Şeker hastalığı belirtileri nelerdir? Şeker hastalığını yenmek için ne yapmalı?

Diyabet, kandaki glikoz (veya kan şekeri) düzeyinin yükselmesiyle karakterize kronik, metabolik bir hastalıktır ve zamanla kalp, kan damarları, gözler, böbrekler ve sinirlerde ciddi hasara yol açar. İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve glikozun enerji için kullanılmak üzere hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur. Diyabetiniz varsa, vücudunuz yeterli veya hiç insülin üretmez veya insülini düzgün kullanamaz. Bu durumda glikoz kanınızda kalır ve hücrelerinize ulaşmaz.

Diyabet, göz, böbrek, sinir ve kalbe zarar verme riskini artırır. Diyabet ayrıca bazı kanser türleriyle de bağlantılıdır.

Şeker hastalığı (diyabet) nedir?

Diyabet veya halk arasında bilinen ismiyle şeker hastalığı, kan şekeri olarak da adlandırılan kan glikozu çok yüksek olduğunda ortaya çıkan bir hastalıktır. En yaygın olanı, genellikle yetişkinlerde görülen ve vücut insüline dirençli hale geldiğinde veya yeterli insülin üretmediğinde ortaya çıkan tip 2 diyabettir. Son 30 yılda, tip 2 diyabetin yaygınlığı önemli ölçüde artış göstermiştir. Dünya çapında 800 milyonun üzerinde kişi diyabet hastasıdır.

Gizli şeker (Prediyabet) nedir?

Prediyabet veya gizli şeker, kan şekeri seviyenizin normalden yüksek olması anlamına gelir. Henüz tip 2 diyabet olarak kabul edilebilecek kadar yüksek değildir. Ancak yaşam tarzı değişiklikleri yapılmazsa, prediyabetli yetişkinler ve çocuklar tip 2 diyabet geliştirme açısından yüksek risk altındadır.

Diyabet çeşitleri nelerdir?

Diyabet hastalığının en sık görülen tipleri tip 1, tip 2 ve gebelik diyabetidir.

Tip 1 diyabet

Tip 1 diyabetiniz varsa, vücudunuz çok az insülin üretir veya hiç üretmez. Bağışıklık sisteminiz pankreasınızdaki insülin üreten hücrelere saldırır ve onları yok eder. Tip 1 diyabet genellikle çocuklarda ve genç yetişkinlerde teşhis edilir, ancak her yaşta da ortaya çıkma eğilimindedir. Tip 1 diyabetli kişilerin hayatta kalmak için her gün insülin almaları gerekir.

Tip 2 diyabet

Tip 2 diyabetiniz varsa, vücudunuzdaki hücreler insülini düzgün kullanmaz. Pankreas insülin üretiyor olabilir ancak kan şekeri seviyenizi normal aralıkta tutmak için yeterli insülin üretmiyordur. Tip 2 diyabet en yaygın diyabet türüdür. Aşırı kilo veya obezite gibi risk faktörleriniz ve ailede hastalık geçmişiniz varsa tip 2 diyabet geliştirme olasılığınız daha yüksektir. Tip 2 diyabet her yaşta, hatta çocukluk döneminde bile gelişebilir.

Gebelik diyabeti

Gebelik diyabeti, hamilelik sırasında gelişen bir diyabet türüdür. Çoğu zaman, bu diyabet türü bebek doğduktan sonra geçer. Ancak, gebelik diyabetiniz varsa, hayatınızın ilerleyen dönemlerinde tip 2 diyabet geliştirme olasılığınız daha yüksektir. Bazen hamilelik sırasında teşhis edilen diyabet, tip 2 diyabettir.

Prediyabet (Gizli Şeker)

Prediyabetli kişilerin kan şekeri seviyeleri normalden yüksektir ancak tip 2 diyabet tanısı konacak kadar yüksek değildir. Prediyabetiniz varsa, gelecekte tip 2 diyabet geliştirme riskiniz daha yüksektir. Ayrıca, normal glikoz seviyelerine sahip kişilere göre kalp hastalığı riskiniz daha yüksektir.

Diğer diyabet türleri

Daha az yaygın bir diyabet türü olan monogenik diyabet, tek bir gendeki değişiklikten kaynaklanır. Diyabet ayrıca pankreasın ameliyatla alınması veya kistik fibroz veya pankreatit gibi durumlar nedeniyle pankreasın hasar görmesi sonucu da ortaya çıkabilir.

Şeker hastalığı neden olur?

Tip 2 diyabetin nedeni, üretilen veya kullanılan insülin miktarıyla ilgili bir sorundur. Vücut kan şekeri seviyelerini kontrol edemez, bu nedenle yükselmeye devam eder. Genellikle şunlarla bağlantılıdır:

Fiziksel olarak hareketsiz olmak

Aşırı kilolu veya obez olmak

Tip 2 diyabet aile geçmişine sahip olmak

Prediyabet (Gizli şeker)

Şeker hastalığı belirtileri nelerdir?

Tip 1 ve tip 2 diyabetin belirtileri şunlardır:

Bulanık görüş

Aşırı yorgunluk hissi

Çok susamış hissetmek

Nedensiz kilo vermek

Meyveli kokan bir nefese sahip olmak

Normalden daha fazla idrara çıkma, özellikle geceleri

Kaşıntılı genital bölge veya sürekli tekrarlayan pamukçuk

Uzun sürede iyileşen kesikler, yaralar, sıyrıklar veya morluklar.

Gizli şeker belirtileri nelerdir?

Prediyabetin genellikle herhangi bir belirtisi veya semptomu yoktur.

Prediyabetin olası bir belirtisi vücudun belirli bölgelerinde koyulaşmış cilttir. Etkilenen bölgeler arasında boyun, koltuk altı ve kasık yer alabilir.

Prediyabetten tip 2 diyabete geçtiğinizi gösteren klasik işaretler ve semptomlar şunlardır:

Artan susuzluk

Sık idrara çıkma

Artan açlık

Tükenmişlik hissi

Bulanık görüş

Ayaklarda veya ellerde uyuşma veya karıncalanma

Sık enfeksiyonlar

Yavaş iyileşen yaralar

İstenmeyen kilo kaybı

Şeker hastalığının ilk belirtisi nedir?

Bulantı ve kusma

Halsizlik, yorgunluk

Karın ağrısı

Derin solunum

Nefeste koku

Dalgınlık

Özellikle geceleri sık idrara gitme

Ağız kuruluğu

Ani şeker yükselmesinin belirtileri nelerdir?

Şeker yükselmesi (hiperglisemi) ile ilgili belirtilerden bazıları;

Artan susuzluk ve ağız kuruluğu

Yorgunluk

Açlık

Uyku hali

Tedavi edilmezse hiperglisemi ciddileşebilir ve diyabetik koma dahil olmak üzere acil bakım gerektiren ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Şiddetli olmasa bile devam eden hiperglisemi, gözleri, böbrekleri, sinirleri ve kalbi etkileyen sağlık sorunlarına yol açabilir.

Şeker yükselince ne hissedilir?

Glikozun yani şekerin yükselmesi her kişide farklı hissedilebilse de, bazı yaygın semptomlar arasında yorgunluk, susuzluk ve açlık bulunur. Ancak, bazı kişiler asemptomatik olabilir ve şekerinin yükseldiğini fark etmeyebilir. Glikozunuz yükseldikçe, vücudunuz ekstra glikozu yönetmek için insülin salgılar.

Şeker düşünce ne hissedilir?

Şeker düşüklüğü (hipoglisemi) belirtileri ve semptomları şunlardır:

Açlık hissi

Terleme.

Baş dönmesi

Yorgunluk

Bulanık görme.

Titreme veya sarsılma

Ciltte solgunluk

Hızlı nabız veya çarpıntı.

Sinirlilik veya kaygı

Konsantrasyon zorluğu

Dudaklarda, dilde veya yanakta karıncalanma veya uyuşma

Hipoglisemi kötüleştikçe aşağıdaki belirtiler ve semptomlar da ortaya çıkabilir:

Rutin görevleri tamamlayamama gibi kafa karışıklığı, alışılmadık davranışlar veya her ikisi birden

Koordinasyon kaybı

Konuşma bozukluğu

Bulanık görme 

Uyku halindeyken kabuslar görmek

Şiddetli hipoglisemi şunlara neden olabilir:

Tepkisizlik (bilinç kaybı)

Nöbetler

Sinirsel şeker hastalığı belirtileri nelerdir?

Hızlı ve kontrol edilemeyen kilo kaybı

Aşırı sinirlilik

Eller ve ayaklarda titreme

Ciltte kuruluk

Bulanık görme

Halsizlik

Sık idrara çıkma

Evde şeker testi nasıl yapılır?

Glukometre adı verilen cihazla, yemeklerden hemen önce ya da 2 saat sonra parmaktan alınan kan örneği ile kan şekeri ölçümünü evde yapabilirsiniz.

Şeker hastalığı tedavisi nasıl yapılır?

Tip 1 ve tip 2 diyabetin tedavileri biraz farklı olabilir. Her iki tipin, özellikle tip 2'nin tedavisini desteklemek için sağlıklı ve dengeli bir diyet uygulamak ve fiziksel olarak aktif olmak önerilir. Bunun nedeni, tip 2 diyabetin aşırı kilo veya obezite ile bağlantılı olmasıdır. Ancak daha iyi uyumanıza ve kendinizi daha enerjik hissetmenize de yardımcı olabilir.

Tip 1 diyabetin tedavisi günde birkaç kez insülin enjeksiyonu, düzenli egzersiz ve sağlıklı dengeli beslenmedir.

Tip 2 diyabetin tedavisi ise genellikle ilaçla yapılır ve düzenli egzersiz ile sağlıklı ve dengeli beslenmeye odaklanılır.

Şeker hastalığı tamamen geçer mi?

Diyabet için bir tedavi yoktur ve ondan tamamen kurtulmanın da bir yolu yoktur. Ancak diyabet çoğu insanda tersine çevrilebilir. Diyabeti tersine çevirmek, ilaçlara artık gerekli olmadığı bir noktaya kadar dikkatlice yönetmekle mümkündür. Yani bu sağlıklı bir diyet ve egzersiz programı ile diyabetin yönetilebilir noktada kalması anlamına gelir.

Şeker hastalığı ilk nereye vurur?

Yüksek kan şekeri, kalp damarlarının hasar görmesine ve kalp hastalıklarının riskinin artmasına ve böbreklerin işlevini zayıflatarak böbrek yetmezliğine yol açabilir.