HPV aşısı nedir? HPV aşısı kimlere ücretsiz yapılır?

İnsan papilloma virüsü (HPV), her yıl tüm dünyada yüz binlerce ölüme neden olabilen rahim ağzı kanserinin önde gelen nedenidir. HPV aşısı, kansere veya genital siğillere dönüşebilen HPV enfeksiyonlarını önler. Virüs kadınlar kadar erkekleri de etkilemekte ve erkeklerde siğillerin yanı sıra penis ya da anüs kanserine sebep olabilmektedir.

HPV enfeksiyonu hiçbir belirti göstermeyebilir, ancak insanlar hiçbir semptom olmasa bile virüsü bulaştırabilirler. Genital siğiller dışında, genellikle virüsün görünür bir belirtisi yoktur.

Türkiye’de iki tür aşı bulunmaktadır. Bunlardan ilki Gardasil, ikincisi Cervarix aşısıdır. Gardasil aşısı tip 6, 11, 16 ve 18 HPV’ye karşı korurken; Cervarix aşısı kanser yapıcı olarak bilinen tip 16 ve 18 HPV’ye karşı koruma sağlar.

HPV aşısı nedir? HPV aşısı ne işe yarar?

HPV aşısı, insan papilloma virüsüne (HPV) karşı koruma sağlar. İnsan papilloma virüsü, çok yaygın bir virüs grubudur. İnsan papilloma virüsleri (HPV), Papillomaviridae ailesinden cilt ve mukozayı enfekte eden küçük, çift sarmallı DNA virüsleridir.

HPV aşısı, cilt temasıyla (genellikle cinsel ilişki sırasında) yayılan insan papilloma virüsüne (HPV) yakalanma şansınızı azaltır. HPV aşısı rahim ağzı kanserini önlemenin en etkili yoludur. Ayrıca genital siğillere karşı da koruma sağlar.

HPV nasıl teşhis edilir?

HPV tanısı, standart genital muayene ve pap smear testleri yoluyla konur. Pap smear testleri, özellikle rahim ağzı kanserlerinin erken tanısında kullanılan bir yöntemdir. Pap smear testinde, bölgeden alınan örnek analize gönderilir ve sonuçlar değerlendirilir. Olağan dışı bir sonuç halinde doktor gerekirse virüsün türünü belirlemek adına farklı testler isteyebilir.

HPV aşısı kimlere yapılır?

HPV aşısı, 12 yaşından büyük çocuklara ve HPV açısından yüksek risk altında olan kişilere önerilmektedir. Özellikle 15-45 yaş arası kadın ve erkeklerin aşılanması, hastalıkların yayılmasının önüne geçilmesi için toplum sağlığı açısından önem taşır.

HPV aşısı ne zaman yapılmalıdır?

HPV aşısı rutin aşılama olarak 12 yaşından sonra önerilmektedir. Aşının erken yaşta yapılması, kişilerin yetişkinlikte yaşayacağı hastalık riskinin önüne geçer ve hastalığın toplumda yayılmasını engeller. Aşı hastalığa yakalanmadan yapıldığında daha etkilidir.

HPV aşısı yan etkileri nelerdir?

Enjeksiyonun yapıldığı yerde şişlik veya ağrı

Vücut sıcaklığında artış

Baş ağrısı

Baş dönmesi

Halsizlik ve yorgunluk

HPV aşısı kimlere ücretsizdir?

Bazı büyükşehir belediyeleri 9-26 yaş aralığında sosyo-ekonomik yoksunluk çeken bireylere ücretsiz olarak uygulamaktadır.

HPV aşısı kaç doz uygulanmalıdır?

HPV aşısı, ilk aşılama yaşına bağlı olarak iki veya üç dozluk bir seri halinde verilir. Genellikle 9-17 yaş arasına 2, 15-26 yaş arasına üç doz önerilmektedir. Dozlar arasında ortalama 6-12 ay bekleme süresi vardır. Dünya Sağlık Örgütü'nün son yayınladığı öneriye göre HPV aşısı dozları şu şekilde olmalıdır;

9-14 yaş arasında bir veya iki dozluk aşı

15-20 yaş arası için bir veya iki dozluk aşı

21 yaş üstü kadınlarda 6 aylık arayla iki doz

HPV bulaşan kişilere aşı yapılabilir mi?

HPV bulaşan kişiler aşı olabilir ama bir kişi HPV’ye yakalandığında, aşı o kadar etkili olmayabilir. Bu nedenle yakalanmadan önce aşılanmak önemlidir.

Kimler HPV aşısı yaptıramaz?

Daha önce aşıya veya aşının içeriğindeki bir maddeye karşı ciddi alerjik reaksiyon gösterenler HPV aşısı yaptıramaz. Ayrıca şiddetli akut hastalık durumunda aşılama önlemi alınmalı ve akut hastalık belirtileri düzelene kadar aşılama ertelenmelidir.

Ek olarak HPV aşısının hamilelik sırasında kullanılması önerilmez.

HPV enfeksiyonları hangi hastalıklara sebep olur?

HPV virüsü enfeksiyonu rahim ağzı kanserlerinin %90'ı ve anal, vajinal, vulvar, penis ve gırtlak kanserleri de dahil olmak üzere diğer kanserlerin önemli oranlarıyla ilişkilidir. HPV enfeksiyonunun sebep olduğu başlıca kanser türleri şöyledir;

Kadınlarda rahim ağzı, vajina ve vulva kanserleri

Erkeklerde penis kanseri

Anal kanser

Orofarenks kanseri