. En sık görülen semptomlarından biri ses kısıklığıdır. Ses kısıklığı, ses tellerinin hareketsizliği sonucu ortaya çıkar ve ilk görülen belirti genelde ses kısıklığıdır. Bu da kanserin nefes borusu ve ses tellerine ulaşarak ilerlediğini gösterir. Aynı zamanda ses kısıklığı ile birlikte yutmada zorluk, öksürük, nefes darlığı, kulak, boyun ve boğaz bölgesinde ağrı da görülür.

İlerleyen süreçte kişinin boyun bölgesinde yumrular da ortaya çıkabilir. Boyun bölgesi dışında ise kişide iştahsızlık ve bunun sonucunda hızlı bir kilo kaybı görülebilir. Bu semptomlar her kişide ortaya çıkmaz. Ancak bu belirtilerden biri, birkaç haftadan uzun süre geçmediyse mutlaka bir doktora başvurulması gerekir. Kanser tedavisinin etkili olabilmesi için erken teşhis son derece önemlidir.

Gırtlak Kanserinde Tanı Nasıl Konur?

Gırtlak kanserinde tanı konması için öncelikle belirtiler ve hastanın tıbbi geçmişi incelenir. Sonrasında hastalığın teşhis edilebilmesi için birtakım testler yapılır. İlk olarak laringoskopi yapılarak gırtlak ve çevresine bakılır. Eğer laringoskopi esnasında anormal bir durum görülürse küçük bir doku alınarak biyopsi yapılır. Laringoskopi ve biyopsi dışında kanserin yayılıp yayılmadığının görülmesi için ise bilgisayarlı tomografi veya MR gibi taramalardan da faydalanılabilir. Bu sayede tümör hakkında bilgi edinmek mümkün olurken kanserin evresi de öğrenilir.

Gırtlak Kanserinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Gırtlak kanserinde tedavi yöntemi, hastalığın evresine, yerine ve türüne göre belirlenebilir. Kanserin ilk evrelerinde en etkin yöntemler olarak cerrahi ya da radyoterapi uygulanabilir. Ayrıca seçilen yöntemle birlikte kemoterapiden de yararlanılabilir ancak bu hastalığın hiçbir evresinde tek başına kemoterapi uygulaması tedavi olarak kullanılmaz. Buna ek olarak cerrahi ve radyoterapi ilk evrelerde tek başına etkili olurken ileri evrelerde birlikte uygulanmaları gerekebilir.

Testler ve görüntüleme yöntemlerinde elde edilen veriler doğrultusunda ameliyatın nasıl olması gerektiğine karar verilir. Ancak bu esnada hastanın yaşı da dikkate alınır. Bununla birlikte tümörün büyüklüğü öngörülenden farklı da olabilir. Nadiren de olsa böyle bir durumda ameliyat esnasında yöntem değiştirilir. Tümör alındıktan sonra ise düzenli takip ve izleme süreci başlar.

Gırtlak Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Gırtlak kanserinin en büyük nedeni olduğu düşünülen sigara tüketimin azaltılması, hastalıktan korunmak için ilk adımdır. Sigara ve tütün kullanımının azaltılması ve hatta tamamen bırakılması, alkol tüketiminin belirli ölçülerde olması alınacak ilk önlemler arasındadır. Bununla birlikte yeşil sebzelerin çoğunlukta olduğu, antioksidan açısından zengin yiyeceklerin bulunduğu bir diyetin uygulanması da sağlığı korumakta oldukça etkilidir. İş yerinde kimyasallara maruz kalan kişilerin de gerekli güvenlik ekipmanları kullanması şarttır. Gırtlak kanseri belirtilerinin öğrenilmesi ve bunların farkında olmak da erken teşhis ve tedavi açısından önem teşkil eder.