Bağışıklık Güçlendirici Vitaminler Nelerdir?

Yararlı organizmalar ve bazı yağ asitleri için gerekli olan ve vücudun temel fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olan vitaminler, bağışıklık sistemini de güçlendirebilir. Düzenli ve dengeli çalışan bir vücut sistemi için vitaminlerin doğal yollarla, besinler ile alınması önemlidir. Günlük beslenmeye eklenen bazı gıdalar sayesinde vitaminlerin dengeli alınması mümkündür. Böylece bağışıklık desteklenirken yaşam kalitesi de artırılabilir.

Bağışıklık Güçlendirici Vitaminler Nelerdir?

Sağlıklı bir yaşam sürdürmek ve bağışıklığı güçlendirmek için vitaminlerin yeterli miktarda alınması gerekir. Bağışıklığı güçlendiren vitaminlerin başında A, B, C, D ve E vitamini gelir.

A Vitamini

A vitamini, bağışıklık sistemini geliştirme ve güçlendirmedeki etkisi ve iltihap önleyici olması ile bilinir. Enfeksiyonlar ve özellikle solunum yolu enfeksiyonları ile savaşmaya yardımcı olabilir. Vücudun A vitaminini kendi üretmemesi nedeniyle bu vitaminin besinler yolu ile dışarıdan alınması gerekir. Hayvansal gıdalar ve süt ürünleri, A vitamini yönünden en zengin besinlerdir. A vitamini yönünden zengin olan diğer besinler aşağıdaki gibidir:

• Doğal peynir çeşitleri
• Yoğurt gibi süt ürünleri
• Yumurta
• Somon gibi yağlı balıklar

B Vitamini

B vitamini, tüm canlıların yaşamlarını sürdürmesi için gerekli olan vitaminlerden biridir. 8 farklı B vitamini türü, metabolizmanın düzenlenmesinde farklı görevlere sahiptir. Bu vitaminin bağışıklık sistemini güçlendirdiğine dair önemli çalışmalar yapılmıştır. Folik asit, B6, B9 ve B12 vitaminlerinin eksikliğinde beyaz kan hücrelerinin üretimi ve aktivitesi olumsuz etkilenir. Bu da bağışıklık tepkilerinin önemli ölçüde değişmesi anlamına gelir.

Bağışıklık sistemi söz konusu olduğunda özellikle B6 vitamininin alımına dikkat edilmesi gerekir. Piridoksin olarak da bilinen B6, bağışıklık sistemini güçlendiren hücrelerin üretimine yardımcı olur. Ayrıca oksijenin hücreler arasında taşınmasında görev alır. B6 vitamininin eksikliğinde enfeksiyonu önlemeye yardımcı olan antikorlarda azalma gözlemlenebilir. Günlük beslenmeye dahil edilen çoğu gıdadan B vitamini almak mümkündür. Bu vitamini içeren bazı besinler şunlardır:

• Tam tahıllı ürünler
• Kırmızı et
• Yumurta
• Baklagiller
• Tohumlu ve kabuklu kuruyemişler
• Yapraklı sebzeler
• Meyveler

C Vitamini

Askorbik asit olarak da bilinen ve antioksidan etkiye sahip olan C vitamini, reçetesiz satılan pek çok soğuk algınlığı ve grip ilacında da bulunabilen ve bağışıklığı yüksek oranda destekleyen vitaminlerin başında gelir. Bu vitamin bağışıklık sistemini farklı şekillerde destekler. Beyaz kan hücrelerini güçlendirirken cilt bariyerinin güçlenmesini sağlayabilir. C vitamini eksikliği ise bağışıklığın zayıflamasına ve enfeksiyonlara yakalanma riskinin artmasına neden olabilir.

Bazı araştırmalar, vücut bir enfeksiyonla savaşırken günlük önerilen C vitamini alımının daha hızlı iyileşmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. C vitamini vücutta depolanamadığı için bu vitaminin besinler ile günlük alınması gerekir. C vitamini içeren meyve ve sebzeler arasında şunlar bulunur:

• Greyfurt, portakal, mandalina, limon gibi turunçgiller
• Kivi
• Ispanak
• Kırmızı (kapya) biber

D Vitamini

D vitamini beyaz kan hücrelerini çoğaltarak çeşitli hastalıklara karşı vücudun savunma sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. D vitamini eksikliğinin sedef hastalığı, romatoid artrit, multipl skleroz gibi bazı otoimmün hastalıkların gelişmesi ile ilişkili olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. D vitamini içeren besinlerin bazıları aşağıda listelenmiştir:

• Kırmızı et
• Yumurta sarısı
• Yağ oranı yüksek uskumru, somon ve sardalye gibi balıklar
• D vitamini yönünden zenginleştirilen süt, portakal suyu ve kahvaltılık tahıllar

D vitamini bu besinlerin yanı sıra güneş ışınları aracılığıyla da alınabilir. Çoğu insanın günlük D vitamini ihtiyacı, 10-15 dakika güneş altında kalmaları ile karşılanabilir. Besinler ile yeterli D vitaminini alamayan kişiler, vücudun güneş ışınlarından yararlanmasını sağlayabilir.

E Vitamini

Enfeksiyonlara karşı direnç sağlayan ve güçlü bir antioksidan kaynağı olan E vitamini, vücutta gerçekleşen yaklaşık 200 biyokimyasal reaksiyonun bir parçasıdır. Bu anlamda bağışıklık sisteminin düzenli işleyişinde büyük bir öneme sahiptir. E vitamini içeren bazı besinler şu şekildedir:

• Ay çekirdeği
• Fındık ve fıstık
• Badem
• Soya fasulyesi

Bağışıklık Güçlendirici Vitaminler Ne Kadar Alınır?

Metabolizmanın sağlıklı çalışmasını sağlayan, bağışıklık sistemini güçlendiren ve vücut için pek çok fayda sağlayan vitaminler, günlük tüketilen çoğu besinin içinde yer alır. Çiğ ya da pişmiş olarak tüketilen yiyeceklerin çoğu vitamin yönünden oldukça zengindir. Kırmızı ve beyaz et, deniz ürünleri, süt ürünleri ve bitkisel gıdalar, farklı vitaminleri içerir. Güçlü bir bağışıklık sistemi için yetişkin bir kişinin günlük alması gereken vitamin miktarları şu şekildedir:

• A vitamini kadınlar için 600 mcg, erkekler için 700 mcg
• B vitamini kadınlar için 0,8 mg, erkekler için 1 mg
• C vitamini tüm yetişkinler için 40 mg
• D vitamini 1 yaşından büyük çocuklar ve tüm yetişkinler için 10 mcg
• E vitamini kadınlar için 3 mg, erkekler için 4 mg

Bağışıklık Güçlendirici Vitaminlerin Etkileri Nelerdir?

Tek bir besin maddesinin dahi eksikliği, bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyebilir. Yapılan çalışmalar; A, B6, C, D ve E vitaminlerinin eksikliğinin bağışıklık tepkilerinin değiştirebileceğini ortaya koymuştur. Bu vitaminleri içeren besinler, bağışıklık sistemine farklı şekillerde destek olur. Sağlıklı hücreleri korumak için bir antioksidan gibi çalışabilir. Hücrelerin büyümesini ve aktivitesini desteklerken aynı zamanda antikor üretilmesine de katkıda bulunabilir.

Bağışıklığı güçlendiren vitaminleri içeren besinler günlük diyete eklendiği zaman, temel besin maddelerini almak kolaylaşır. Bu yiyeceklerden alınan vitaminler, vücut tarafından daha iyi emilebilir. Epidemiyolojik çalışmalar, yetersiz beslenen ve bu vitaminleri besinler yolu ile almayan kişilerin viral ve bakteriyel enfeksiyonlara ve diğer enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu gösterir.

Bağışıklık Güçlendirici Vitaminler Vücutta Depolanır mı?

Vitaminler, suda ve yağda çözünenler olarak ikiye ayrılır. Yağda çözünen A, D ve E vitaminlerinin fazlası karaciğerde ve vücudun diğer yağ depolarında saklanır. Ancak suda eriyen B ve C vitaminleri vücutta depolanamaz. Bu nedenle güçlü bir bağışıklık için günlük B ve C vitamini ihtiyacını karşılayan besinlerin tüketilmesi önemlidir. Bu vitaminlerin istisnası B12’dir. B12 vitamini suda çözünüyor olsa da karaciğerde depolanabilir.

Bağışıklık Güçlendirici Vitamin Takviyeleri Kimler İçin Uygundur?

Çok sık hasta olan, yoğun bir tempoda çalışan ya da dengeli ve yeterli beslenemeyen kişilerin bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için günlük ihtiyaç duyduğu vitamini takviyeler ile alması gerekebilir. Ancak vitamin takviyeleri, kullanılan bazı ilaçlar ile etkileşime girebilir. Bu nedenle herhangi bir takviye kullanılmadan önce bir uzmana danışılmalı ve günlük doz ayarlanmalıdır. Sağlıklı olan ve düzenli beslenen kişilerin ise takviye almasına gerek yoktur. Günlük gereken vitamin, besinlerden alınabilir.