Kabızlık, haftada üçten az bağırsak hareketiniz olması; sert, kuru veya topaklı dışkı; geçmesi zor veya ağrılı dışkı veya tüm dışkının geçmediği hissiyatıyla oluşan bir durumdur. Ara sıra kabızlık normal olsa da, sık kabızlık altta yatan bir sağlık durumunun işareti olabilir.
Kabızlık neden olur?
Kabızlık bir kişinin rahatsız edici ve seyrek bağırsak hareketleri yaşadığı durum olarak özetlenebilir. Yani kişinin bağırsaklarını boşaltmada zorluk çekmesi veya sık dışkılayamamasıdır. Kabızlık birçok nedenden dolayı olabilir ve kabızlığın aynı anda birden fazla nedeni olabilir.
Kabızlığın nedenleri şunları içerebilir:
Meyve, sebze ve tahıllar gibi lifli besinleri yeterli miktarda tüketmemek.
Yeterli sıvı içmemek.
Yeterince hareket etmemek ve uzun süreler oturarak veya uzanarak geçirmek.
Daha az aktif olmak ve egzersiz yapmamak.
Genellikle tuvalete gitme isteğini ertelemek.
Diyetinizi veya günlük rutininizi değiştirmek
Bir ilacın yan etkisi.
Stres, kaygı veya depresyon.
Kabızlık hamilelikte ve doğumdan sonra yaygındır. Ayrıca 65 yaşın üzerindeki yetişkinlerde daha yaygındır. Kabızlık aynı zamanda divertiküler hastalık veya bağırsak kanseri gibi tıbbi bir rahatsızlıktan da kaynaklanabilir, ancak bu nadir görülür.
Kabızlığın belirtileri de şunlardır:
Haftada üçten az bağırsak hareketi.
Sert, kuru veya topaklı dışkı.
Ağrılı dışkılama.
Karın bölgesinde şişkinlik ve mide bulantısı
Dışkının tamamının geçmediği hissi.
Bebeklerde kabızlık belirtileri nelerdir?
Kabızlık çocuklarda yaygındır. Ancak normal bağırsak hareketleri her çocuk için farklıdır. İlk ayda, bebeklerde günde yaklaşık bir kez bağırsak hareketlerinin olması normaldir. Bundan sonra, bebeklerin bağırsak hareketleri arasında birkaç gün veya hatta bir hafta olabilir. Ayrıca, karın kasları zayıf olduğu için dışkılamaları da zordur. Bu nedenle bebekler bağırsak hareketleri olduğunda ıkınır, ağlar ve kızarırlar. Bu, kabız oldukları anlamına gelmez. Bağırsak hareketleri yumuşaksa, o zaman muhtemelen bir sorun yoktur.
Normalden daha az dışkılama.
Bağırsak hareketini gerçekleştirmek için normalden daha fazla ıkınma.
Dışkının yumuşak ve sulu olması.
Karın (göbek) gazla şişkin veya kabarık olması.
Ağrılı kramplar.
Hangi hastalıklar kabızlık yapar?
Huzursuz bağırsak sendromu.
Diyabet.
Multipl skleroz.
Sinir fonksiyon bozukluğu veya hasarı.
Aşırı aktif tiroid, hipertiroidizm olarak da adlandırılır.
Parkinson hastalığı.
Gebelik.
Kabızlık en çabuk nasıl geçer?
Kabızlığı gidermek için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:
Kahve için
Dışkılamayı kolaylaştıracak içecekler söz konusu olduğunda, akla ilk gelen muhtemelen kahvedir. Sıcak tüketilmesi daha faydalıdır ve kahve kafein içerir, bu yüzden ölçülü tüketmelisiniz.
Dışkınızı yaparken çömelin
Bazı insanlarda kabızlığın rahatlaması için bu yöntem fayda sağlayabilir.
Lif takviyesi kullanın
Lif dışkınıza hacim katarak vücudunuzun onu sindirim sisteminizden ve vücudunuzdan dışarı atmasını kolaylaştırır.
Uyarıcı bir müshil alın
Müshillerin farklı türleri vardır. Uyarıcı formlar bağırsaklarınızın kasılmasını sağlar ve bu da yediklerinizin sindirim sisteminizin daha aşağısına doğru itilmesini sağlar. Bu eylemin dışkılamada fayda sağlaması 6 ila 12 saat sürebilir. Doktorlar hastalarına uyarıcı müshilleri yalnızca diğer tedaviler işe yaramadığında tavsiye eder.
Ozmotik bir müshil işe yarayabilir
Bu müshiller sıvıların kolondan (bağırsak) geçmesine yardımcı olur ve bu da kabızlığı giderebilir. Etkili bir yöntemdir ancak genellikle işe yaramaları 2 ila 3 gün sürebilir.
Kayganlaştırıcı bir müshil kullanın
Mineral yağ gibi maddeler bağırsak duvarlarını ve dışkı kütlesini kaplar. Bu, dışkının su tutmasına yardımcı olarak, onları bağırsaktan kolayca geçirmeyi kolaylaştırır.
Dışkı yumuşatıcı deneyin
Dışkı yumuşatıcılar bağırsaklardan dışkınıza su çeker. Yine, yumuşak ve hacimliyse vücudunuz dışkıyı daha kolay hareket ettirebilir.
Fitil kullanın
Eczanede reçetesiz satılan fitiller dışkıyı yumuşatır ve dışkılamanıza yardımcı olur.
Bağırsaklarınıza masaj yapın
Hafif bir kolon masajı, dışkının kolondan geçmesine yardımcı olabilir.
Egzersiz yapın
Egzersiz yapmak karnınıza giden kan akışını artırır, sindirim sisteminizi uyarır ve dışkının hareketini teşvik eder.
Lavman yapın
Reçetesiz olarak bulabileceğiniz lavmanlar, rektumunuza sıvı vererek dışkılamanıza yardımcı olur.
Yüksek lifli bir diyet yapın
Yüksek lifli yiyecekler tüketmek, mevcut kabızlık sorununu çözmeye yardımcı olabilir ve tekrarlama olasılığını azaltabilir. Bu yiyecekler arasında yulaf, esmer pirinç, fasulye, tam tahıllı ekmek ve makarna, muz ve elma gibi lifli meyveler, kuruyemişler ve havuç, brokoli ve yapraklı yeşillikler gibi lifli sebzeler bulunur.
Susuz kalmayın
Vücudunuz yeterli su içeriğine sahip yumuşak dışkıları daha etkili bir şekilde hareket ettirebilir. Günlük yaklaşık sekiz bardak su içmek kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir.
Doğal ilaçlar kullanın
Bazı insanlarda probiyotikler gibi doğal ilaçlar daha sık ve kolay dışkı yapmak için yarar sağlayabilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan insanlar için önerilmez.
Kabızlığa iyi gelen besinler nelerdir?
Kabızllığa iyi gelen besinler arasında tam tahıllar, fasulye ve mercimek, meyveler, sebzeler ve kuruyemişler bulunur. Lif açısından zengin yiyecekler yemek dışkınızın daha kolay geçmesine yardımcı olabilir.
Meyveler
Ahududu, böğürtlen, yaban mersini, çilek, kızılcık, kuru erik.
Sebzeler
Brokoli, karnabahar, havuç, patlıcan, bezelye, Brüksel lahanası, pancar, kara lahana, enginar.
Esmer pirinç
Yüksek lif içeriği nedeniyle kabızlık için en iyi yiyeceklerden biridir.
Yulaf
Kabızlık için en iyi yiyeceklerden biri olmasının yanı sıra, bağırsak sağlığını destekleyen temel vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından oldukça zengindir.
Ceviz
Kabızlık sorununda tüketebileceğiniz en iyi alternatiflerden biri cevizdir.
Chia tohumları
Kabızlığı gidermeye yardımcı olabilecek bir diğer çok yönlü besindir.
Soya fasulyesi: Kabızlığa iyi gelen en iyi yiyeceklerden biridir ve bir fincan soya fasulyesi 17 gram lif içerir.
Bitki çayları
Rezene, anason.
Su
Lif açısından zengin yiyecekler kabızlığı tedavi etmede önemli olduğu kadar, yeterli sıvı alımını sürdürmek de bir o kadar önemlidir.
