Fıtıklaşmış disk, omurga diskinin iç jel benzeri çekirdeğinin (nükleus pulposus) sert dış tabakadaki (anulus fibrosus) bir yırtıktan veya zayıf noktadan dışarı çıkmasıyla oluşur. Lomber disk herniasyonu (bel fıtığı), alt sırtta (lomber omurga) oluşur ve en sık alt sırtın tabanına doğru yer alan L4-L5 ve L5-S1 omurga hareket segmentlerinde (bölümler) gelişir. Bel fıtığı, bel ağrısı, siyatik, kaslarda zayıflama, bacakta veya ayakta uyuşma, diz veya ayak bileğinde reflekslerin azalması, idrar kaçırma ve çabuk yorulma gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Bel fıtığı nedir?
Disk fıtıklaşması omurganın herhangi bir yerinde meydana gelebilen bir rahatsızlıktır, ancak çoğunlukla alt sırtta (Alt lomber) meydana gelir. Bel ağrısının yanı sıra bacak ağrısı veya siyatik ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir. Bel fıtığı çok ağrılı olabilse de çoğu insan cerrahi gerekmeyen bir tedaviyle birkaç hafta veya ay içinde kendini çok daha iyi hisseder.
Bel fıtığı neden olur?
Bir disk, aşınma ve yıpranma veya ani bir yaralanma nedeniyle jöle benzeri çekirdeği dış halkasına baskı yaptığında fıtıklaşmaya başlar. Dış halkaya karşı bu basınç bel ağrısına neden olabilir.
Bel omurgası, bel bölgesinde bulunan 5 adet omurdan oluşur ve bel fıtığı burada meydana gelir.
Fıtıklaşmış disk
Yaşla birlikte, omurlar arası disk sıvı kaybedebilir ve kuruyabilir. Bu gerçekleştiğinde, süngerimsi disk (omurganın kemikli kısımları arasında yer alır ve bir "amortisör" görevi görür) sıkışır. Bu, sert dış halkanın bozulmasına yol açabilir. Bu, çekirdeğin veya halkanın iç kısmının dışarı çıkmasına neden olur. Buna fıtıklaşmış disk denir.
Yırtık veya fıtıklaşmış disk
Disk parçalanmaya veya omurgada sürekli stres devam ettikçe, iç nükleus pulposus (omurlar arası diskin bir parçasıdır. Diskin ortasında bulunan yumuşak dolgu) aslında sert dış tabakadan (anulus fibrosus) yırtılabilir. Bu yırtılmış veya fıtıklaşmış bir disktir. Disk materyalinin parçaları daha sonra disk boşluğunun hemen arkasında bulunan sinir köklerine baskı yapabilir. Bu ağrıya, güçsüzlüğe, uyuşukluğa veya duyusal değişikliklere neden olabilir.
Disk hernilerinin (disk fıtıklaşmaları) çoğu alt lomber omurgada, özellikle dördüncü ve beşinci lomber vertebralar arasında ve beşinci lomber vertebra ile birinci sakral vertebra (L4-L5 ve L5-S1 seviyeleri) arasında görülür.
Bel fıtığı belirtileri nelerdir?
Çoğu durumda, bel ağrısı fıtıklaşmış diskin ilk belirtisidir. Bu ağrı birkaç gün sürebilir, sonra düzelebilir. Bel ağrısında muhtemel diğer sebeplerden bazıları şunlardır:
Siyatik
Bu, kalçadan bir bacağın arkasına doğru uzanan keskin, genellikle vurucu bir ağrıdır. Spinal sinire baskı yapılmasından kaynaklanır.
Bacakta ve/veya ayakta uyuşma veya karıncalanma hissi
Bacak ve/veya ayakta güçsüzlük
Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı
Bu son derece nadirdir ve cauda equina sendromu adı verilen daha ciddi bir soruna işaret edebilir. Bu durum, spinal sinir köklerinin sıkışması nedeniyle oluşur. Acil tıbbi müdahale gerektirir.
Bel fıtığı ağrısı nereye vurur?
Bel fıtığı ağrısı genellikle belin alt kısmında başlayarak, kalça ve bacaklara ve ayağa doğru yayılır.
Bel fıtığı olan bir kişi ne yapmalı?
Bel fıtığı semptomları yaşayan bir kişi ağrının olması durumunda; sıcak-soğuk ısı kompresleri yapabilir, fizik tedavi görebilir, çok uzun olmamakla birlikte dinlenebilir, hızlı olmamak kaydıyla hareket ederek kasları çalıştırabilir ve ağrı kesici kullanabilir.
Bel fıtığı en çabuk nasıl geçer?
Dinlenmek, düzenli egzersizler, fizik tedavi, ağrı kesiciler, sıcak ve soğuk kompresler bel fıtığı ağrılarına iyi gelir.
Bel fıtığına ne iyi gelir?
Bel fıtığı günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi ve yaşam kalitesini etkileyen bir rahatsızlıktır. Bel fıtığının tedavisi kişiye ve ağrının şiddetine göre değişiklik gösterir.
Bel fıtığı yaşayanlar için bazı tedavi yöntemleri şunlardır;
Dinlenmek (Kısa süreli olması koşuluyla)
Egzersiz
Sıcak ve soğuk kompres uygulamaları
Ağrı kesici ilaçlar
Fizik tedavi
Kas gevşeticiler
Uzun süren ve geçmeyen ağrılarda cerrahi müdahale.
Bel fıtığı patlaması nedir?
Bel fıtığı patlaması aslında fıtığın büyüklüğünü ifade etmek için kullanılan bir deyimdir. Fıtık olarak olarak bilinen yapı tıbbi olarak nükleus pulposus, fıtığı dıştan saran bağ dokusu ise tıbbi olarak anulus fibrosus olarak adlandırılır. Bel fıtığı patlaması fıtığın bu dıştan saran yapıyı da geçip iyice dışarı çıkarak omuriliğe ve omurilikten çıkan sinire şiddetli baskı yapmasıdır.
Bel fıtığına hangi bölüm bakar?
Bel fıtığı belirtileri yaşıyorsanız öncelikle fizik tedavi doktoruna; uzun süreli ağrı çekiyorsanız bunun nedenleri için beyin ve sinir cerrahına başvurmanız gerekir.
