Bağırsak Kurdu Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Bir çeşit parazit kurdu olan bağırsak kurtları insan sindirim sistemine yerleşerek çoğalır. İnsan vücudunu konak olarak kullanan bu kurtlar çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir. Genel olarak hijyen yetersizliğinden ortaya çıkan bu rahatsızlığın en sık görüldüğü grup ise çocuklardır. Hastalığın belirtileri kurdun cinsine göre değişiklik gösterse de en sık karşılaşılan belirtiler ishal, uyku problemi ve yorgunluktur. Bağırsak kurduna karşı uygulanan etkili tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Hastalıktan korunmak için alınabilecek en etkili tedbir ise kişisel hijyene özen göstermektir.

Bağırsak Kurdu Nedir?

Bir hayvan türü olan parazitler, başka bir organizmanın içinde yaşar ya da besinini başka bir organizmadan sağlar. Parazitlerin konak canlı olmadan yaşaması mümkün değildir. Bağırsak kurtları da bir çeşit parazit canlılardır. İnsan sindirim sistemine yerleşen bu canlılar, konak canlının içerisinde üreyebilir. Sindirim sisteminde bulunan her bağırsak kurdu kişide enfeksiyon ya da herhangi bir belirtiye yol açmayabilir. Toprak yoluyla bulaşan bağırsak kurdu enfeksiyonu adı verilen bu enfeksiyon türüne neden olan en yaygın bağırsak kurdu türleri yuvarlak solucanlar, kamçılı kurtlar ve kancalı kurtlardır. Genel olarak benzer belirtilerin görüldüğü enfeksiyonlarda ortak kullanılan bazı tedavi yöntemleri bulunur.

Bağırsak Kurdunun Yayılımı ve Risk Faktörleri Nelerdir?

Parazitin insana bulaşmasına neden olabilecek birçok faktör bulunur. Ancak, bu kurdun insana bulaşmasının temel sebebinin yetersiz hijyen koşulları olduğu söylenebilir.

Yeterince yıkanmadan tüketilen meyve ve sebzelerin üzerinde kalan larvalar kişinin vücuduna girerek bağırsaklara yerleşebilir. Aynı zamanda, enfeksiyon görülen hayvanların etinin yeterince pişirilmeden tüketilmesi de hastalığa neden olabilir.

Genellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaygın olarak görülen bu hastalıkta diğer bir yayılım nedeni de kirli su içilmesidir.

Bazı bağırsak kurdu türlerinin larvaları insan derisinden geçebilecek yapıdadır. Bu nedenle, en büyük risk altındaki grup daha önce de belirtildiği gibi çocuklardır. Çocukların tek başlarına hijyen kurallarına dikkat etmesi zor olduğundan, hem aile hem de öğretmenler tarafından bu duruma yönelik çocuklara hijyen eğitimi verilmesi kritik önem taşır. Toprakla oynamak ya da çıplak ayakla dışarıda yürümek de hastalığın yayılma riskini artıran faktörler arasında yer alır. Aynı şekilde, kirli ellerin ağza götürülmesi de bağırsak kurdu görülme riskini artırır.

Kişinin vücuduna parazitin girmesinin ardından, hijyen kurallarına dikkat edilmediği takdirde, hastalığın başka kişilere bulaşmasının oldukça kolay olduğu söylenebilir. Tuvalet sonrası ellerin yıkanmadan herhangi bir yere temas etmesi ve özellikle cep telefonu gibi sürekli temas edilen zeminler aracılığıyla parazit kolaylıkla yayılabilir. Aynı zamanda, vücudunda parazit bulunan hayvanlarla temas da parazitin insana bulaşmasına neden olabilir. Yurt dışına seyahat etmek de hastalığa yakalanma riskini arttıran bir faktördür.

Bağırsak Kurdu Belirtileri Nelerdir?

Ortaya çıkan belirtilerin çoğu vücutta parazit olarak bulunan canlının insanın kan akışına bir çeşit zehir karıştırması sonucu görülür. Yaşanan belirtilerin şiddeti parazitin türü, vücutta nerede görüldüğü ve sayısına göre değişiklikler gösterebilir.

Bağırsak kurdunda sıklıkla karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Karın ağrısı
• İshal
• Kilo kaybı
• Özellikle geceleri anüste kaşıntı
• Kusma
• Yorgunluk
• Dışkıda kurt
• Anemi
• Doygunluk hissetmeme

Nadiren de olsa bazı durumlarda bağırsak kurdu nedeniyle bağırsak hareketleri kısıtlanabilir ve bu durum kabızlığa neden olabilir. Bazı durumlarda ise bağırsak kurdu, dizanteriye yol açabilir. Dizanteri, halk arasında kanlı ishal olarak bilinen bir enfeksiyon hastalığıdır.

Özellikle sindirim sistemi güçlü kişiler herhangi bir belirti göstermeden uzun yıllar boyunca bağırsak kurdu ile yaşayabilirler.

Bağırsak Kurdunun Tanısı Nasıl Konulur?

Bağırsak kurdu tanısı için çeşitli yöntem ve testlere başvurulur. Kişinin yukarıdaki belirtilerden bir veya birkaçını gösterdiği durumlarda hemen doktora başvurması gerekir.

Bağırsak kurdu tanısı için dışkı testi istenebilir. Bu sayede, uzmanlar kişinin bağırsağında herhangi bir canlı olup olmadığını ve varsa, türünü tespit edebilirler. Aynı zamanda, bazı parazitlerin tespit edebilmesi için kan testi istenebilir.

Bu durumlara ek olarak, parazitin vücuttaki yerini belirleme amacıyla MR ve bilgisayarlı tomografi gibi çeşitli görüntülüme yöntemlerinden yararlanılabilir. Aynı zamanda, ufak bir kamera yardımıyla bağırsakların içinin incelendiği kolonoskopi yöntemi de tanı sürecinde kullanılabilir.

Farklı bağırsak kurtlarının teşhisinde selofan bant testi adı verilen özel bir yönteme başvurulabilir. Bu yöntemde, şeffaf bir bant parçası anüsün çevresine yapıştırılır. Uyku sırasında bazı bağırsak kurdu türlerinin anüsten dışarı çıktığı bilinmektedir. Bantın üzerine larvaları ya da kendisi yapışan canlı, mikroskop altında incelenerek bağırsak kurdu tanısı konulabilir.

Özellikle anüs bölgesinde kaşıntının çoğu vakada görülmesi nedeniyle tırnak altından alınan örnekler de tanı için kullanılabilir.

Bağırsak Kurdunun Tedavisi Nelerdir?

Hastalığın belirtilerinin görüldüğü dönemde durum ciddi ve tedirgin edici olsa da bağırsak kurduna karşı uygulanan tedavi yöntemleri yüksek başarı oranlarına sahiptir. Hastanın bağışıklık sistemine göre değişiklik gösterse de kişi herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan da hastalığı atlatabilir. Beslenme düzeninde yapılacak değişiklikler ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının kazanılması sayesinde durum kontrol altına alınabilir.

Ancak, bazı belirtilerin düzenli ve aşırı şiddetli olması, durumun büyük ihtimalle tedavi gerektirdiği anlamına gelir. Aşağıdaki durumların tespit edilmesi halinde bir doktora başvurmak en iyisi olacaktır:

• Birkaç günden uzun süren yüksek ateş
• Normalden farklı olan aşırı yorgunluk
• Dışkıda renk değişimi
• Dışkıda kan
• Uzun süren kusma atakları
• Dehidrasyon ve buna bağlı baş ağrısı

Tedavi planı, bağırsak kurdunun cinsi ve belirtilerin şiddetine göre belirlenir. Genellikle oral yolla alınan antiparaziter ilaçlar hastalığın tedavisinde kullanılır. 2-3 hafta düzenli ilaç kullanımından sonra vücut, parazit canlıdan tamamen kurtulur. Bu süreçte, ilaç almayı aksatmamak ve belirtileri takip etmek oldukça önemlidir.

Belirtilen tedavi yöntemlerinin yanı sıra, beslenme düzeninde doktorun vereceği önerilere uymak da parazit canlının kolay büyümesini ve çoğalmasını engelleyebilir. Bol su içmek, lifli besinler tüketmek ve C vitamini içeren besinler tüketmek hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.