Sinüzit nedir, nasıl geçer? Sinüzit belirtileri nelerdir?

Sinüzit, sinüsleri kaplayan doku şiştiğinde veya iltihaplandığında ortaya çıkar. İltihaplı bir reaksiyon veya virüs, bakteri veya mantardan kaynaklanan bir enfeksiyon sinüzitin nedenlerindendir. Sinüsler kafatasındaki hava dolu boşluklardır. Alnın, burun kemiklerinin, yanakların ve gözlerin arkasında bulunurlar. Sağlıklı sinüsler bakteri veya diğer mikropları içermez. Çoğu zaman, mukus dışarı akabilir. Ancak tıkanıp sıvı ile dolduğunda mikroplar çoğalabilir ve enfeksiyona neden olabilir.

Sinüzit nedir?

Sinüzit (sinüs enfeksiyonu), genellikle bir enfeksiyondan kaynaklanan yüz sinüslerinin üzerindeki mukoza zarının iltihaplanması sonucu sinüslerin şişmesidir. Genellikle burun mukoza iltihabı ya da diş çürüğünden kaynaklanan üst çene kemiği iltihaplanmasından ileri gelir. Sinüzit yaygın görülen bir rahatsızlıktır ve birkaç haftada kendiliğinden iyileşir. 

Sinüzit çeşitleri

Sinüzitin birçok farklı çeşidi vardır. Bunlar:

Akut sinüzit

Akut sinüzit genellikle soğuk algınlığı, viral bir enfeksiyondan kaynaklanır. Kişi 10 gün içinde kendini daha iyi hisseder, ancak semptomlar 4 haftaya kadar devam edebilir. 

Akut sinüzitte aşağıdaki semptomlar yaşanabilir:

Burudan veya boğazını arkasından (geniz) akan kalın yeşil veya sarı mukus (burun akıntısı) buna postnazal damla denir.

Burun boşluklarının etrafında, öne eğildiğinde daha da kötüleşen ağrı, basınç, şişlik ve hassasiyet.

Ayrıca baş ağrısı, kulakta basınç, öksürük ve diğer rahatsız edici semptomlar.

Kronik sinüzit

Kronik sinüzit, akut sinüzitle aynı rahatsız edici semptomları ortaya çıkarır. Ancak çok daha uzun sürer. Kronik sinüzit teşhisi en az 3 ay boyunca sürebilen semptomlar yaşandığında konur. Kronik Sinüzitin nedeni her zaman net değildir. 

Riski artıran pek çok faktör vardır. Bunlar:

Burun polipleri veya burnun içindeki küçük büyümeler.

Burun septumunun eğriliği, burnu bölen kemik ve kıkırdağın genellikle bir yaralanma nedeniyle bir tarafa doğru itilmesiyle oluşur.

Alerjiler.

Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları.

Kistik fibroz ve HIV gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar.

Subakut sinüzit

Bu sinüzit türü akut ve kronik arasında yer alır. Sinüzit 4 haftadan uzun ancak 12 haftadan kısa sürerse, subakut sinüzit teşhisi konur. Semptomlar akut sinüzit kadar şiddetli olmayabilir.

Tekrarlayan sinüzit

Ara sıra akut sinüzit geçirmek normal bir durum olarak kabul edilebilir. Çünkü, yaygın olan soğuk algınlığıyla birlikte daha fazla görülür. Ancak bazı insanlarda, sinizüt sürekli olarak geçer ve tekrar geri gelir. Her yıl dört veya daha fazla kez akut sinüzit geçirmek, tekrarlayan sinüzit adı verilen bir şeye sahip olmak demektir.

Kronik sinüzit için aynı risk faktörlerinden bazıları, burun polipleri, deviasyonlu burun septumu ve sinüslerde veya çevresinde oluşabilen diğer anormallikler tekrarlayan sinüzit şansını da artırır. Düzenli olarak tütün dumanı veya havadaki diğer tahriş edici maddeleri soluyanlarda, tekrarlayan sinüzit riski daha yüksek olabilir. Sinüzit ayrıca bakteriyel enfeksiyon geliştirme olasılığını da artırır, bu da tekrarlayan sinüzit riskinin artması demektir.

Mantar sinüziti

Mantarlar, küf mantarı ve diğer mantarları içeren canlı organizmalardır. Her boyutta olabilirler. Küçük mantarlar solunabilir. Bazen, bu sinüslerinizde mantar enfeksiyonuna neden olur. İki ana kategori vardır:

İnvaziv fungal sinüzit: Bu nadir enfeksiyonlar gözlere, beyine ve başka yerlere yayılabilir. Ölümcül olabilirler.

İnvaziv olmayan fungal sinüzit: Bu enfeksiyonlar daha yaygındır. Sadece burnu ve sinüs bölgesini etkilerler.

En yaygın fungal sinüzit türü alerjik fungal rinosinüzit olarak adlandırılır. Buruna yerleşmiş mantarlara karşı alerjik reaksiyondan kaynaklanır. Semptomlar diğer sinüzit türlerine benzerdir. 

Ancak zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip olanlarda, semptomlar farklı ve şiddetli olabilir:

Davranış ve beyindeki değişiklikler fonksiyon (net bir şekilde düşünmede zorluk çekebilirsiniz).

Cilt renginin değişmesi, çok soluk veya siyaha dönmesi.

Yüzünüzde uyuşukluk.

Gözbebekleri dışarı doğru çıkıntı yapar, bu duruma proptozis denir.

Gözlerde ve yanaklarda şiddetli şişlik.

Görme kaybı ve körlük dahil olmak üzere görmede değişiklikler.

Sinüzit belirtileri nelerdir?

Yetişkinlerde akut sinüzit belirtileri çoğu zaman iyileşmeyen veya 7 ila 10 gün sonra kötüleşen bir soğuk algınlığını takip eder. 

Belirtiler şunları içerir:

Kötü nefes veya koku kaybı

Öksürük, genellikle geceleri daha da kötüleşir

Yorgunluk ve genel olarak hasta olma hissi

Ateş

Baş ağrısı

Basınç benzeri ağrı, gözlerin arkasında ağrı, diş ağrısı veya yüzde hassasiyet

Burun tıkanıklığı ve akıntısı

Boğaz ağrısı ve geniz akıntısı

Kronik sinüzit belirtileri

Kronik sinüzitin belirtileri akut sinüzitin belirtileriyle aynıdır. Ancak belirtiler daha hafif olma eğilimindedir ve 12 haftadan daha uzun sürer.

Akut sinüzit belirtileri

Akut sinüzit belirtileri genellikle şunlardır:

Burundan gelen kalın, sarı veya yeşilimsi mukus, burun akıntısı olarak bilinir veya boğazın arkasından aşağıya doğru akar, geniz akıntısı olarak bilinir.

Tıkalı burun, konjesyon olarak bilinir. Bu, burundan nefes almayı zorlaştırır.

Gözler, yanaklar, burun veya alın çevresinde öne eğilince artan ağrı, hassasiyet, şişlik ve basınç.

Ayrıca;

Kulakta basınç,

Baş ağrısı,

Diş ağrısı,

Koku alma duyusu değişiklik,

Öksürük,

Kötü kokan nefes,

Yorgunluk,

Ateş gibi belirtiler görülebilir.

Sinüzit olduğu nasıl anlaşılır?

Çoğu zaman, doktor sinüziti semptomlara ve fiziksel muayeneye dayanarak teşhis edebilir. Bazen başka testler de yapılır. Bunlar:

Burundan alınan kültürler (süprüntüler)

Sinüs röntgenleri

Sinüs bilgisayarlı tomografi (BT veya CAT taraması). 

Kan testleri

Sinüzit neden olur?

Sinüs enfeksiyonu soğuk algınlığından sonra meydana gelebilir. Soğuk algınlığı burun kanallarını iltihaplandırır. Bu sinüslerin açılmasını engelleyebilir ve enfeksiyona yol açabilir. Alerjiler ayrıca burun dokusunun şişmesine ve daha fazla mukus üretmesine ve sinüzite neden olabilir.

Sinüzite yol açabilecek diğer durumlar şunlardır:

Burun yapısındaki anormallikler.

Büyümüş geniz eti.

Dalış ve yüzme.

Diş enfeksiyonları.

Burun yaralanması.

Burunda sıkışan yabancı cisimler.

Sigara ya da çevresel dumana maruz kalma.

Mukus drenajı tıkanırsa, bakteriler büyümeye başlayabilir. Bu, sinüs enfeksiyonuna veya sinüzite yol açar. Sinüzite neden olan en yaygın virüsler ve bakteriler aynı zamanda gribe veya belirli zatürre türlerine de neden olur.

Sinüs tıkanıklığına neden olabilecek durumlar şunlardır:

Soğuk algınlığı.

Alerjik rinit, alerjenlerin neden olduğu burun zarının şişmesi anlamına gelir.

Burun polipleri adı verilen burun astarındaki küçük büyümeler.

Burun boşluğunun eğri olduğu durum olan deviasyon.

Sinüzit tedavisi

Sinüzit tedavisinde ilaçlar yardımcı olabilirken, vakaların çoğu herhangi bir tıbbi tedavi olmaksızın kendiliğinden geçer.  Tedavide sinüzite neyin neden olduğu ve ne kadar süredir devam ettiğine göre belirlenir. Örneğin, bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanan sinüzit, antibiyotik gerektirebilir. Eğer basit bir soğuk algınlığının sonucuysa, reçetesiz satılan ilaçlar ve zaman ihtiyacınız olan tek şey olabilir. Ancak 3 aydan uzun sürdüyse, yani kronikse, tedavi daha uzun ve karmaşık olabilir. Tedavide kullanılan yöntemler:

Sinüzit ilacı

Antibiyotikler

Eğer sinüzit bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle geliştiyse, doktor tarafından antibiyotik yazabilir. Akut sinüzit için, genellikle bu süre 10-14 gün, kronik sinüzit için, daha uzun olabilir. Unutulmaması gereken en önemli şey; Antibiyotikler yalnızca bakteriyel enfeksiyonlara etkili olur. Virüs kaynaklı sinüzitler için faydalı olmazlar.

Ağrı kesiciler

Sinüziti olan birçok kişi rahatsızlığı hafifletmek için, ibuprofen veya asetaminofen gibi reçetesiz satılan (OTC) ağrı kesiciler kullanır. Bu tür ilaçları kullanırken talimatlarda belirtilen tüm talimatlara uymayı ihmal etmeyin. Bu ilaçları 10 günden fazla kullanmayın. Ayrıca size en uygun ilacı öğrenmek için mutlaka doktora başvurun. 

Biyoelektronik sinüs cihazı

Bu, sinüslerdeki sinir liflerini uyarmak için mikro akımlar kullanarak çalışır. Reçetesiz satılır, sinüs iltihabını, ağrısını ve tıkanıklığını azaltmaya yardımcı olur. 

Burun açıcılar

Bu ilaçlar sinüslerdeki mukus miktarını azaltır. Bazıları burun spreyi olarak satılır, diğerleri haf şeklindedir. Burun açıcı spreyleri mutlaka doktor tavsiyesiyle ve belirtilen süreler arasında kullanın. Tavsiye edilen süreden daha fazla kullanım, daha fazla tıkanıklığa neden olabilir.

Alerji ilaçları

Sinüzit vakalarının çoğu kontrol edilemeyen alerjilerden kaynaklanır. Eğer daha önce alerji teşhisi konmamışsa, alerjiniz olup olmadığını anlamak için alerji testi yaptırmak faydalı olabilir. Eğer varsa, ilaçlar (antihistaminikler gibi) ve tetikleyicilerden uzak durmanız yardımcı olacaktır. Başka bir seçenek de, semptomlarınızı tetikleyen şeylere karşı duyarlılığınızı kademeli olarak azaltan uzun vadeli bir tedavi olan alerji aşıları yaptırmaktır.

Steroidler

Bazı durumlarda, doktor sinüs zarlarındaki şişliği azaltmak için inhalasyon steroidleri reçete edebilir. Kronik sinüzitin zorlu vakalarında, ağız yoluyla steroid almak gerekebilir.

Özellikle kronik veya tekrarlayan sinüzit için bir alerji uzmanına veya immünoloğa yönlendirilebilirsiniz. Sinüs ameliyatı geçirmiş ancak hala sinüziti olan kişiler de yönlendirilebilir.

Sinüzit için ev ilaçları

Sinüzit vakalarının çoğu herhangi bir tıbbi tedavi olmaksızın kendiliğinden geçer. Eğer bu durumu sık sık yaşıyorsanız, aynı yaklaşımların çoğu bunu önlemenize de yardımcı olacaktır.

Nem

Çok fazla zaman geçirdiğiniz odalarda bir nemlendirici kullanın. Düzenli temizlik alerjiden kaynaklanan semptomların azaltılmasında faydalı olabilir.

Buhar banyosu yapmak

Sıcak bir duşla birlikte banyoda biraz vakit geçirebilir veya çok sıcak olmayan sudan buhar soluyabilirsiniz. Buhar solumak tıkalı ve şişmiş burun kanallarını rahatlatır.

Yüze ıslak havlu uygulaması

Yüzünüze ılık, ıslak bir havlu koyun. Bu, kanallardaki basıncın bir kısmını azaltabilir.

Burun yıkama

Burun irrigasyonu olarak da bilinen bu yöntem, sinüsleri temizleyerek semptomları geçici olarak hafifletecek bir evde tedavidir. OLdukça basit bir çaredir ancak dikkatli yapılması gerekir. Bunun için en yakın eczaneden temin edeceğiniz tuzlu su solüsyonunu burun deliklerine sıkmak veya dökmek; mukusu incelterek akmasını sağlar. Ancak;

Kulak enfeksiyonu olanlar,

Kulağın birinde veya her ikisinde basınç olanlar,

Tamamen tıkalı bir burun,

Kulaklarından veya sinüslerinden ameliyat olan kişiler için güvenli değildir. 

Bol sıvı tüketin

Mukusun incelmesine yardımcı olur, bu da sinüslerdeki tıkanıklığı azaltır. Yrıca şişliği daha da kötüleştiren alkolü mutlaka azaltın veya kullanmayın.

Dinlenme

Sinüs enfeksiyonu olduğunda, dinlenmeye özellikle gayret edin.  Bol bol uyuyun ve vücudun kendini toparlaması için şans verin.

Sinüzit ameliyatı

Reçetesiz ve reçeteli ilaçlar kronik sinüzit semptomlarınızı hafifletmiyorsa, sinüs ameliyatına ihtiyacınız olabilir. Birkaç farklı prosedür vardır ve her biri mukusun normal şekilde boşalmasını engelleyen durumlar her neyse onu düzeltmeyi amaçlar. 

Farklı sinüs ameliyatları şunlardır: Endoskopik sinüs cerrahisi.

Septoplasti. 

Balon septoplasti cerrahisi.

Kronik sinüzit tedavisi

Bunun için, sıcak kompres, bol su tüketimi, tuzlu burun damlaları ve reçetesiz satılan dekonjestan damlalar veya spreyler yardımcı olabilir.

Sinüzit en hızlı nasıl geçer?

Dinlenmek,

Bol sıvı tüketmek,

Sıcak duş almak,

Yüze sıcak kompres uygulamak,

Sinüsleri nemli tutmak,

Başı yüksekte tutmak,

Burun deliklerini tuzlu su ile yıkamak sinüzit semptomlarını azaltmaya faydalı olabilir.

Sinüzit nasıl önlenir?

Sinüs enfeksiyonlarını önlemek için yapabileceklerinizden bazıları:

Ellerinizi temizleyin.

Grip aşısı ve pnömokok (zatürre) aşısı gibi önerilen aşıları yaptırın.

Soğuk algınlığı veya diğer üst solunum yolu enfeksiyonları olan kişilerle yakın temastan kaçının.

Sigara içmeyin ve pasif içicilikten uzak durun.

Evdeki havayı nemlendirmek için nemlendirici kullanın.

Sinüsleri boşaltmak için ne yapmak lazım?

Başın kalp seviyesinden yüksekte tutulması, sıcak bir duş almak, nemlendirici kullanmak veya sıcak bir tas su veya çayın buharını solumak, bolca sıvı tüketmek, burun deliklerine tuzlu su uygulamak, yüze sıcak veya ılık kompresler, burun kanallarını temizlemeye ve rahatlama sağlamaya yardımcı olabilir. 

Sinüzit ağrı yapar mı?

Sinüzit yanaklarda, gözlerde veya alında ağrı, şişlik ve hassasiyet yapabilir.

Sinüzit mü migren mi?

Migrenlerin sıklıkla sinüs baş ağrılarıyla karıştırılmasının nedeni, her ikisinin de yüz ağrısına ve burun akıntısına neden olabilmesidir. Migrenlerde burun akıntısı kalın ve renksiz olmak yerine ince ve berraktır. Migren ve sinüs baş ağrıları arasındaki büyük bir fark, migren ağrısının birçok bölgede meydana gelebilmesidir. Sinüs baş ağrıları öncelikle yüzde hissedilirken, migrenler şakaklarda, alnın üst kısmında veya başınızın arkasında ağrıya neden olabilir. Genellikle başın sadece bir tarafında meydana gelirken, sinüs baş ağrıları genellikle yüzün her iki tarafında hissedilir. 

Migrenin bir diğer ayırt edici özelliği ise, sinüs baş ağrılarındaki baskının aksine, sıklıkla zonklayıcı bir ağrıya neden olmasıdır. 

Sinüzit için hangi doktora gidilir?

Sinüzit belirtileri yaşayanların, bir kulak burun boğaz (KBB) doktoruna görünmesi gerekir.