Diş eti şişmesi, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Yaygın bir şekilde görülen bu sağlık sorunu, bir diş eti hastalığına işaret edebilir. Diş etlerinin renginde koyulaşma, hassasiyet ve bazen ağrının da eşlik ettiği şişlikler tedavi edilmediği takdirde dişlerin bir kısmını kapatmaya başlayabilir. Hastanın konuşma veya yemek yeme gibi aktiviteleri esnasında rahatsızlığa yol açabilen diş eti şişmesi, genellikle kolay bir şekilde tedavi edilir.
Diş Eti Şişmesi Nedir?
Ağız ve diş sağlığı açısından diş etleri oldukça önemli bir role sahiptir. Doğru yapılmayan ağız ve diş bakımı, diş etlerinde sorunlara yol açabilir. Çene kemiğini kaplayan, sert ve pembe renkli bu doku kan damarları ve liflerden oluşur. Diş etinin şişmesi durumunda renk pembeden kırmızıya döner. Şişlik çoğu zaman dişlerin ve diş etinin birleştiği noktada başlar.
Dişlerin arasındaki üçgen şeklindeki diş etleri şişerek zamanla dişleri kapatmaya başlayabilir. Diş eti şişmesi, bir ya da birkaç dişi etkileyebilir. Aynı zamanda hasta dişlerini fırçalarken ya da diş ipi kullanırken diş eti kanaması da yaşayabilir. Genellikle diş eti şişmesi, hassasiyet ve ağrıya da neden olur.
Diş Eti Şişmesinin Nedenleri Nelerdir?
Diş eti şişmesi, birçok farklı nedene bağlı olarak görülebilir. Örneğin yetersiz ağız ve diş bakımı nedeniyle ağız içinde hijyenin sağlanamaması, kullanılan ağız ve diş bakım ürünlerinin yanlış teknik ile kullanılması, takma dişlerin iyi bir şekilde oturmaması diş etlerinin şişmesine yol açan nedenler arasında yer alır. Dişler düzenli olarak fırçalanmadığında yemek artıkları birikerek diş etlerini şişirebilir. Bunların dışında ise diş eti şişmesinin nedenleri şunlardır:
- Virüs veya mantarın sebep olduğu enfeksiyon diş etlerinde şişlik yaratabilir. Örneğin uçuk virüsü diş etlerinin şişmesinin bir nedeni olabilir. Bununla birlikte ağız içinde aft oluşumu da diş eti şişmesinin nedenleri arasındadır. Aftlar, diş etleri de dahil olmak üzere ağız içinde herhangi bir noktada çıkabilir. Bu da diş etinde ağrı ve iltihaba neden olabilir.
- Diş çürüğü tedavi edilmediğinde de bölgesel olarak diş eti şişmesine yol açabilir.
- Diş eti şişmesinin diğer bir nedeni yetersiz beslenmedir. Özellikle B ve C vitamini eksikliği diş eti şişmesine neden olabilir. C vitamini, hem dişlerin hem de diş etlerinin bakım ve onarımında önemli bir role sahiptir. C vitamininin eksikliği iskorbüt hastalığına yol açar. İskorbüt, diş etlerinin şişmesinin bir nedeni olabilir.
- Hormonal değişiklikler diş eti şişmesinin sebepleri arasındadır. Hamilelik, ergenlik, menopoz ve menstrüasyon da hormon seviyelerinde değiştiği dönemlerdir. Bu dönemlerde diş etlerinde hassasiyet, şişlik, kanama, kızarıklık, ağrı ve rahatsızlık görülebilir.
- Kemoterapi tedavisi, diş eti şişmesinin bir nedeni olabilir. Çünkü kemoterapinin olası yan etkilerinden biri şişmiş, ağrılı ve çabuk kanayan diş etleridir.
- Diş ve diş etlerine ciddi zarar veren tütün ürünleri, diş eti şişmesine de sebep olabilir. Sigara ve diğer tütün ürünlerini kullanan kişilerin diş eti hastalıklarına yakalanma riski yüksektir.
Diş Eti Şişmesi Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?
Diş eti şişmesi, bazı diş eti hastalıklarının bir semptomu olarak da ortaya çıkabilir. Diş eti iltihabı, diş etlerinin şişmesinin en yaygın nedenidir. Diş eti şişmesi ayrıca şu hastalıklara bağlı olarak da görülebilir:
- Gingivitis: Diş etlerinin tahriş olmasına ve şişmesine neden olan bu diş eti hastalığı, periodontitis adı verilen diğer bir diş eti hastalığının erken evresidir. Genellikle hafif semptomlarla görüldüğünden dolayı hasta gingivitis olduğunu fark etmeyebilir. Ancak doğru diş bakımı ile tedavi edilmediği takdirde ilerleyerek periodontitis’e neden olabilir. Böyle bir durumda diş kaybı da yaşanabilir. Gingivitis’in en sık görülen semptomu ise diş fırçalarken ya da diş ipi kullanırken kanayan, şişmiş diş etleridir.
- Periodontitis: Gingivitis tedavi edilmediğinde daha ciddi bir hastalık olan periodontitis’e neden olur. Dişlerin çevresindeki dokularda ciddi hasara yol açan bu hastalıkta da diş eti şişmesi görülür. Diş etlerinde iltihaplanma ile ağrının yanı sıra dişler ile diş etleri arasında ceplerin oluşmasına ve bunun sonucunda diş kaybına dahi neden olabilir.
Diş Eti Şişmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti şişmesi iki haftadan uzun sürdüyse bir diş hekimine danışmak tavsiye edilir. Teşhis için belirtilerin ne zaman ortaya çıktığı, hastanın hamile, menopozda ya da regl döneminde olup olmadığı gibi bilgiler gerekebilir. Aynı zamanda diş röntgeni ile diş kökleri incelenebilir veya enfeksiyon olup olmadığını kontrol etmek için kan tahlili yapılabilir.
Diş eti şişmesinin nedenine bağlı olarak tedavi için ağız ve diş bakım ürünleri önerilebilir. Bazı durumlarda ise antibiyotik ilaç kullanımı gerekebilir. Diş eti şişmesinin giderilmesi için profesyonel diş temizliği de yapılabilir. Bu işlemle diş eti iltihabının ilerlemesine neden olan diş taşları ve plaklar temizlenir. Diş taşlarının temizlenmesi için özel aletler kullanılarak derinlemesine bir temizlik sağlanır. Daha sonra plak birikiminin önüne geçmek amacıyla dişin yüzeyi pürüzleştirilerek parlatılır. Böylece plak ve diş taşı diş yüzeyinden uzaklaştırılmış olur.
Diş Eti Şişmesinin Önüne Geçmek İçin Neler Yapılabilir?
Diş eti şişmesinin önüne geçmek ve diş etlerinin daha sağlıklı hale gelmesini sağlamak için öncelikle ağız ve diş bakımının doğru bir biçimde yapılması gerekir. Günde en az iki kere diş fırçalamanın yanı sıra doğru fırçalamaya özen gösterilmelidir. Dişlerin agresif bir şekilde fırçalanması diş etlerine zarar vererek diş eti iltihabına neden olabilir. Bunu engellemek için sert fırçalamadan kaçınılmalıdır. Bununla birlikte kullanılan diş macunu da önemlidir. Hastanın diş etleri hassassa buna uygun bir macun seçerek kullanabilir.
Diş fırçalamaya ek olarak günde bir kere diş ipi aracılığıyla dişlerin aralarını da temizlemek önemlidir. Diş ipi, dişlerin arasında biriken yemek artıklarını temizlemeye yardımcı olur. Yemek artıkları plak oluşumuna neden olur ve uzun vadede diş eti şişmesi ve iltihabına yol açar. Yemek artıklarını daha iyi temizlemek için ise yemeklerden sonra tuzlu su veya uygun bir ağız bakım suyu ile gargara yapılabilir.
Diş eti şişmesinin önüne geçmek için ağız ve diş bakımının yanı sıra sağlıklı beslenmeye de dikkat edilmesi gerekir. Dengeli bir beslenme düzeni, diş etlerinin sağlıklı hâle gelmesine katkıda bulunur. Taze meyve ve sebzeler, C vitamini ve kalsiyum bakımından zengin yiyecekler tüketilmelidir. Dişlere ve diş etlerine zarar verebilecek şekerli yiyecekler ile asitli içeceklerden de kaçınılması gerekir. Ek olarak dişlerin arasına ve diş etlerinin altına girerek yerleşebilecek patlamış mısır ve cips gibi yiyeceklerden de uzak durulmalıdır.
Tütün ürünleri ve alkol de diş etlerini tahriş edebilir. Dolayısıyla diş etlerinin daha sağlıklı olması için bunlardan uzak durulması gerekir. Aynı şekilde diş etlerinde hassasiyete neden olabilecek, kişi için uygun olmayan ağız ve diş bakım ürünleri de kullanılmamalıdır.
Diş Eti Şişmesi Nedir, Neden Olur? Hakkında Sık Sorulan Sorular
Yetersiz ağız ve diş bakımı nedeniyle ağız içinde hijyenin sağlanamaması, kullanılan ağız ve diş bakım ürünlerinin yanlış teknik ile kullanılması, takma dişlerin iyi bir şekilde oturmaması neden olabilir.