Demir vücutta eksik olursa ne olur? Demir eksikliği en hızlı nasıl tedavi edilir?

Demir insan vücudunda önemli bir rol oynar. Yeterli demir almazsanız demir eksikliği gelişebilir. Demir eksikliği yorgunluk, konsantrasyon eksikliği ve kansızlık gibi sorunlara yol açabiliyor. Demir eksikliğinin en iyi tedavisi, nedene bağlıdır. Demir açısından zengin besinler tüketmek, demir emilimini kolaylaştırmak için C vitamini bakımından zengin besinler tüketmek veya demir takviyeleri almak tedavide etkin rol oynar.

Demir eksikliği nedir?

Demir eksikliği, vücutta yeterli demir olmaması durumu olarak açıklanabilir. Demir, vücut için gerekli bir mineraldir. Demir, kırmızı kan hücrelerinin üretilmesi için gereklidir ve bunlar;  sağlıklı bir bağışıklık sistemi, zihinsel işlevler,  kaslara güç ve enerji için hayati öneme sahiptir.

Kırmızı kan hücrelerinde demir, hemoglobin adı verilen bir proteinin bir parçasını oluşturur. Hemoglobin, oksijeni kan aracılığıyla taşır. Akciğerlerden vücudun tüm hücrelerine oksijen taşır, böylece düzgün çalışabilir.

Vücudumuz demir üretemez, bu yüzden onu beslenmeden almanız gerekir. Her gün kullanılan kadar demir almazsanız demir eksikliği yaşarsınız. Demir eksikliği dünyadaki en yaygın beslenme bozukluğudur.

Vücutta doğru miktarda demir olması çok önemlidir. Düşük demir seviyelerinde, kansızlık gibi durumlar gelişebilir. Ayrıca çok fazla demir varsa, toksik olabilir.

Demir eksikliği belirtileri, tüm vücuda oksijen iletiminin azalmasıyla ilişkilidir ve şunları içerebilir: Soluk bir cilt, açıklanamayan yorgunluk veya enerji eksikliği ve özellikle aktiviteyle birlikte nefes darlığı veya göğüs ağrısı.

Demir eksikliği kaç olursa tehlikeli?

Demir seviyelerinin düşüklüğü bireyler arasında değişim gösterir ve kişinin cinsiyetine bağlıdır. 26 mcg/dL'nin altındaki bir değer kadınlar için normal aralığın altında bir seviyedir. Erkekler için düşük değer 76 mcg/dL'nin altındaki seviyedir. Anormal derecede yüksek bir demir seviyesi ise  erkekler için 198 mcg/dL ve üzerinde, kadınlar için 170 mcg/dL'nin üzerindeki değerlerdir.

Çocuklarda demir değerleri kaç olmalı?

Yenidoğanlar için 25 ila 200 ng/mL

1 aylık 200 ila 600 ng/mL

2 ila 5 aylık 50 ila 200 ng/mL

6 aydan 15 yaşına kadar olan çocuklar için 7 ila 140 ng/mL normal değerler olarak kabul edilir.

Demir eksikliği belirtileri nelerdir?

Demir eksikliğiniz varsa bunu fark etmeyebilirsiniz; sadece yorgun ve bitkin hissedebilirsiniz. Düşük demir belirtileri şunlardır:

Yorgun (bitkin), isteksiz ve güçsüz hissetmek.

Nefes darlığı, baş dönmesi ve sersemlik.

Konsantre olmakta ve bir şeyleri hatırlamakta zorluk. 

Günlük aktivitelerde performans düşüklüğü.

Enfeksiyon riskine karşı savunmasız olmak.

Çocuklarda davranış sorunları.

Azalmış libido (cinsel istek).

Ancak bu belirtiler başka rahatsızlıklardan da kaynaklanabilir.

Çocuklarda demir eksikliği belirtileri nelerdir?

Soluk ten.

Asabi (sinirli) veya huysuz olmak.

Enerji eksikliği veya kolay yorulma (yorgunluk)

Hızlı kalp atışı.

Yaralı veya şişmiş dil.

Dalak büyümesi.

Toprak veya buz yeme isteği (ayrıca pika olarak da adlandırılır)

Demir vücutta eksik olursa ne olur?

Teşhis veya tedavi edilmemiş demir eksikliği anemisi yorgunluk, baş ağrısı, huzursuz bacak sendromu, kalp sorunları, gebelik komplikasyonları ve çocuklarda gelişimsel gecikmeler gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Kan tahlilinde demir eksikliği nasıl anlaşılır?

Demir eksikliği anemisini teşhis etmeye yardımcı olmak için tam kan sayımı (CBC), hemoglobin seviyeleri, kan demir seviyeleri ve ferritin (vücudunuzda depolanan demir miktarı) seviyelerini kontrol etmek için bir kan testi yapılır. Ferritinin eksik olması vücutta olması gerekenden daha az demir olduğunu, yani demir eksikliğine işaret eder.

Demir eksikliğine en çok ne iyi gelir?

Tere ve kıvırcık lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler.

Demirle zenginleştirilmiş tahıllar veya ekmek.

Esmer pirinç.

Bakliyat ve fasulye.

Kuruyemişler ve bazı tohumlar.

Et, balık ve tofu.

Yumurta.

Kuru kayısı, dut kurusu, kuru erik ve kuru üzüm gibi kurutulmuş meyveler.

Demir eksikliği en hızlı nasıl tedavi edilir?

Tedavide amaç demir seviyelerini normale döndürmektir. Bu birkaç şekilde yapılabilir. Bunlar;

Demir içeriği yüksek olan daha fazla yiyecek tüketin.

Demiri vücudunuzun daha iyi emmesine yardımcı olmak için C vitamini içeren yiyecekleri daha fazla tüketmeye gayret edin. Bunların dışında doktorunuz demir tabletleri veya sıvı demir takviyeleri almanızı da önerebilir.

Yetişkinlerde demir eksikliği nelere yol açar?

Yorgunluk, nefes darlığı, baş ağrısı, cilt renginin solması, uzuvlarda soğukluk, tırnaklarda şekil bozuklukları (kaşık şeklinde tırnak) ve üşüme demir eksikliğinde görülen semptomlar arasında yer alır. Demir eksikliği ayrıca;

Kalp rahatsızlıkları (hızlı kalp atışı, kalp yetmezliği, kalp büyümesi vb),

Hamilelikte sorunlar (Düşük doğum ağırlığı gibi bebeğin normal kilosunda olmaması, erken doğum riski, bebeğin zihinsel gelişiminde problemler),

Bağışıklık sisteminde zayıflama ve hastalıklara daha kolay yakalanma, 

Bebeklerde ve çocuklarda gelişim sorunları ve zekâ geriliği,

Huzursuz Bacak Sendromu gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.

D vitamini demiri düşürür mü?

D vitamini ve demir iki şekilde ilişkilidir. Birincisi, D vitamini hepsidin adı verilen bir maddeyi azaltarak demirin daha kolay emilmesini sağlar. İkincisi de D vitamini iltihabı azaltmaya yardımcı olur ve iltihap demir eksikliğinin iyi bilinen bir nedenidir.

B12 ile demir eksikliği aynı mı?

B12 eksikliği ve demir eksikliği aynı şeyler değildir. B12 eksikliği, vücutta yeterli miktarda B12 vitamini bulunmaması durumudur. Bu durum da birçok sağlık sorununa yol açabilir. Demir eksikliği ise vücutta yeterli demir bulunmamasıdır. B12 vitamini, kırmızı kan hücreleri ve DNA üretimine, demir ise kırmızı kan hücrelerine oksijen taşıyan bir protein olan hemoglobinin üretimine yardımcı olur.

Limon demir eksikliği yapar mı?

Hayır. C vitamini açısından zengin gıdaları (portakal, limon, mandalina, domates, yeşilbiber) demir içeren gıdalarla birlikte tüketmek demir emilimini artırabilir. Bu sayede demir eksikliğine iyi gelir.

Demir eksikliği saç döker mi?

Beslenmenizle yeterli demir almıyorsanız, aşırı saç dökülmesi yaşayabilirsiniz. Demir eksikliği kadınlarda ciddi saç dökülmesine sebep olan unsurlardandır. Demir takviyeleri almak saç dökülmesini durdurabilir.