Saçın yoğun bir şekilde dökülerek başın tepesinin açılmasıyla ortaya çıkan kellik, son derece yaygın bir durumdur. İncelen saçlarla birlikte görülen bu durumun altında çoğunlukla genetik yatar. Farklı yaş gruplarını etkileyen kellik genetik dışında farklı nedenlerle de oluşabilir. Erkek tipi kellik olarak da bilinen bu sağlık sorunu kişinin yalnızca saçlarını kaybetmesine sebep olmakla kalmaz kişide kaygı, stres, depresyon gibi psikolojik açıdan farklı sorunlara da yol açabilir. Bununla birlikte dış görünüşün değişimi sonucunda kişinin benlik saygısı da etkilenebilir.
Kellik Nedir?
Androgenetik alopesi ya da erkek tipi kellik, androjen hormonuna vücudun aşırı tepki vermesinden dolayı ortaya çıkan tıbbi durumdur. Cinsiyet fark etmeksizin tüm bireylerde görülebilir. Ergenlik döneminden sonra herhangi bir yaşta başlayabilen kellik, erkeklerde ve kadınlarda farklı biçimde görülür. Erkeklerde saç dökülmesi başın ön ve tepe bölümünde gerçekleşir ve saç çizgisi geri çekilerek alın genişler. Özellikle şakakların üst kısmı oldukça açılır ve saç çizgisinde belirgin bir “M” harfi oluşur. Kadınlarda daha geniş bir bölgede yoğun dökülme ve saç tellerinde incelme yaşanır.
Kellik saç dökülmesi ve saç tellerinin incelmesiyle oluşur. Saç dökülmesi ise saçların doğal döngüsünün değişmesiyle başlar. Doğal saç döngüsünde saç telleri anajen faz olarak bilinen büyüme fazında kalır. Anajen faz 3 ila 6 sene arasında sürebilir. Bu süreçten sonra saç dökülür ve yerine yeni saç çıkar. Androgenetik alopesi olması durumunda büyüme fazı oldukça kısalır. Bundan dolayı saç telleri haftalar veya aylar içinde büyüme fazını tamamlayarak dökülür ve saç telleri incelerek belirli bölgelerde açılmalar başlar.
Kelliğin Nedenleri Nelerdir?
Erkek tipi saç dökülmesi, kafa derisindeki saçların erkeklik hormonu adı verilen androjen’e nasıl tepki verdiğini etkileyen kalıtsal bir durumdur. Androjen, erkek cinsel gelişimi için önemli bir hormon olmasının yanı sıra hem erkek hem de kadınlarda saç büyümesinde rol oynayan bir faktördür. Yapılan araştırmalara göre androgenetik alopesi özellikle dihidrotestosteron isimli androjen hormonu ile ilişkilidir. Ancak kişinin kellik yaşayıp yaşamayacağını tespit edebilmek için kullanılan bir genetik test yoktur.
Erkek tipi kellik yaşayan kişilerde genetik ya da ailede kellik öyküsü olabilir veya bu durum farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Kanser türleri, ilaçlar, tiroid rahatsızlıkları gibi bazı durumlar da saç dökülmesine ve uzun vadede kelliğe yol açabilir. Böyle bir durumda saç dökülmesine neden olan sorunların teşhis edilmesi için testler gerekebilir. Bunlara ek olarak erkek tipi kellik yaşla birlikte de ortaya çıkabilir. İlerleyen yaş, saç dökülmesini ve saç tellerinin incelmesini hızlandırabilir.
Saç dökülmesinin diğer nedenleri ise şunlardır:
- Hormon bozuklukları
- Otoimmün rahatsızlıklar
- Enfeksiyonlar
- Işın tedavisi
- Stres
- Saçın çoğunlukla sıkı şekilde toplanması
Bu faktörler erkek tipi kelliğe neden olmaz ancak erkek tipi kellikle birlikte görülmeleri saç kaybını hızlandırabilir.
Kelliğin Belirtileri Nelerdir?
Günlük olarak bir kişi 50 ila 100 arasında saç teli dökülmesi yaşar. Bu durum çoğu zaman fark edilmez çünkü dökülen saçların yerine yenisi çıkar. Kelliğin en önemli belirtisi, dökülen bu saçların yerine yenisinin çıkmamasıdır. Saçlı derinin bu durumdan etkilenen bölgelerindeki saçlar daha kısa ve ince görünmeye başlar.
Erkek tipi kellik genellikle ergenlik döneminden sonra başlayarak yavaş yavaş gelişir. Şakak bölgesindeki saçlar incelirken saç çizgisi de geriye doğru çekilir. Başın üst kısmındaki saçlar da incelir ve zamanla bu bölge açılır. Saç dökülmesi devam ettiği takdirde başın arka kısmı da açılmaya başlayabilir. Kulak üstündeki bölgede bulunan saçlar da oldukça incelir.
Eğer saç dökülmesi şakaklarda ve başın tepesinde ise erkek tipi kelliğin bir belirtisi olabilir. Bununla birlikte bazı kişilerde başın yalnızca bir bölgesinde kellik görülebilir veya yalnızca saç çizgisi geriye çekilerek “M” harfini andıran bir görüntü oluşabilir. Ayrıca bazı kişilerde saç çizgisi saçın tamamı dökülene kadar geri çekilmeye devam edebilir.
Kellik Nasıl Tedavi Edilir?
Erkek tipi kellik bir hastalık değildir. Dolayısıyla tedavi çoğu zaman kozmetik nedenlerle tercih edilir. Androgenetik alopesi için ilaç tedavisi ilk yöntemdir. Burada amaç saç büyüme döngüsünü düzenleyerek saç tellerinin kalınlaşmasını ve uzamasını sağlamaktır. Bu sayede saç dökülmesi yavaşlatılır. Ancak kelliği tamamen tedavi etmez. Bununla birlikte verim alınması için düzenli kullanım gerekir. İlaç tedavisi oral ya da topikal olabilir.
Kelliğin giderilmesi için PRP tedavisi, lazer tedavisi saç mezoterapisi veya saç ekimi uygulanabilir. Tedavi amaçlı PRP uygulamasında kişinin kendi kanından alınan trombositten zengin plazma dökülme ya da kellik başlayan bölgeye enjeksiyon yöntemi ile geri verilir. Plazmanın içinde bulunan büyüme faktörleri sayesinde saçın doğal büyüme döngüsüne geri dönmesi sağlanır.
Erkek tipi kellikte tedavi olarak lazer tedavisi de tercih edilebilir. Bu yöntemde saç dökülmesini azaltmak ve saçların büyümesini desteklemek amacıyla saçlı deri ve saç köklerini uyarmak için düşük seviyede lazer kullanılır. Araştırmalara göre düşük seviyeli lazer tedavisi ile anajen fazı uzatılır. Aynı zamanda anajen faza geçmek üzere dinlenen folikülleri uyarır ve gerileme aşamasına geçişi yavaşlatır.
Erkek tipi kellik için sık tercih edilen diğer bir tedavi yöntemi ise saç ekimidir. Genellikle ilaç tedavisine yanıt vermeyen kişiler için saç ekimi tavsiye edilir. Saç ekimi yapılabilmesi için kişinin başında kelleşme olan bölgeyi kapatabilecek yeterli sayıda folikül olması gerekir. Başın yan ve arka kısmındaki saçlar cerrahi yöntemlerle alınarak saçsız bölgeye ekilir.
