Genital yaralanma, en genel tanımıyla cinsel organ ve çevresinde travma neticesinde ortaya çıkan hasarı ifade eder. Bu tip yaralanmalar, çoğunlukla cinsel saldırı, yanlış cerrahi müdahaleler, kazalar ya da çeşitli enfeksiyon vakalarından kaynaklı olabilir. Nedene bağlı olmak kaydıyla genital yaralanmalar, cinsel işlev bozukluklarına, ağrılara ya da kanamalara yol açabilir. Daha ciddi durumlarda kısırlık gibi sonuçlar da söz konusu olabilir.
Genital yaralanma tıp literatüründe, “Genital Travma” ya da “Straddle Injury” şeklinde ifade edilebilir. Perine denilen ve bacakların ortasında konumlanan hassas bölgede gerçekleşen yaralanmalar da genital travmalara dahildir. Erkeklerde testislerin, penisin ve skrotumun yaralanması; mesane, üretra ya da çeşitli üreme organlarını doğrudan etkileyebilir.
Genital Yaralanma Nedir?
Genital yaralanma, oldukça hassas bir bölge olarak kabul edilen genital bölgede meydana gelen travmaları ya da farklı nedenlere bağlı olarak oluşan zararı tanımlamak adına kullanılan bir tabirdir. Söz konusu yaralanmalar, ilgili bölgede doku zedelenmelerine, yanıklara, kesiklere ya da çeşitli düzeyde kanamalara yol açabilir. Genital bölge iç ve dış organları kapsar. Dolayısıyla olası bir yaralanma vakası, idrar çıkışından genel sağlık problemlerine dek pek çok konuya etki edebilir.
Cinsel organlarda oluşabilecek yaralanmalar, vücudun diğer kısımlarına göre daha acı verici olabilir. Genital yaralanmalarda oluşan hasar, kalıcı sonuçlar yaratabilir. Cinsel organın bir nesneye çarpması en sık karşılaşılan yaralanma nedenlerinden birisidir.
Kadınlarda vulva ve perine bölgeleri, düşme ya da kaza vakalarından önemli oranda etkilenebilir. Perine bölgesini, anüs ve vajinal açıklık arasında yer alan boşluk olarak ifade etmek mümkündür. Vulva ise minör, majora, klitoris gibi kısımlara sahiptir. Erkeklerde ise testis, penis, skrotum yaralanmaları ön plana çıkar.
Erkeklerdeki testis yaralanmalarının ciddi bir bölümü künt travmalardan kaynaklıdır. Bu tip yaralanmalara motorlu taşıt kazalarını ve spor yaralanmalarını örnek olarak sunmak mümkündür. Delici testis yaralanmaları ise görece daha nadir şekilde görülür. Testis yaralanmaları genel itibarıyla yırtılma ve kontüzyon biçiminde gruplandırılır.
Tüm bunların dışında penis yaralanmalarında farklı mekanizmalardan bahsetmek olasıdır. Örneğin fermuardan dolayı yaralanmalar çocuklarda sık görülebilen bir durumdur. Öte yandan penis bükülmesi ya da penis kırıkları, büyük oranda cinsel aktivite esnasında ortaya çıkar. Bu tip özel durumlar, üretral yaralanmaları da beraberinde getirebilir.Genital Yaralanma Nedenleri
Genital yaralanmalar her iki cinsiyette de darbe, enfeksiyon, kaza, cinsel aktivite ve cinsel saldırı gibi durumlar sonucu oluşabilir. Erkeklerde ve kadınlarda farklı tiplerde yaralanmalar söz konusudur. Belirtiler de aynı şekilde bu nedenlere bağlı olarak değişebilmektedir. Kadınlarda vajinal yaralanma doğum sonrasında sık görülür. Bunun dışında vajina bölgesine yabancı cisimler yerleştirmek de genital yaralanmaya yol açabilir. Bu tarz yaralanmalar mastürbasyon sırasında olabileceği gibi, cinsel dürtülerden bağımsız olarak vücudunu keşfeden çocuklarda da görülebilir.
Yetişkinlerde beyzbol, futbol, dağ bisikleti gibi genital yaralanmaya uygun spor branşlarına dikkat çekilebilir. Kontrolsüz seks yapmak, düşmek, tahriş edebilecek kimyasalları yoğun şekilde kullanmak ya da bunlara bir biçimde maruz kalmak, genital yaralanmalara sebebiyet verebilir. Yapılacak kapsamlı bir muayene ile birlikte genital yaralanmanın nedenleri uzman hekim tarafından ortaya konulabilir.
Genital Yaralanma Belirtileri
Genital yaralanmalara neden olan durumlar, birbirinden farklı belirtiler sunar. Erkeklerde skrotal darbelerden sonra ortaya çıkan semptomlar, çoğunlukla şişlik ve skrotal ağrı biçimindedir. Aynı şekilde skrotal renkte ortaya çıkan renk değişimi de öncelikli belirtiler arasındadır.
Penis kırıkları veya bükülmeleri cinsel aktivite esnasında gerçekleşebilir. Ani biçimde oluşan ağrı, peniste şişme, çatlama sesi, bu soruna dair bariz belirtilerdir. Nekrotizan enfeksiyon şişlik ya da ateş gibi durumlarla kendini var eder. Septik şok evresine geçmemesi adına hızlı bir şekilde müdahale edilmesi gerekir. Diğer genital yaralanma belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Morarma
- Kanamaların gerçekleşmesi
- Karın bölgesinde ağrı
- İlgili bölgede biçimsel değişimler
- Kötü kokulu vajina
- Baygınlık hissi
- Üretral akıntı
- Kasık ağrıları
- Ağrılı şekilde idrara çıkma
Tedavi Süreci
Genital alanda oluşan yaralanmalar genellikle sorunsuz bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Hangi düzeyde olursa olsun genital yaralanma belirtileri ile karşılaşıldığı andan itibaren vakit kaybetmeden sağlık uzmanına yönelmek gerekir. Çok ciddi düzeydeki yaralanmalarda acil tıbbi yardım son derece önemlidir. Genital yaralanmalarda uygulanacak tedavinin içeriği, yaralanmanın içeriğine ve hastanın mevcut durumuna göre değişir.
Genital yaralanma sonrasında kişiyi sakin tutmak ve yaralı bölgeyi örtmek gerekir. Kanama varsa baskı yöntemi ile kanama kontrol edilmelidir. Eğer vajina şiddetli biçimde kanıyor ise yabancı nesne durumu söz konusu olmadığı sürece steril gazlı bezlerden yararlanılabilir. Diğer yandan şişliğin kontrol altında alınması adına soğuk kompres yöntemine yönelmek gerekir. Söz konusu alanda eğer bir nesne kalmışa, tıbbi yardım alana kadar sıkılmış haldeki nesneye müdahale edilmemelidir.
Genital travma tanısı özelinde klinik değerlendirme, ultrasonografi ve retrograd üretrografi gibi süreçler ön plana çıkar. Penis yaralanmalarında ya da dış skrotal yaralanmalarında çoğunlukla tanı, fizik muayene ile gerçekleşir. Sonografi ya da MR gibi yöntemler ise daha çok penis travmalarında kullanılır. Penis kırığı durumlarında retrograd üretrografi yöntemi oldukça yararlıdır.
Sağlık uzmanı yaralanmanın ciddiyet durumuna bağlı olarak tedaviyi gerçekleştirir. Yaralanmanın tam olarak ne şekilde gerçekleştiği, hastanın ilaçları, alerjik rahatsızlıkları, geçmiş dönemlerde cinsel yolla bulaşan hastalıklarının olup olmadığı sorgulanır. Bu aşamada; antibiyotik, antiviral ilaçlar, yaranın temizliği ve pansuman, cerrahi müdahale gibi tedavi opsiyonları söz konusudur.
Duruma bağlı olarak sağlık uzmanı, mikrocerrahi reimplantasyonlardan yararlanabilir. Fakat pek çok genital yaralanma, ameliyatsız şekilde onarılabilir. Özellikle cerrahi işlemlerden sonra hastanın, ilgili bölge tamamen iyileşene dek cinsel aktivitelerden uzak durması gerekir. Aynı şekilde dar veya kirli durumdaki iç çamaşırlarının giyilmemesi de son derece önemlidir. Genital bölgede tedavi sonrasında enfeksiyon belirtilerinin ya da şekilsel bozuklukların ortaya çıkması durumunda mutlaka sağlık uzmanına bilgi verilmelidir.