Obezite Cerrahisi Nedir?
Obezite Cerrahisi, kilo vermeye yardımcı olmak için yapılan ameliyatlardır. Birçok ameliyat çeşidi bulunmaktadır ancak ameliyat ilk tercih değildir. Diyet, egzersiz ve ilaç tedavisi sonrasında obezite hastalarında başarılı sonuç elde edilemediği durumlarda obezite cerrahisi uygulanabilir.
Obezite Cerrahisi Kimler İçin Uygundur?
Cerrahi işlem öncesinde diğer tüm tedavi yöntemleri uygulanmış ancak başarılı sonuçlar alınamamış kişilerde obezite cerrahi yöntemleri uygulanır. Hasta, cerrahi işlem görmeden önce ilgili tüm birimlerle değerlendirilmeli ve anestezi açısından ameliyata elverişli olmalıdır. Hasta seçimi vücut kitle indeksine göre yapılır. Vücut kitle indeksi 40 üzerinde ise hasta opere olabilir. 35 ile 40 arasında ek bir hastalığı varsa (hipertansiyon, Tip 2 diyabet, uyku apne sendromu, trigliserit yüksekliği, kalp hastalığı, hipoventilasyon sendromu, karaciğer yağlanması vb.) ve eğer vücut kitle indeksi 30-35 arasında ise medikal tedavilerle kan şekeri kontrol altına alınamıyorsa ameliyat önerilebilir.
Obezite Tedavisi İçin Ameliyat Çeşitleri
Gelişen teknoloji ile obezitede kullanılan çeşitli ameliyat teknikleri mevcuttur. Ameliyat seçimi hastanının durumuna ve hekim-hasta kararına göre belirlenir.
Mide Balonu
Kilo vermeye yardımcı en basit yöntem mide balon uygulamasıdır. Bu yöntemde endoskop yardımıyla, mide içinde sıvı veya hava doldurulan bir balon hafif bir anesteziyle yerleştirilir. Bu işlem 15-20 dakika sürer. Böylece midenin gıda alma kapasitesi düşürülür ve çabuk doyma sağlanır. Bu yöntemle hastalar birkaç ayda 7-8 kilo verebilirler. Ancak bu balon vücutta 6 ay, en fazla 1 yıl kalabilir ve yine endoskopik yolla 5-6 dakika içinde çıkartılır. Basit uygulanması ve vücutta kalıcı bir değişiklik olmaması yöntemin farkı olmakta birlikte, balon çıkarıldıktan sonra hasta yaşam şeklini değiştirmez ve diyetine devam etmezse verilen kilolar geri alınabilir. Ancak 6 ay-1 yıllık kullanım süresi içinde kişiler, nasıl yemek yemeleri gerektiği konusunda deneyerek eğitim almış olurlar. Günümüzde mide balonu yöntemi ya ameliyat olamayacak kadar riskli hastalarda ya da süper obez kişilerde temel morbid obezite cerrahisine hazırlık olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda fazla kilosu çok fazla olmayanlar için de kullanılabilir.
Tüp Mide
Zayıflamak için en çok uygulanan yötemtemlerden biridir. Bu yöntemde midenin %80-90 kadarı çıkartılarak mide bir tüp haline getirilir. Kişinin kalori alımı azaltılır. Tüp mide ameliyatı da kapalı yöntemle, bir-iki saatlik sürelerde yapılır. Hastanede yatış süresi ise iki-üç gündür. Ameliyat sonrasında hastalar iki hafta sıvı, daha sonraki iki hafta da yumuşak gıdalar tükettikten sonra normal gıdaya geçebilirler. Vitamin takviyeleri gerekebilir. Bu ameliyat yönteminde midenin fundus bölgesi tamamen çıkartılarak Ghrelin hormonunun salınımı engellenir. Böylelikle kişinin iştahının azalmasına yardımcı olunur. Bu ameliyat sonrasında kişiler 1 yıl içinde fazla kilolarının ortalama %80 kadarını kaybedebilirler. Bu ameliyattan sonra gıdaların iyice çiğnenip, küçük porsiyonlar halinde tüketilmesine dikkat edilmelidir. Bunun yanı sıra egzersiz de unutulmamalıdır. Verilen kiloları tekrar almamak için özellikle rafine şekerli yüksek kalorili sıvı gıdaları da bol miktarda tüketmekten kaçınılmalıdır.
Gastrik By-Pass
Bu yöntemlerde temel olarak mide iki parçaya ayrılır. Oluşturulan yeni küçük mide ile ince bağırsağın başlangıcından itibaren bir kısmı ve onikiparmak bağırsağı atlanarak yeniden birleştirilir. İki durum hedeflenir: birincisi kişinin kalori alımı kısıtlanılır, ikinci olarak yenilen besinlerin emilimi azaltılır. Bu yöntemler de günümüzde laparoskopik olarak başarıyla uygulanır. Gastrik Bypass ameliyatları dünyada yaygın olarak yapılan bariatrik cerrahi işlemlerden bir tanesidir. Obezite ve obeziteye bağlı sağlık sorunlarını çözmede metabolik etkinliği en fazla olan yöntemlerden biridir. Kilo verilmesi 1.5 yıla kadar devam edebilir. Ameliyat sonrası takip önemlidir. Hastalar uzun süre vitamin alını gereksinimi duyabilirler. Beslenmeleri konusunda diyetisyen ve hekimleri ile irtibatta olmaları önemlidir.
Duodenal Switch
Duodenal Switch işlemi metabolizmayı doğrudan etkilediğinden daha fazla kilo kaybına yol açar. Özellikle VKI 50 Kg/m2’den fazla olan kişiler için uygulanabilir bir yöntemdir. Bu ameliyatta hem gıda alınımı kısıtlanır hem de alınan gıdaların emilimi azaltılır. Aşırı kilolara bağlı diyabet, hipertansiyon ve yüksek kolesterol hastalıkların tedavisinde etkili bir yöntemdir. Yağ emilimini azaltan bir uygulama olduğundan yağlı yiyecekler tüketen hastalarda etkin bir ameliyattır. Obezite cerrahisinde en fazla kilo vermeyi sağlayan ameliyat yöntemleri arasında olmasına karşın, ameliyat ve sonrasındaki komplikasyonların fazlalığına bağlı çok sık kullanılmamaktadır. Bu ameliyat sonrası, kötü kokulu kronik ishal ve yağ emilimi azalmasına bağlı vitamin ve protein eksiklikleri sıkça görülür.
Mini Gastrik By-Pass
Gastrik bypass ameliyatının daha kolay uygulanabilen bir modifikasyonudur. Uzun bir mide poşu oluşturulduktan sonra başlangıçtan 2 metre sonraki ince bağırsak parçası mide poşu ile birleştirilir. Ameliyat süresi daha kısa ve maliyeti daha az olmasına karşın, Tip 2 diyabeti geçirme ve zayıflama etkisi çok başarılıdır. En önemli dezavantajı: RNY Gastrik Bypass da olduğu gibi oluşturulan poş dışında geri kalan midenin daha sonraları endoskopik görüntülenmemesi ve hastaların uzun vadede vitamin alımına ihtiyaç duyabilmeleridir.
Obezite Ameliyatı Öncesi
Öncelikle kişi, cerrahlar tarafından detaylı bir şekilde muayene edilir. Doktor, ameliyata uygun olup olmadığına karar verdikten sonra ise hastayı obezite ameliyatı konusunda bilgilendirir. Hastanın da kabulü alındıktan sonra ise kardiyolog, göğüs hastalıkları, psikolog ve anestezi uzmanları, endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları tarafından da hasta değerlendirilir. Ayrıca hastaya ameliyat öncesi mide endoskopisi, karın ultrasonografisi ve birçok laboratuvar testi yapılır.
Obezite Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyatlar genel anestezi ile laparoskopik (kapalı) yöntemle, deneyimli bir cerrahi ekip tarafından gerçekleştirilir. Ameliyat sona erdikten sonra hastanın durumuna ve anestezi uzmanının önerisine göre, hasta gözlem amaçlı bir gece yoğun bakıma alınabilir. Bu durumun dışında kalan hastalar anesteziden tam olarak uyandıklarında odalarına gönderilir.
Obezite Ameliyatı Sonrası
Başarılı bir ameliyat sonrasında obezite rahatsızlığından kurtulmak ve sağlıklı, kaliteli bir yaşama kavuşmak için hastalar dikkatli olmalıdır. Hastanede gerekli kontrollerin yapılması ve daha sonrasında hastanın taburcu edilmesinden sonra tedavi süreci devam etmektedir. Diyetisyen ve ameliyatı gerçekleştiren cerrahın uygun gördüğü diyet programı, hasta tarafından dikkatlice uygulanmalıdır. Hasta, doktorun belirttiği tavsiyelere uymalı ve düzenli kontrollerini aksatmamalıdır.
Obezite Cerrahisi S.S.S.
Hangi Obezite Ameliyatı Size Daha Uygun?
Yapılacak olan ameliyat çeşidine, obezite cerrahisi konusunda deneyimli genel cerrahi uzmanları ve diğer ilgili uzmanlarca birlikte karar verilir. Bu kararda hastanın geçmişi, alışkanlıkları varsa diğer hastalıkları göz önünde bulundurulur.
Operasyon Sonrası Kilo Verme
Obezite cerrahisi sonrası beslenme dikkat edilmesi gereken bir konudur. Kilo verilmesi 1 yıla kadar devam edebilir. Ameliyat sonrası yeni bir beslenme alışkanlığı ve yaşam tarzı oluşturulmalıdır. Eski alışkanlıklara devam edilmemelidir. Daha çok protein ağırlıklı beslenilmelidir. Düzenli ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra kalıcı kilo kaybı için de egzersizler unutulmamalıdır.