Safra kesesinde polip neden olur? Safra kesesinde polip olanlar ne yememeli?
Safra kesesi karaciğerin altında yer alır. Temel görevi karaciğerin ürettiği safrayı bağırsağa salgılamaktır. Dolayısıyla besinlerin sindirilmesinde üstün bir role sahiptir. Öyle ki; safra kesesi hastalıkları genellikle doğrudan ya da dolaylı olarak sindirim sistemini etkiler. Bu hastalıklardan biri de safra kesesi polipleridir. Polipler, safra kesesinin içindeki anormal büyümeler şeklinde tanımlanır. Safra kesesi polipleri kişilerde genellikle herhangi bir belirti göstermez. Ancak eğer polipler büyürse karın ağrısına neden olabilir. Beslenme düzenine dikkat etmek, poliplerin kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir.
Safra kesesinde polip nedir?
Safra kesesinde polip, safra kesesinin iç duvarında oluşan et beni benzeri küçük çıkıntı ya da lezyonlardır. Anormal doku büyümeleri olan polipler iyi huylu olabileceği gibi iltihaplanmaya ya da kansere neden olabilir. Ancak poliplerin yaklaşık %70-80'i iyi huylu olduğunun altını çizmek gerekir. Genellikle ultrason ya da Bt taramaları esnasında fark edilirler. Erkeklere oranla kadınlarda daha yaygın görülen safra kesesi polipleri genellikle kolesterol birikintileri ve iltihaplanma nedeniyle oluşan skar dokusu kitleleridir. Çoğu zaman tedavi gerektirmemekle birlikte safra kesesi poliplerinin varlığında hastanın belli aralıkla doktor kontrollerine gitmesi gerekir. Bu sayede olası değişiklikler ve kişinin genel sağlığı takip edilir.
Safra kesesinde polip neden olur?
Safra kesesinde polip oluşumunun sebepleri henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı faktörler polip oluşumuna zemin hazırlayabilir.
Safra kesesinde poliplerin nedenleri şöyledir;
- Safra kesesindeki yüksek kolesterol polip oluşumuna neden olabilir.
- Bazı durumlarda kronik safra kesesi iltihabı (kolesistit) polip oluşumuna sebebiyet verebilir.
- Genetik faktörler polip görülme riskini arttırabilir.
- Aşırı kilo veya obezite gibi durumlar, safra kesesinde polip oluşumuna neden olabilir.
- Safra taşı ya da insülin direnci gibi bazı hastalıklar tetikleyicidir.
- Özellikle 40 yaş üstü kadınlarda görülme sıklığı daha yüksektir.
Safra kesesinde polipin belirtileri neler?
Hücrelerin anormal şekilde büyümesi olarak ifade edilen safra kesesi polipleri, kişilerde çoğu zaman belirgin semptomlara neden olmaz. Ancak bu, bazı durumlarda kolesistit adında bir duruma yol açabilir. Kolesistit, safra kesesi kanalında tıkanıklık sonucu iltihaplanmanın gelişmesidir.
İltihaplanma sonucu ortaya çıkabilecek semptomlar şu şekildedir;
- Karın ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Sarılık
- Ateş
- Şişkinlik
- Sırt ağrısı
Safra kesesinde polip ile alakalı bir belirtiniz varsa mutlaka doktorunuza danışın. Böylelikle polipler teşhis edilerek gereken tedavi daha kolay sağlanabilir.
Safra kesesinde polip olanlar ne yememeli?
Beslenme, safra kesesini korumak ve safra kesesi poliplerinin büyümesinin önüne geçmek açısından önemlidir. Bazı besinler safra kesesine zarar verebilir. Bunlar arasında yüksek yağ içeren gıdalar, şekerli ve rafine edilmiş besinler, işlenmiş tahıllar ve alkol yer alır. Bu süreçte kişilerin sebze, meyve, lifli gıdalar, tam tahıllar, haşlanmış veya ızgarada yağsız proteinleri tüketmelerinde fayda bulunur. Aynı zamanda yeterli miktarda su içmeye dikkat edilmelidir. Gün içinde tüketilmesi gereken su miktarı yaklaşık 2 litredir. Safra kesesi poliplerinin ilerlemesini durdurmak amacıyla dikkat edilen beslenme önerileri genel sağlığınıza da fayda sağlar.
Safra kesesinde polip olan hastalar aşağıdaki yiyeceklerden kaçınmalıdır;
- Hazır paketli gıdalar
- Şeker oranı yüksek olan gıdalar ve tatlılar
- Yağlı ve kızarmış sağlıksız besinler
- Rafine gıdalar
- Kafein
- Alkol
- Gazlı içecekler
- Trans yağ içerikli gıdalar
- İşlenmiş et ürünleri
Polip kaç cm olunca alınmalı?
Safra kesesi polipleri genellikle iyi huylu olurlar. Özellikle 5 mm altı polipler iyi huylu olup, risk taşımaz ve herhangi bir semptoma neden olmazlar. Poliplerin boyutu, tedavi yaklaşımında belirleyici olabilir. Genellikle kötü huylu poliplerin çapları 2 santimetreden daha büyüktür. Bazı polipler zamanla büyüyebilir ve nadiren de olsa kanserleşme riski bulunur. 1 cm ve üzerindeki poliplerde safra kesesi kanseri riski artar. Bu açıdan hekimler genellikle cerrahi olarak safra kesesinin alınmasını tavsiye edebilir. Aynı zamanda bazen polip boyutu fark etmeksizin kişi cerrahi işleme tabi tutulur. Örneğin; ailede safra kesesi kanseri öyküsü var ise, kişi 50 yaş ve üzerindeyse, polipin anormal şekilde hızla büyümesi veya safra taşı varlığında doktor cerrahiye yönlendirebilir.
Safra kesesindeki polip nasıl tedavi edilir?
Safra kesesi poliplerinin büyük çoğunluğu kolesterol polipleridir ve kanserleşme potansiyelleri yoktur. Kanser riski çok yüksek olmadığı sürece, doktorunuz herhangi bir şey önermeyebilir. Yani safra kesesindeki polipler genellikle tedavi gerektirmez, ancak düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir. Bunun nedeni ise polipin boyutu, sayısı ve büyüme hızında değişimlerin meydana gelme potansiyelidir.
Olası bir sorun varlığında safra kesesinin alınması gerekebilir. Ameliyat özellikle polipler büyüdüğünde başvurulan bir seçenek olarak karşımıza çıkar. Kanser riski taşıyan poliplerde yalnızca safra kesesi çıkarılması değil farklı tedaviler de uygulanabilir. Safra kesesi poliplerinin ilaç tedavisi olmamakla birlikte semptomları yatıştırmak için bazı ilaçlar kullanılabilir. Öte yandan safra kesesi sağlığı için sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerine dikkat etmekte fayda vardır. Bu süreçte yağlı ve kızarmış besinlerden, gazlı içeceklerden ve işlenmiş ürünlerden mutlaka kaçınmak gerekir.
