Chia tohumunun zararları neler? Her gün chia tohumu yemek zararlı mı?
Chia tohumu, Orta Amerika kökenli olup Salvia bitkisinin tohumlarından elde edilen bir besin kaynağıdır. Genellikle siyah ve beyaz renkleriyle bilinen chia tohumu, son dönemde popülerliği giderek artan ve birçok faydası bulunan süper bir besindir. Yeterli miktarda tüketildiğinde, vücudun lif, omega-3 yağ asitleri, protein ve antioksidan ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur. Ancak chia tohumu, yüksek lif içeriği nedeniyle aşırı ve bilinçsiz tüketildiğinde mide-bağırsak rahatsızlıklarına, gaz, şişkinlik veya alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Dolayısıyla her şey ölçülü tüketime bağlıdır.
Chia tohumunun zararları neler?
Chia tohumu sağlıklı beslenme trendleri dendiğinde ilk sırada yer alan besinlerin başında gelir. Chia tohumu; yararlı yağ asitleri, lif, kalsiyum, magnezyum ve antioksidanlar bakımından önemli bir kaynaktır. Su ile bir araya geldiğinde jel kıvamını alan chia tohumu, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur, kabızlığı önler, kolesterolü dengeleyebilir ve kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak bir anda vücuda yoğun lif almak vücudu şaşırtabilir. Bu da gaz, şişkinlik, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunları ortaya çıkabilir.
Chia tohumunun zararları:
Alerji riski
Nadir olmakla birlikte, chia tohumlarına karşı bazı kişilerde birkaç alerjik reaksiyon gelişebilir. Bunlar arasında; baş dönmesi, yüz şişmesi ve ellerde kaşıntılı lezyonlar yer alır.
İlaçlarla etkileşim
Chia tohumlarında bulunan lif bazlı bileşikler; kan sulandırıcı ilaçlar, tansiyon ve diyabet ilaçları ile etkileşime girebilir. Bu nedenle chia tohumu tüketimiyle ilgili endişeleri olanlar öncelikle sağlık uzmanına danışmalıdır.
Boğulma riski
Özellikle kuru chia tohumu sıvı ile yeteri kadar karıştırılmadan tüketilirse, tohumlar mide veya boğazda şişerek tıkanmaya yol açabilir. Yutma güçlüğü çeken veya yemek borusu tıkanıklığı öyküsü olan kişiler, chia tohumlarını yemeden önce mutlaka doğru oranda ıslatmalıdır. Bu sayede tohumlar şişerek boğulma riski ortadan kaldırılabilir.
Sindirim sorunları
Chia tohumu, zengin lif içeriği ile bilinçsiz tüketildiğinde kabızlık, karın ağrısı, ya da ishal gibi problemlere davetiye çıkarabilir.
Böbrek sorunları
Chia tohumu böbrek hastalığı olan bireyler tarafından dikkatli tüketilmelidir. Chia tohumları, böbrek taşına neden olan oksalat içeriği yüksek bir besindir.
Besin emilimini engelleyebilir
Tavsiye edilen günlük alım miktarının üzerindeki aşırı lif tüketimi, bazı durumlarda kalsiyum, çinko ve demir gibi minerallerin emiliminde sorunlara yol açabilir, dikkatli olunmalıdır.
Düşük tansiyon riski
Chia tohumu kan basıncını düşürücü özelliği nedeniyle düşük tansiyonu olan kişiler tarafından dikkatli tüketilmesi gereken gıdalar arasında yer alır. Eğer düşük tansiyonunuz varsa chia tohumu tüketimi sonrası baş dönmesi ya da halsizlik yaşıyorsanız mutlaka tüketimi sınırlandırın ya da sonlandırınız.
Chia tohumunu kimler tüketemez?
Chia tüketiminin başta bağırsak sağlığı olmak üzere sağlığa pek çok yararı bulunur. Ancak chia tohumları; düşük tansiyon (hipotansiyon) diyabet, alerji ve sindirim sorunları olan ya da kronik böbrek hastalıkları olan kişilerde bazı yan etkilere sebebiyet verebilir. Bu nedenle, chia tohumunu düzenli olarak tüketmeyi düşünen kişilerin öncelikle sağlık durumlarını göz önünde bulundurmaları ve gerekirse bir uzman desteği almaları önemlidir. Ayrıca çeşitli hastalıklara bağlı düzenli ilaç kullananlar, özellikle kan inceltici, kan şekeri ve tansiyon gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar chia tohumu ile etkileşime girebileceğinden bu tohumu uygun dozlarda tüketmeye özen göstermelidir. Zira bilinçsiz tüketimi sağlığı olumsuz etkileyebilir.
Chia tohumu tüketiminin önerilmediği kişi ve durumlar aşağıdaki gibidir;
- Düşük tansiyonu olanlar
- Sindirim sorunları ile baş etmeye çalışanlar
- Düzenli olarak ilaç kullananlar
- Alerjik bünyeye sahip bireyler
- Yutma güçlüğü yaşayanlar
Gebe kadınlar ve emziren kadınlar chia tohumu tüketmeden önce bir doktora danışmaları tavsiye edilir.
Her gün chia tohumu yemek zararlı mı?
Genellikle sağlıklı bireyler için her gün chia tohumu tüketmenin bir sakıncası bulunmaz. Günde yaklaşık 1-2 yemek kaşığı chia tohumu tüketmeye devam ettiğiniz sürece, chia tohumunun faydalarından yararlanabilirsiniz. Ancak her gün chia tohumu tüketmek bazı durumlarda sağlık açısından sakıncalı olabilir. Özellikle gün içinde aşırı tüketilen chia tohumu yoğun lif alımına neden olarak gaz, şişkinlik, mide krampları ya da ishal gibi sindirim sorunlarına yol açabilir. Öte yandan yeteri kadar suyla şişmeyen chia tohumu boğazda tıkanma gibi komplikasyonlara sebep olabilir. Ayrıca yukarıda da belirttiğimiz gibi tansiyon, diyabet gibi çeşitli kronik hastalıkları olanlar, ilaç kullanan ya da alerjik bünyeye sahip olanların uzman kontrolünde chia tüketmesi önerilir.
Chia tohumu 1 günde ne kadar tüketilmeli?
Chia tohumlarının bazı durumlarda çeşitli riskleri konusunda dikkat edilmesi gereken hususlar olsa da, genel olarak chia, sağlıklı ve besin açısından zengin bir kaynaktır. Chia tohumunun sağlıklı bireyler için günlük tüketim miktarı yaklaşık 1–2 yemek kaşığı (yaklaşık 15–30 gram) arasındadır. Çeşitli mineraller ve vitaminler açısından zengin olan chia tohumu ayrıca bitkisel kaynaklı, eksiksiz protein içeriği ile de dikkat çeker. Ancak aşırı miktarda chia tohumu tüketmek yararları azaltır ve bazı yan etkilere sebep olur. Bu nedenle chia tohumu dengeli ve yeterli miktarda tüketilmeli, sağlık endişesi olanlar chia tohumunun günlük tüketimi konusunda kesinlikle ölçülü olmalıdır.
Chia tohumu karaciğere zarar verir mi?
Chia tohumları genellikle kalp, beyin ve sindirim sağlığını destekleyen bir gıda olarak övülür. Ancak chia tohumunun etkileri yalnızca bunlarla sınırlı değildir. Chia tohumu aynı zamanda karaciğer sağlığı açısından da önemli bir besindir. Çoğu zaman karaciğere herhangi bir zararı olmayan chia tohumu, omega-3 yağ asitleri ve antioksidanlar sayesinde iltihap azaltıcı etkiler gösterir ve böylelikle karaciğer sağlığına fayda sağlar. Ancak aşırı tüketildiğinde chia tohumunun karaciğeri zorlayacağı unutulmamalıdır. Bu sebeple karaciğer hastalığı olan bireylerin her ihtimale karşı chia tohumu kullanmadan önce doktoruna danışması önerilir.
