Ağız içi hijyenin yetersiz olması, beslenme alışkanlıkları ve birçok farklı etken; diş ve diş eti hastalıklarını tetikleyebilir. Bu nedenle de uzmanlar günde en az iki kere dişleri fırçalamayı ve yılda en az bir kere uzman bir diş hekimine muayene olmayı önerir. Nitekim günümüzde diş ve diş eti hastalığı gibi sorunları yaşayanların sayısı bir hayli fazladır. En yaygın görünen problemlerden biri ise diş eti iltihabıdır. Diş eti iltihabı tedavi edilmediği takdirde daha ciddi hastalıklara sebep olabilir. Diş eti iltihabı nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Diş Eti İltihabı Nedir?
Diş eti iltihabı, diş etinin diş tabanını çevreleyen kısmında tahrişe, kızarıklığa ve şişmeye neden olan bir hastalıktır. Genellikle dişlerin üzerinde bir plak tabakası ya da bakteri birikmesi nedeniyle oluşur. Diş eti iltihabını ciddiye almak ve derhal tedavi etmek gerekir. Çünkü diş eti iltihabı, periodontitis adı verilen ve diş eti çekilmesi olarak da bilinen çok daha ciddi bir diş eti hastalığına ve diş kaybına yol açabilir.
Diş Eti İltihabının Sebepleri Nelerdir?
Diş eti iltihabının en yaygın nedeni kötü ağız hijyeni olarak bilinir. Ağız içi hijyen sağlanmadığında dişlerde plak oluşur. Plaklar ise tartar oluşumuna sebep olur. Tartarın diş eti iltihabına yol açması şu şekilde olur:
Dişlerde plak oluşumu: Plak, ağızda bulunan bakterilerin gıdalardaki nişasta ve şeker gibi maddelerle etkileşime girmesi sonucu oluşan yapışkan bir filmdir. Plak, hızla yeniden oluştuğu için günlük olarak temizlenmesi gerekir. Bu da düzenli diş fırçalamayla mümkün olur.
Plakların tartara dönüşmesi: Dişler düzenli olarak fırçalanmadığında; dişlerde biriken plak, diş eti çizgisinin altında sertleşerek bakteri üretir ve tartara dönüşür. Tartar, plakların temizlenmesini zorlaştırır, bakteriler için koruyucu bir kalkan oluşturur ve diş eti çizgisi boyunca tahrişe neden olur. Tartardan kurtulmak için profesyonel diş temizliği gerekir.
Diş eti iltihabı: Plak ve tartar dişlerde ne kadar uzun süre kalırsa, dişlerin tabanını çevreleyen diş eti o kadar fazla tahriş olur ve bu da iltihaba yol açar. Zamanla diş etleri şişer ve kolayca kanamaya başlar. Diş çürüğü de ortaya çıkabilir. Tedavi edilmeyen diş eti iltihabı, periodontitise hatta diş kaybına kadar ilerleyebilir.
Diş Eti İltihabına Sebep Olan Diğer Etkenler ve Risk Faktörleri:
Hormonlardaki değişiklikler: Ergenlik, menopoz, adet döngüsü ve hamilelik sırasında yaşanan hormonal değişiklikler, diş etini daha hassas hale getirir ve iltihap riskini artırır.
Bazı kronik hastalıklar: Kanser, diyabet ve HIV gibi bazı kronik hastalıkları taşıyan kişilerin diş eti iltihabı yaşama olasılığı kronik hastalığı olmayan kişilere göre daha yüksektir.
Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı: Düzenli sigara içenlerde, içmeyenlere kıyasla daha sık diş eti iltihabı gelişir.
Yaş: Diş eti iltihabı riski yaşla birlikte artar.
Kötü beslenme alışkanlıkları: Sağlıksız beslenme alışkanlıkları ağız ve diş hastalıklarına neden olabilir. Örneğin C vitamini eksikliği diş eti hastalığına yol açabilir.
Stres: Stres de diş eti iltihabının sebepleri arasında yer alır. Sürekli stres, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve diş eti iltihabı da dahil olmak üzere enfeksiyonlarla savaşmayı olumsuz etkiler.
Diş Eti İltihabının Belirtileri Nelerdir?
Sağlıklı diş etleri soluk pembe renkte ve sıkı bir yapıdadır. Diş eti iltihabının hafif seyrettiği dönemde kişilerde rahatsızlık ya da belirgin semptomlar olmayabilir. Diş eti iltihabının belirti ve semptomları şu şekildedir:
- Şişmiş ya da kabarık görünümlü diş etleri
- Diş etlerinin parlak kırmızı olması
- Diş fırçalarken ya da diş ipi kullanırken dişlerin kolayca kanaması
- Ağız kokusu
- Diş eti çekilmesi
- Hassas diş etleri
Diş Eti İltihabı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen diş eti iltihabı, diş kaybına yol açabilen ve ciddi bir durum olan periodontitise yani diş eti çekilmesine sebep olabilir. Diş eti çekilmesi (periodontitis), dişin ağızla bağlantısını sağlayan yumuşak dokuları ve kemiği tahrip eden son derece önemli bir diş eti hastalığıdır. Diş eti iltihabı tedavi edilmediği takdirde tekrarlayabilir. Bazı araştırmalar, diş eti çekilmesinden sorumlu bakterilerin kan dolaşımına diş eti dokusundan girebileceğini ve kalp, akciğer gibi organları etkileyebileceğini gösterir.
Diş Eti İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti iltihabı tedavisi, hastanın durumuna ve hastalığın altta yatan sebeplerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Diş hekimi hasta için en doğru tedaviyi belirler ve teşhis ne kadar erken olursa diş eti iltihabı o kadar kolay bir şekilde tedavi edilir. Diş eti iltihabı tedavisinde hastanın durumuna bağlı olarak genellikle antibiyotik kullanımı, profesyonel diş temizliği ve ameliyat ile tedavi şekilleri önerilir.
Diş Eti İltihabı Nasıl Önlenir?
Diş eti iltihabını önlemek için, ağız hijyenine dikkat etmek gerekir. Günde en az iki kere dişleri fırçalamak, günlük olarak diş ipi kullanmak ve düzenli diş muayeneleri yaptırmak gibi alışkanlıklar diş eti iltihabını önlemeye ve tersine çevirmeye yardımcı olabilir. Diş eti iltihabını önlemek için bazı öneriler ise aşağıda listelenmiştir:
- Günde en az iki kez, sabahları ve yatmadan önce dişlerinizi fırçalamak önemlidir.
- Günde en az bir kez diş ipi kullanılması tavsiye edilir.
- Diş eti iltihabı önleyici bir ağız çalkama suyu kullanılması çürüklerin önlenmesinde etkilidir.
- Diş temizliği için diş hekimini en az yılda 1 kere ziyaret etmeniz önerilir.
- Yıllık diş röntgeni, gözle yapılan diş muayenesinde görülemeyen hastalıkları belirlemeye ve diş sağlığındaki değişiklikleri izlemeye yardımcı olabilir.
- Diş fırçasının 3 ayda bir değiştirilmesi önerilir çünkü eskimiş diş fırçaları, plakları temizlemede yeterince etkin değildir.
Diş Eti İltihabı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Diş eti iltihabı, diş etinin diş tabanını çevreleyen kısmında tahrişe, kızarıklığa ve şişmeye neden olan bir hastalıktır.
Şişmiş ya da kabarık görünümlü diş etleri, diş etlerinin parlak kırmızı olması, diş fırçalarken ya da diş ipi kullanırken dişlerin kolayca kanaması, ağız kokusu, diş eti çekilmesi ve hassas diş etleridir.