Anti TPO Nedir?

Anti TPO, tiroit otoimmün bozukluklarının teşhisine yardımcı olur. Tiroit peroksidaza karşı otoantikorların ölçümü, otoimmün tiroit hastalığı olan hastaların belirlenmesinde faydalıdır. Tiroit fonksiyonu normal olan sağlıklı bireylerde düşük seviyelerde anti TPO antikorları tespit edilebilir.

Otoimmün tiroiditli hastalarda tiroglobulin, tiroid peroksidaz ya da her ikisine karşı antikorlar bulunduğu için tiroit antikorları bu hastalığı dışlamada önemli bir rol oynar. Anti TPO antikorlarının varlığı, erken dönemde hipotiroidizmi olan hastaların tespit edilmesini de sağlayabilir.

Anti TPO Nedir?

Kelebek şeklinde olan ve boynun alt kısmında bulunan tiroit bezi; vücut sıcaklığının, vücut ağırlığının, büyümenin ve gelişmenin ve kas gücünün düzenlenmesinde ve korunmasında önemli rol oynayan tiroit hormonlarını üretir. TPO, tiroit hormonlarının üretimine yardımcı olan tiroit folikülünün hücrelerinde bulunan lipoproteinlerdir. Temel işlevi, tiroit hormonlarını üretmeye yardımcı olan iyodür iyonlarını oksitlemektir. Bazı tiroit bozukluklarında normal konumlarından ayrılır ve vücuttaki antijenler olarak kan dolaşımında görünür. Bu da bağışıklık sisteminin antikorlar üretmesine ve böylece tiroit bezinin iltihaplanmasına ve tahrip olmasına yol açar.

Antikorlar, yabancı proteinlerin (antijenlerin) istilasına yanıt olarak kanda oluşan proteinlerdir. Vücudu virüslerden ve bakterilerden korumaya yardımcı olur. Otoimmün tiroit hastalığında antikorların salındığı başlıca antijen tiroit peroksidazdır. Tiroit mikrozomal antijeni olarak bilinen büyük bir proteinin ana bileşeni olan TPO, T3 ve T4 tiroit hormonlarının sentezlenmesine neden olur. Tiroit peroksidaz, T4 ve T3 sentezinde rol oynayan baskın enzimdir. TPO'ya karşı otoantikorlar sentezlendiğinde otoimmün tiroit hastalıkları teşhis edilebilir. Aktif otoimmün tiroiditi olan hastaların çoğunda anti TPO antikor seviyeleri artar.

TPO antikorları, ayrıca hipotiroidizm gelişme riski taşıyan bireylerin tahmin edilmesine yardımcı olabilir. Pozitif antikorların varlığı sayesinde hipotiroidizm riski olan kişiler tespit edilebilir.

Yüksek Düzeyde Anti TPO Belirtileri Nelerdir?

Anti TPO düzeyi yüksek olan bazı kişiler asemptomatik kalabilir ve hiçbir belirti göstermeyebilir. Bununla birlikte yüksek anti TPO düzeyleri ile ilişkili yaygın semptomlar arasında aşağıdakiler bulunur:

● Yorgunluk

● Kilo alma

● Soğuğa duyarlılık

● Cilt ve saç kuruluğu

● Kabızlık

● det düzensizlikleri

● Libido azalması

● Depresyon ya da duygu durumu değişimleri

Anti TPO Ne İşe Yarar?

Tiroit antikorları, kişinin bağışıklık sistemi yanlışlıkla tiroit bezinin bileşenlerini ya da tiroit proteinlerini hedef aldığında gelişir. Bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücuttaki dokulara zarar verdiği bu otoimmün yanıt; tiroidin kronik iltihaplanmasına, doku hasarına ya da tiroit fonksiyonunun bozulmasına yol açabilir.

Bu test, tiroit otoimmün bozukluklarının tanısına yardımcı olur. Subklinik hipotiroidizm tedavisine karar vermede tanısal bir araç olarak hizmet eder. Anti TPO, aşağıdaki durumlar için kullanılır:

● Primer hipotiroidizmin otoimmün nedenini belirlemek

● Tiroit fonksiyon testleri sınırda olan hastalarda hipotiroidizme ilerleme riskini belirlemek

Graves ve Haşimato olmak üzere iki ana otoimmün tiroit hastalığı vardır. Bir alt küme olan primer miksödem de sıklıkla bu hastalıklara dahil edilir. Graves hastalığı, hipertiroidi vakalarının çoğunu oluşturur. Hastalığın belirtileri arasında aşırı uyarılma, ısıya dayanamama, uyku ve konsantrasyon sorunları yer alır. Bazı kişilerde endokrin kaynaklı göz problemleri ortaya çıkar.

Haşimato hastalığı ise yavaş bir şekilde başlar. Hastalık kilo alımı, kas zayıflığı, soğuk cilt ve tırnakların kırılganlığı ile karakterizedir. Genellikle myastenia gravis, pernisiyöz anemi ve atrofik gastrit gibi diğer otoimmün bozukluklarla birlikte görülür.

Primer miksödemin klinik özellikleri Haşimato ile benzerlik gösterir. Ek semptomlar arasında sesin kalınlaşması, ciltte ödem ve göz kapağının düşmesi yer alır. Kardiyak dokuya infiltre olabilir ve bu da kardiyak miksödeme yol açabilir. En yüksek TPO seviyeleri ise Haşimato tiroiditi olan hastalarda gözlenir.

TSH fazlalığı veya hafif tiroit yetmezliği olan kişiler için pozitif bir TPO antikoru, hipotiroidizme ilerleme riskinde yaklaşık iki kat artış olduğunu gösterir. Anti TPO antikorları genellikle anti tiroglobulin (anti-TG) antikor testiyle kombinasyon hâlinde ölçülür. Hipotiroidizme neden olabilecek ilaçlarla tedaviye başlanmadan önce de bu seviyeler kontrol edilebilir.

Anti TPO Testi Nasıl Yapılır?

Anti TPO testi, kan numunesi alınarak yapılır. Test yapılmadan önce ya da sonra hastaların özel hazırlık yapmasına gerek yoktur. Numuneler laboratuvarda test edilerek anti TPO değerleri ölçülür ve uluslararası birimlerle (IU/mL) ifade edilir. Litre veya mililitre kan başına göre vücutta bulunan antikor seviyeleri ölçülür.

Test sonuçları aşağıdaki kategorilere ayrılır:

● Pozitif: Bu sonuç, TPO'ya karşı antikorların bulunduğunu gösterir ve otoimmün tiroit hastalığı olduğunu düşündürebilir.

● Negatif: Bu sonuç, TPO'ya karşı antikor bulunmadığını gösterir ve tiroitle ilgili herhangi bir sorun olmadığını gösterir.

İlk tiroit testi sonuçları tiroit sorunu belirtileri gösteriyorsa ve otoimmün tiroit hastalığından şüpheleniliyorsa, bir veya daha fazla tiroit antikor testi istenebilir.

Vücutta bulunan antikor düzeyinin 9 IU/mL'nin altında olması normal kabul edilirken 9 IU/mL'nin üzerinde olması durumunda yüksek kabul edilir. Yüksek değerler, Haşimato hastalığı veya Graves hastalığı gibi otoimmün tiroit bozukluğunun göstergesi olabilir. Bu sonuca göre hastalardan daha fazla test istenebilir ya da bir tedavi planı oluşturulabilir.

Kanda anti tiroit antikorlarının bulunması, her zaman tiroit hastalığı olduğu anlamına gelmez; pozitif antikorlar tiroit hastalığı olmayan kişilerde de mevcut olabilir. Bununla birlikte yüksek düzeyde antikorlar, gelecekteki tiroit fonksiyon bozukluğunun öngörülmesini sağlayabilir. Hastalara her 6-12 ayda bir ya da semptomlar gelişirse daha erken dönemlerde tiroit testleri yapılabilir. Ek olarak; tiroit bozukluğu başarılı bir şekilde tedavi edildikten sonra bile tiroit antikorları sıklıkla vücutta kalır.

Bazı çalışmalar, aşağıdaki durumların anti TPO seviyelerinin yüksek çıkmasına neden olabileceğini göstermiştir:

● Stres

● Enfeksiyon

● Yüksek düzeyde iyot

● Aile geçmişi

● Hamilelik

Tiroit fonksiyonu normal olsa bile hamilelik sırasında TPO antikorlarının yüksek olması; plasentanın ayrılması, hamileliğin neden olduğu hipertansiyon, erken doğum, düşük gibi durumlarla ilişkili olabilir.

Laboratuvar test sonuçları tüm patolojik durumların tanı ve takibinde en önemli parametre olsa da sonuçların hastaların genel sağlık durumu ve aile öyküsü, klinik bulguları ve diğer laboratuvar testlerinin sonuçları ile birlikte yorumlanması gerekir.