Lenf kanseri (Lenfoma) bir kanser türüdür. Hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyebilir. Lenfoma, lenfosit adı verilen beyaz kan hücreleri kontrolden çıktığında gelişir. Lenfositler, enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan bağışıklık sisteminizin bir parçasıdır. Lenfositler, lenf adı verilen bir sıvıyı taşıyarak lenfatik sistemde vücudunuzda dolaşır. Lenf sıvısı, vücudunuzun her tarafına yayılmış olan bezlerden (lenf düğümleri) geçer. Bu nedenle, lenfoma aynı zamanda bağışıklık sisteminin kanseri olarak da adlandırılabilir.
Lenf kanseri (Lenfoma) nedir?
Lenfoma, lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerini etkileyen bir kan kanseri türüdür. Özellikle bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfositler adı verilen beyaz kan hücrelerini etkiler. Lenfoma, lenfatik sistem kanseri veya lenf kanseri olarak da adlandırılır. İki ana lenfoma türü vardır. Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma. Her iki tür de lenfositleri etkiler. Lenfoma erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür.
Hodgkin lenfoma
Hodgkin lenfoma, lenfositler adı verilen kan hücrelerini etkileyen bir kan kanseri türüdür. Hodgkin lenfoma çoğu insanda tedavi ile iyileştirilebilir.
Hodgkin dışı lenfoma
Hodgkin dışı lenfoma genel bir lenfoma kategorisidir. Bu lenfomada beyaz kan hücreleri anormal şekilde büyür ve vücutta şişliklerin ve tümörlerin oluşumuna neden olur.
Birçok alt türü bulunur. Bunlar:
Diffüz büyük B hücreli lenfoma.
Burkitt lenfoma.
Yavaş büyüyen Hodgkin dışı lenfomalar ise şunlardır:
Foliküler lenfoma.
Waldenström makroglobulinemisi.
Lenf kanseri evreleri
Evreleme, vücutta ne kadar kanser olduğuna ve ilk teşhis edildiğinde nerede olduğuna göre kanseri tanımlar veya sınıflandırır. Buna genellikle kanserin kapsamı denir. Sağlık ekibi, tümörün boyutunu ve kanserin vücutta nereye gittiğini bulmak için testlerden gelen bilgileri kullanır. Doktorlar, tedaviyi planlamak ve sonucu (prognoz) tahmin etmek için evreleri kullanır.
Non-Hodgkin lenfoma (NHL) için en yaygın evreleme sistemleri Ann Arbor ve Lugano evreleme sistemleridir. Lugano, Ann Arbor sistemine dayanmaktadır. Her iki sistemin de 4 evresi vardır. Genellikle 1 ila 4 evreleri Roma rakamları I, II, III ve IV olarak yazılır. Genellikle evre numarası ne kadar yüksekse lenfoma o kadar yayılmıştır.
Doktorlar evreyi anlatırken sınırlı ve ileri kelimelerini kullanabilirler.
Sınırlı evre, lenfomanın yan yana bulunan 3'e kadar lenf nodu bölgesinde görüldüğü evre 1 ve evre 2'yi içerir.
İleri aşama şunları içerir:
Evre 2: Birbirine bitişik olmayan 3'ten fazla lenf nodu bölgesinde lenfoma
3. aşama
4. aşama
B semptomları (geçmeyen açıklanamayan ateş, gece terlemeleri ve açıklanamayan kilo kaybı)
Büyük çaplı hastalık (lenfoma alanının 10 cm'den büyük olması)
Doktorunuz lenfomanın diğer özelliklerini tanımlamak için evre numarasına belirli harfler ekleyebilir, örneğin semptomlara neden olup olmadığını veya belirli yerlerde olup olmadığını. Örneğin, E harfi, yakındaki dokuda lenf düğümlerinin dışında da bulunan evre 1 veya 2 lenfomayı tanımlamak için kullanılabilir.
Bazen sağlık ekibinin NHL'yi tekrar evrelemesi gerekebilir (yeniden evreleme denir). Tedaviye ne kadar iyi yanıt verdiğini veya tedaviden sonra geri gelip gelmediğini görmek için NHL'yi yeniden evreleyebilirler.
Aşama 1
Lenfoma sadece bir grup lenf düğümünde veya bir lenf organında görülür.
Lenfoma sadece bir bölgedeki lenf bezlerinin dışında da bulunuyorsa buna evre 1E denir.
Aşama 2
Lenfoma, 2 veya daha fazla lenf nodu grubundadır. Lenfoma bulunan lenf nodları ya hepsi diyaframın üstünde ya da hepsi altındadır.
Lenfoma bir grup lenf düğümünde ve yakındaki bir organdaysa, buna evre 2E denir. Lenfoma ayrıca, tamamı diyaframın üstünde veya tamamı diyaframın altında olan diğer lenf düğümü gruplarında da olabilir.
Aşama 3
Lenfoma, diyaframın hem üstünde hem de altında bulunan lenf düğümlerinde görülür. Ayrıca dalakta ve diyaframın üstünde bulunan lenf düğümlerinde de görülür.
Aşama 4
Lenfoma yaygındır. Bu, akciğerler, karaciğer, kemik, kemik iliği veya beyin omurilik sıvısı (BOS). Lenfoma da genellikle lenf düğümlerinde görülür.
Nükseden NHL
Nükseden NHL, lenfomanın tedavi edildikten sonra geri gelmesi anlamına gelir. Lenfomanın ilk başladığı yerde geri gelmesi; buna lokal nüks denir. Ancak vücudun başka bir bölgesinde de geri gelebilir.
NHL tekrarladığında, genellikle başladığı formda geri döner. Bu, indolent (yavaş büyüyen) bir NHL'nin genellikle indolent lenfoma olarak tekrarladığı anlamına gelir. Ancak bazen indolent bir NHL türü agresif (hızlı büyüyen) bir NHL türü olarak tekrarlar.
Dirençli NHL
Refrakter NHL, lenfomanın tedaviye yanıt vermemesi veya tedaviden kısa bir süre sonra tekrarlaması anlamına gelir.
Lenf kanseri belirtileri nelerdir?
Lenfomanın yaygın görülen belirtisi yumrulardır. Bunlar şişmiş lenf düğümleridir. Boyunda, köprücük kemiğinde, koltuk altında, kasıklarda veya vücudun diğer bölgelerinde ağrısız şişlikler olabilir. Bazı şişmiş lenf bezleri organlara baskı yapabilir ve göğüs ağrısına, öksürüğe, nefes darlığına veya mide bölgesinde ağrıya neden olabilir.
Lenfomanın diğer belirtileri şunlardır:
Yüksek ateş.
Açıklanamayan kilo kaybı
Geceleri aşırı terleme.
Halsizlik.
Kolay morarma ve kanama.
Lenf kanseri tedavisi
Lenfoma tedavileri, sahip olduğunuz lenfoma türüne, ne kadar yayıldığına (evresine) ve semptomlarınız olup olmadığına bağlı olarak değişebilir.
Lenfoma tedavileri şunları içerir:
Kemoterapi
Radyoterapi
Hedefli tedaviler.
Yavaş büyüyen bir lenfoma varsa, hemen tedaviye ihtiyacınız olmayabilir ve bazı kişilerin buna hiç ihtiyacı olmaz. Buna aktif izlemede olmak denir. Lenfoma tedavilerinin yan etkileri olabilir. Bazı kişiler, tedavi görmeseler bile, lenfomanın kendisinin bir sonucu olarak bu etkilerden bazılarını yaşayabilirler.
Lenf kanseri iyileşir mi?
Hodgkin lenfoma teşhisi konulan tüm hastaların %80'inden fazlası güncel tedavi yaklaşımlarıyla iyileştirilebilir. Daha genç hastalarda ve erken evre olumlu hastalığı olanlarda iyileşme oranı daha yüksek olup %90'a yaklaşır. Hastalık tekrarlasa bile birçok hasta daha fazla tedaviyle iyileştirilebilir.
Lenf kanseri tehlikeli midir?
Lenf kanseri erken tedaviye başlanması gereken ciddi bir hastalıktır. Hodgkin lenfoma nispeten agresif bir kanserdir ve vücutta hızla yayılabilir. Buna rağmen, aynı zamanda en kolay tedavi edilen kanser türlerinden biridir.
Lenf kanseri hangi yaşta olur?
Hodgkin dışı lenfomada risk yaş ilerledikçe artar ve teşhis konulan kişilerin yaklaşık yarısı 65 yaşın üzerindedir. Hodgkin lenfomada ise vakalar çoğunlukla 20 ila 40 yaş arası genç yetişkinlerde ve 55 yaş üstü yaşlı kişilerde görülür.