Tetanoz aşısı nedir? Tetanoz aşısı neden yapılır?

Tetanos aşısı, çocuklarda ve yetişkinlerde önerilen bir aşılama serisinin parçasıdır. Tetanos toksoidi olarak da bilinen bakteriyel enfeksiyona karşı koruma sağlar. Tetanos, çene kramplarına ve ağrılı kas spazmlarına neden olur. Tetanos aşısı tetanosu önlenebilir bir hastalık haline getirmiştir. Tetanoz aşısı, tatanoz riski taşıyan bir yaralanma durumunda, Clostridium tetani bakterisinin yaralara yerleşip salgıladığı, tetanoz hastalığına neden olan tetanoz toksinine karşı bağışıklık oluşturur. 

Tetanoz aşısı nedir?

Tetanos, clostridium tetani adlı bakterinin neden olduğu nadir ancak acil tedavi gerektiren ciddi bir hastalıktır. Tetanos toksoidi olarak da bilinen tetanos aşısı, tetanosa karşı koruma sağlar. Tetanos aşısı olduğunuzda, vücudunuz, bağışıklık sisteminizin bakterinin ürettiği toksinle savaşmasına yardımcı olacak özel proteinler olan antikorlar üretir.

Clostridium tetani, toprakta ve gübrede yaşayan bakterilerdir. Tetanos enfeksiyonları genellikle bakterilerin vücuda girmesine neden olan bir yaralanma ile meydana gelir. Örneğin, paslı bir çiviye basmak tetanos enfeksiyonlarının yaygın bir nedenidir.  Bakteri vücuda girdiğinde, kasların gerilmesine neden olan bir toksin salgılar. Bu, çenenin kilitlenmesine ve yutkunmanın zorlaşmasına neden olabilir. Derhal tedavi edilmezse, kas sertliği yayılır ve bazı durumlarda yaşamı tehdit edici olabilir.

Tetanoz aşısı türleri nelerdir?

Tetanoza karşı koruma sağlayan 3 tip karma aşı bulunmaktadır: Tüm tetanos aşıları, diğer hastalıklara karşı da koruma sağlayan bileşenlerle kombine edilmiştir. Bunlar:

DTaP

Difteri, tetanos ve boğmaca

Tdap

Tetanos, difteri ve boğmaca

Td

Tetanos ve difteri

DTaP ve Tdap'deki "D/d" harfi, bunların difteriye karşı da koruma sağladığını, DTaP ve Tdap'deki "P/p" harfi ise, bunların boğmaca öksürüğüne karşı da koruma sağladığını gösterir.

Tetanoz aşısı ne zaman yapılmalıdır?

Tetanoz aşısı çocuklarda 2, 4, 6, 18, 48 aylar ve 13 yaşında uygulanır. Yetişkinlerde 10 yılda bir tetanoz aşısı tekrarlanır. Hamilelik döneminde, tercihen 27 ile 36. gebelik haftaları arasında Tdap (tetanoz, difteri ve boğmaca) aşısının yapılması tavsiye edilir.

Tetanoz aşısı neden yapılır?

Tetanos bakterisi çoğunlukla toprak, toz ve gübrede yaşar, ancak her yerde bulunabilir. Bakteri açık bir yara yoluyla kan dolaşımınıza girerse enfekte olabilirsiniz. Tetanos aşısı, ciddi bir bakteriyel enfeksiyon olan tetanosa karşı koruma sağlar.

Tetanoz aşısı nereye yapılır?

Tetanoz aşısı yetişkinlerde koldan kas içine enjeksiyon şeklinde yapılır. Bebeklik ve ergenlik öncesi dönemde ise tetanoz aşısı, bacak dış yüzeyinden kas içine uygulanır.

Tetanoz aşısı kaç yıl korur?

Her 10 yılda bir tetanos aşısı takviyesi yaptırmak gereklidir. Bazı çalışmalar aşının çok daha uzun süre koruyabileceğini bulmuştur. Ancak bunu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Tetanoz aşısı yan etkileri neler?

Tetanoza karşı koruma sağlayan bir aşı olan çoğu kişi ciddi bir sorun yaşamaz. Aşılar dahil olmak üzere herhangi bir ilaçta yan etki olasılığı vardır. Bunlar genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer, ancak ciddi reaksiyonlar mümkündür.

Hafif yan etkiler

• DTaP aşısı
• Aşı sağlayıcısının aşıyı uyguladığı yerde şişlik veya ağrı
• Ateş
• Sinirlilik (Huzursuzluk)
• Yorgun hissetmek
• İştahsızlık
• Kusma
• Td ve Tdap aşıları
• Aşının uygulandığı yerde ağrı, kızarıklık veya şişlik
• Hafif ateş
• Baş ağrısı
• Yorgun hissetmek
• Mide bulantısı, kusma, ishal veya mide ağrısı

DTaP aşısından sonra daha ciddi reaksiyonlar hafif yan etkilerden çok daha az sıklıkla meydana gelir. Bunlar şunları içerebilir:

• Nöbetler
• 3 saat veya daha fazla süre boyunca aralıksız ağlama
• Yüksek ateş

Nadiren, DTaP aşısı tüm kol veya bacakta şişmeye neden olabilir. Bu durum eğer gerçekleşirse, genellikle dördüncü veya beşinci doz uygulanan daha büyük çocuklarda görülür.

Tetanoz aşısının etkili olduğu durumlar neler?

Tetanos aşıları genellikle difteri ve boğmaca gibi diğer hastalıklardan koruyan aşılarla birlikte verilir. Tam bir aşı serisinin tetanos için etkinliği hemen hemen %100 ve difteri için %97'dir. Tam bir seri, 7 yaş ve üzeri kişiler için 3 doz ve 7 yaşından küçük çocuklar için 4 dozdur.

Tetanoz aşısı kimlere yapılmalıdır?

Herkesin tetanos aşısı olması gereklidir. Bebekler ve çocuklarda aşılar belirli bir takvime göre yaptırmalıdır. Yetişkinlerde tetanos aşısı aşağıdakilere yaptırılmalıdır:

• Çocukken tetanos aşısı olmayanlar
• Son 10 yıldır tetanos aşısı yaptırmayanlar
• Hamileler
• Hayvancılıkla ilgilenenler
• İnşaat işçileri
• Sağlık personeli
• Tetanoza karşı bağışıklığı zayıf olanlar

Eğer derin bir kesik veya ciltte delinme gibi durumlarda doktorunuz ayrıca tetanos aşısı yaptırmanızı önerebilir.

Gebelikte tetanoz aşısı yapılır mı?

Hamilelikte tetanoz aşısının yapılmaması, anne adayının ve bebeğinin sağlığını ciddi şekilde etkileyebilecek riskler ortaya çıkabilir.  Her gebelikte, önceki gebelikten bağımsız olarak, tetanos toksoidi, indirgenmiş difteri toksoidi ve hücresiz boğmaca (Tdap) aşısı uygulanmalıdır.