Hıçkırık, diyafram kasının tekrarlayan ve kontrol edilemeyen kasılmalarıyla ortaya çıkar. Hıçkırığı geçirme yolları hakkında buradan bilgi alabilirsiniz.
Hıçkırık, göğüs ve karnı ayıran ve nefes almada önemli bir rolü olan diyafram kasının istemsiz bir şekilde kasılmasıyla meydana gelir. Hıçkırığın birçok nedeni bulunur. Uzun süren ve tedavi edilmeyen hıçkırık; kişinin yemek yemesine, konuşmasına, hatta uyumasına bile engel olabilir ve yaşam kalitesini ciddi oranda düşürebilir. Hıçkırık, bazı durumlarda ciddi rahatsızlıkların belirtisi de olabilir. Normal durumlarda hıçkırmak genellikle birkaç dakika devam eder. Birkaç dakikadan uzun süren hıçkırık nöbetleri gözlemlendiğinde bir uzmana başvurulması önerilir.
Hıçkırık; göğüs ve karın bölgesini ayıran diyafram kasının ani ve istemsiz kasılmasıyla ortaya çıkan durumdur. Tıbbi olarak “singultus” olarak adlandırılır ve senkronize diyafram çarpıntısı olarak bilinir. Hıçkırık, tek seferlik ya da nöbetler hâlinde ortaya çıkabilir. Genellikle ritmiktir; her hıçkırık arasındaki süre nispeten sabittir. Hıçkırık her yaştan insanı etkileyebilir.
Hıçkırık genellikle geçicidir ancak nadir durumlarda uzun süre devam edebilir. Bu durum, genellikle diyaframa bağlı sinirlerin hasar görmesi nedeniyle yaşanır. Buna kronik hıçkırık adı verilir.
Kronik Hıçkırık Nedir?
Kronik hıçkırık, 48 saatten daha uzun süren ve sistematik bir şekilde devam eden hıçkırıktır. Kronik hıçkırık, erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülür ve genellikle ciddi bir sağlık sorunu nedeniyle ortaya çıkar. İki günden daha uzun süre devam eden hıçkırık nöbetleri için mutlaka bir uzmana başvurulması gerekir.
Hıçkırık Neden Olur?
Hıçkırık birçok farklı sebepten kaynaklanabilir. Kısa süreli hıçkırıkların olası yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Çok fazla veya çok hızlı yemek yemek,
- Baharatlı gıdalar tüketmek,
- Alkol tüketimi,
- Gazlı içecekler içmek,
- Çok sıcak veya çok soğuk gıdalar tüketmek,
- Sakız çiğnerken hava yutmak,
- Heyecan veya duygusal stres,
- Hava sıcaklığındaki ani değişimler.
Kronik hıçkırığa sebep olabilecek tıbbi faktörlerden bazıları ise şu şekildedir:
- Kullanılan bazı ilaçların yan etkisi,
- Abdomen (karın) bölgesinde ameliyat geçirilmiş olması,
- Diyaframı kontrol eden sinirleri irrite eden karaciğer ve akciğer hastalıkları,
- Zararlı gazlar solumak,
- Reflü,
- Sinir sistemini ve bağışıklık sistemini etkileyen bazı hastalıklar.
Hıçkırık Nasıl Geçer?
Hıçkırık, birkaç dakikanın ardından çoğunlukla kendiliğinden geçer. Ancak bu durum çok rahatsızlık veriyorsa, hıçkırığı geçirmek için birkaç farklı yöntem denenebilir. Nitekim bu yöntemlerin bilimsel olarak kanıtlanmadığını belirtmek gerekir. Hıçkırıktan kurtulmak için uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir:
- Bir bardak soğuk su içmek,
- Nefesi kısa bir süre tutmak ve bırakmak; bunu 20 dakikada bir, 3-4 kez tekrarlamak,
- Diyaframa hafif bir baskı uygulamak,
- Limon ısırmak,
- Bir yudum sirke içmek,
- Su ile gargara yapmak,
- Kısa süreli olarak dizleri göğse kadar çekmek,
- Boynun arkasındaki deriyi ovalayarak frenik siniri uyarmak,
- Öğürmek,
- Dilin ucunu tutup, bir veya iki kez yavaşça öne doğru çekerek boğazdaki sinirleri ve kasları uyarmak.
Hıçkırık Nasıl Önlenir?
Hıçkırıkları önlemek için kanıtlanmış bir yöntem bulunmamakla birlikte, kişi sık sık hıçkırığa yakalanıyorsa hayat tarzında bazı değişiklikler yapması önerilebilir. Hıçkırığı önlemek için;
- Aşırı yemekten kaçınmak,
- Yavaş yemeye dikkat etmek,
- Alkol tüketimini sınırlandırmak,
- Gazlı içeceklerden ve baharatlı gıdalardan kaçınmak,
- Ani sıcaklık değişimlerine dikkat etmek gerekir.
Hıçkırık Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Uzun süreli hıçkırık ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bununla birlikte, kronik hıçkırık tedavi edilmezse uyumayı, konuşmayı, hatta yemek yemeyi bile zorlaştıracak bir seviyeye ulaşabilir. Bu durum ise kilo kaybına ve uyku bozukluğuna sebep olabilir. Uyku bozukluğu ise konsantrasyon eksikliği, odaklanma problemleri, baş ağrısı gibi çeşitli semptomları ortaya çıkarabilir.
