Polip, ince bir sapın ucundaki topa benzeyen, vücudun çeşitli bölgelerini kaplayan zarlardan dışarı çıkabilen küçük bir doku çıkıntısıdır. Bazı polipler iyi huyludur ve kansere dönüşemez. Diğerleri dönüşebilir. Oranlar konumlarına, nedenlerine ve ne kadar süredir orada olduklarına bağlıdır. Poliplerin en sık görüldüğü yerler burun, bağırsaklar ve rahimdir. Polip tedavisinde seçenekler, yerleşim yerlerine göre değişmekle birlikte cerrahi müdahaleyi de içerebilir.
Polip nedir?
Polip, vücuttaki bir yüzeyden, genellikle bir mukoza zarından dışarı doğru çıkıntı yapan bir doku büyümesidir. Polipler genellikle kolon, rektum, mide, burun, kulak, sinüs, idrar kesesi ve rahim ağzında bulunur. Polipler hücrelerin anormal şekilde büyümesi sonucu oluşur ve çoğu zaman belirgin bir nedeni yoktur. Çoğu polip iyi huyludur, yani zararsızdır. Ancak polipler anormal hücre büyümesinden kaynaklandığı ve kanser gibi hızla bölünen hücrelerden büyüdüğü için kötü huylu hale gelebilirler. Bir doktor, bir polipin kötü veya iyi huylu olup olmadığını biyopsi yaparak belirleyebilir. Polipe ulaşmak zorsa, örneğin kolondaysa, kolonoskopi gibi daha invaziv bir prosedür için sevk edilebilirsiniz.
Polip belirtileri nelerdir?
Polipleri olan kişilerde belirgin semptomlar olabilir veya olmayabilir. Bazı yaygın semptomlar şunlardır:
Kulak polipleri
İşitme kaybı ve kulaktan kanlı akıntı.
Servikal polipler
Genellikle belirti göstermez ancak anormal kanama veya alışılmadık akıntı görülebilir.
Kolorektal polipler
Dışkıda kan, karın ağrısı, kabızlık veya ishal.
Burun polipleri
Geçmeyen soğuk algınlığı hissi, baş ağrısı, burun ağrısı veya koku kaybı.
Rahim polipleri
Düzensiz adet kanaması ve kısırlık.
Mide polipleri
Ağrı, hassasiyet, mide bulantısı, kusma veya kanama.
Boğaz polipleri
Günler veya haftalar içinde gelişen ses kısıklığı ve boğuk veya pürüzlü ses.
Mesane polipleri
İdrarda kan veya ağrılı ve sık idrara çıkma.
Rahimde polip neden olur?
Rahim poliplerinin kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, östrojen hormonu büyümelerini desteklemede rol oynayabilir. Rahim polipleri, rahim astarı veya endometriyum belirli bir bölgede aşırı büyüdüğünde gelişir. Rahim veya endometriyal polipler, rahim duvarından boşluğa doğru büyür ve bir susam tanesi kadar küçük veya bir golf topundan daha büyük olabilir. Rahim poliplerinin çoğu iyi huyludur (kanserli değildir) ancak nadir durumlarda kötü huylu (kanserli) olabilir veya kötü huylu hale gelebilir.
Rahim polipleri geliştirme riskini artırabilecek faktörler şunlardır:
Yüksek tansiyon (hipertansiyon).
Obez olmak.
Meme kanserinde kullanılan bir ilaç.
Perimenopozal (menopoza geçiş süreci) veya postmenopozal (menopoz sonrası dönem) olmak.
Endometriyal polipler 20 yaşından küçük kadınlarda nadirdir.
Bağırsak polip çeşitleri nelerdir?
Bağırsak polipleri, kalın bağırsağın (kolon) veya rektumun astarında oluşan küçük büyümelerdir. Çok yaygındırlar ve genellikle ciddi değildirler, ancak bazen bağırsak kanserine yol açabilirler. Kolon poliplerinin en sık görülen tipleri şunlardır:
Adenomatöz polipler (adenomlar)
Tübüler adenomlar.
Villöz adenomlar.
Tübülovillöz adenomlar.
Tırtıklı polipler
Hiperplastik polipler.
Oturmuş testere dişli lezyonlar.
Geleneksel tırtıklı adenomlar.
Hamartomlar (juvenil polipler).
Enflamatuar (psödopolipler).
Bağırsak poliplerinin kansere dönüşüp dönüşemeyecekleri neoplastik veya neoplastik olmayan olarak sınıflandırılır. Neoplastik polipler kansere dönüşebilir. Neoplastik olmayan polipler dönüşmez.
Neoplastik polipler
Tüm adenomatöz polipler (adenomlar).
Oturmuş testere dişli lezyonlar.
Geleneksel tırtıklı adenomlar.
Neoplastik olmayan polipler
Hiperplastik polipler.
Juvenil polipler.
İnflamatuar psödopolipler.
Polip tedavisi
Polip tedavisi aşağıdaki durumlara göre belirlenir. Bunlar:
Polipin türü.
Vücudun hangi bölümünde olduğu.
Polip kanserli ise.
Polipin kaç tane olduğu.
Poliplerin boyutları.
Bazen semptomları ortadan kaldırmak için tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Bazı poliplerin çıkarılması gerekirken, diğerlerinin kanser riskini azaltmak için izlenmesi gerekir.
Bazı tedavi örnekleri şunlardır:
Rahim poliplerinin tedavisi
Rahim polipi/polipleri semptomlara neden oluyorsa, doktorunuz bunları hafifletmek için ilaçlar yazabilir. Polipleriniz doğurganlık sorunlarına neden oluyorsa, bunları çıkarmak için ameliyat önerebilir.
Kolorektal poliplerin tedavisi
Kolorektal polipler kolonoskopi sırasında çıkarılabilir.
Safra kesesi poliplerinin tedavisi
Safra kesesindeki polipler 10 mm'den büyükse, doktorunuz bunları ameliyatla çıkarmayı önerebilir. Polipleriniz daha küçükse, düzenli olarak kontrol edecektir.
Boğaz poliplerinin tedavisi
Boğazdaki ses tellerinizde büyüyen polipler şu şekilde tedavi edilebilir:
Ses tellerini dinlendirin ve bağırmaktan kaçının.
Bol su için.
Eğer varsa reflü tedavisi.
Ses terapisi.
Ameliyat.
Polip alınması gerekir mi?
Çoğunluğu iyi huylu olan ve kansere dönüşme ihtimali olmayan polipler başkaca bir soruna neden olmuyorsa alınmaları gerekmez. Ancak iyileşmeyen, kanserleşme ihtimali olan, patolojik incelemede kötü huylu olduğu tespit edilen, gebeliğe engel teşkil eden ve sürekli olarak bağırsak problemlerine yol açan poliplerin alınması gerekir.
