Sinüsler, burun boşluğundan geçen hava akışını düzenlemek gibi bir dizi işleve sahip boşluklardır. Kafatası kemikleri arasında burun boşluğunun etrafında yer alan boşluklar, bazı durumlarda iltihaplanır. Sinüzit adı verilen bu durum, çoğu zaman kendiliğinden geçer. Semptomları ilaç tedavisiyle azaltılabilen sinüzitin kronik hale gelmesi durumunda ise balon sinoplasti adı verilen işlem gerçekleştirilebilir.
Balon Sinoplasti Nedir?
Balon sinoplasti, kronik ve tekrarlayan sinüzit tedavisinde kullanılan invaziv bir yöntemdir. Prosedür tıbbi tedavinin yeterli olmadığı durumlarda sinüs enfeksiyonlarının sona erdirilmesi amacıyla tercih edilir. Görece yeni sayılabilecek cerrahi yöntem, kalıcı sonuçlar elde edilebilmesini mümkün kılar. Sinoplasti uygulaması esnasında implant veya ek destek kullanımına ihtiyaç duyulmaz.
Balon sinoplasti ile sinüzit tedavisinde bir diğer popüler yöntem olan fonksiyonel endoskopik cerrahisi arasında belirgin farklar mevcuttur. Örneğin; fonksiyonel endoskopide, normal bir ameliyatta olduğu gibi ilgili bölgeye kesi yapılır. Buna karşılık balon sinoplastide böyle bir uygulamaya gerek duyulmaz.
Balon sinoplasti tekniği, tüm sinüs yapılarına rahatlıkla uygulanabilir. Yöntem, yapısal farklılıktan dolayı tedavi edilmeleri zorlayıcı olabilen alın (frontal) sinüslerine müdahaleyi kolaylaştırır. Zira alında bulunan sinüslerin boşaltma kanalları, sert kemik yapılar arasında yer alır. Bu duruma ilaveten bazı hastaların anatomik özelliklerinden dolayı söz konusu kanallar daha dar yapıda olabilir.
Balon sinoplasti, alın sinüslerinin ilaçlı rezervuar stentleri ile temizlenebilmesine olanak tanır. Stentler, uygulama esnasında sinüs içerisine yerleştirilir. Bu aşamanın ardından araçların rezervuarına konulan ilaçlar, ortalama iki hafta boyunca yavaşça salınarak sinüs ağzının yeniden tıkanmasını engeller. Böylece müdahale sonrası dar kanalların iyileşme dokusu, ödem, kurumuş salgı gibi nedenlerle kapanıp hastalığın tekrarlaması ihtimali epey azalır.
Balon Sinoplasti Neden Yapılır?
Burun çevresinde 8 adet sinüs bulunur. Söz konusu yapılar, her iki tarafta dörder tane olacak şekilde konumlanmıştır. Alın kemikleri içinde yer alan sinüsler frontal, yanak kemiklerinin iç kısmındakiler maksiler, gözlerin arasındakiler etmoid, kafanın tam merkezinde bulunanlar ise sfenoid adıyla anılır. Frontal, maksiler ve sfenoid sinüsler, birkaç milimetrelik çapa sahip tek boşaltma kanalı (ostium) ile burun içine açılır.
Etmoid sinüslerin boşaltma kanallarının yapısı ise farklıdır. Küçük yapılı boşaltma kanalları, bal peteğini andıran ve sayıları 10 ila 15 arasındaki odacıklardan oluşur. Enfeksiyon, alerji ve anatomik bozukluk gibi nedenlerle farklı yapılardaki boşaltma kanalları da dahil olmak üzere sinüsü kaplayan dokuların iltihaplanmasına ve şişmesine neden olabilir. Böyle bir durumda rahatsızlığın semptomlarını azaltmak ve iyileşme hızını artırmak için ilaç tedavisi uygulanır.
Ancak bazı kişilerde ilaç tedavisi istenilen etkiyi yapmayabilir veya sinüzit tekrarlama eğiliminde olabilir. Bu tür durumlarda, balon sinoplasti yöntemine başvurulabilir. Sinoplasti, hastaya lokal anestezi uygulanarak gerçekleştirilir. Bazı hastalarda, işlemin lokal yerine genel anestezi altında ameliyathanede yapılması tercih edilebilir.
Prosedür kapsamında cerrah, burun deliğinden sinüs boşluğuna doğru ışıklı kılavuz tel geçirir. Bir sonraki aşamada, küçük bir balon aynı yere konumlandırılır. Balon ideal noktaya konumlandırıldığında sinüs açıklığını genişletmek için şişirilir. İşlem sayesinde sinüsteki birikintinin daha iyi drenajı sağlanır.
Balon sinoplasti yöntemi, bazı durumlarda endoskopik sinüs cerrahisi yerine östaki borusunun tedavisi amacıyla da kullanılabilir. Bu kapsamda yine burun deliğinden girilerek kesi yapılmadan genizde yer alan östaki borusuna ilerlenir. Balon, ağız kısmının genişlemesine yardımcı olacak şekilde östaki borusunun içine yerleştirilerek şişirilir. Böylece kulak basıncı eşitlenerek ağrı, işitmede azalma, bulantı, zonklama gibi belirtiler giderilebilir.
Balon Sinoplasti Yönteminin Özellikleri Nelerdir?
Sinoplasti uygulaması aracılığıyla elde edilen belli başlı avantajlar şunlardır:
Düşük Komplikasyon İhtimali
Kronik sinüzit tedavisi kapsamında balon sinoplasti yöntemi kullanmak, düşük komplikasyon ihtimali avantajını beraberinde getirir. Yöntem, bu nedenle etkili ve güvenli olarak kabul edilir. Özellikle şah damara (arteria karotis interna) ve optik (görme) sinirine yakın konumdaki sfenoid sinüslere yönelik operasyonlar güvenli biçimde tamamlanabilir.
Balon yardımıyla genişletilen sinüs drenaj kanalları, rahatsızlığın kısa süre içerisinde yeniden nüksetmesinin önüne geçer.
Minimum Doku Hasarı
Sinoplasti yönteminin beraberinde getirdiği bir diğer avantaj, doku hasarının minimum seviyede kalmasıdır. Uygulama aşamasında küçük boyutlu, yumuşak ve elastik ekipmanlar kullanılır. Operasyon, kesici ve delici aletlerle gerçekleştirilmediği için hem hasta hem de doktor için konforludur.
Geleneksel yöntemlerin aksine balon sinoplasti, kansız ve kesi yapılmadan tamamlanır. Operasyon sonrasında burun akıntısında birkaç gün süreyle renk değişimi ve düşük miktarda kan gözlemlenebilir.
Hızlı İyileşme Süreci
Doku hasarı minimum düzeye indirgendiğinden işlem sonrasındaki iyileşme süreci hızlıdır. Hasta, anestezinin etkisi altından çıktıktan 5-6 saat sonra taburcu edilebilir. Ameliyat sonrasında burun içerisine tampon konulmadığı için hasta rahatsızlık hissetmeden gündelik hayatını sürdürebilir.
Operasyondan sonraki günlerde burun ve çevresinde hafif sızı hissedilebilir. Söz konusu his, doktor tavsiyesi ile kullanılacak genel ağrı kesiciler ile ortadan kaldırılabilir. İşlemi takip eden birkaç günlük süreçte ayrıca tuzlu su ile gargara yapılarak burunda enfeksiyon oluşumu ihtimali ortadan kaldırılabilir.
Tedavi Engelleyici Rolünün Olmaması
Sinüslere balon yerleştirilmesi sürecini kapsayan sinoplasti işlemi, diğer tedavilerin gerçekleştirilmesine engel değildir. Hatta gerekli hallerde standart endoskopik cerrahi ile birlikte uygulanabilir. Bu avantajına ilaveten işlem sonrasından hastada belirgin bir yara izi oluşmazken morarma ihtimali düşüktür.
Balon Sinoplasti Kimler İçin Uygundur?
Balon sinoplasti için uygun kişiler şu şekilde sıralanabilir:
- 18 yaş üstü kişiler (18 yaşın altındakilere, yalnızca diğer tedavilere yanıt vermedikleri takdirde bu yöntem uygulanabilir.)
- Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, yüz ağrısı veya basınç gibi kronik sinüzit semptomları gözlemlenen kişiler
- Antibiyotikler, burun spreyleri ve diğer geleneksel tedavilere yanıt vermeyen veya bunlara rağmen semptomları devam eden hastalar
- Sinüs geçitleri balon sinoplasti için uygun yapıda olanlar
- Tekrarlayan sinüzit atakları geçiren veya sürekli olarak sinüzit semptomları yaşayan hastalar
- Estetik görünümünde minimal değişiklik olmasını ve hızlı iyileşme isteyen kişiler
Hastanın yukarıda sıralanan kriterlere uygunluğu doktor tarafından yapılacak fizik muayene ve görüntüleme testleri sonucunda belirlenir.
