Hamilelikte Coronavirüs (Korona/Covid-19)

Coronavirüs (Covid-19) Hamileler için Risk mi?

Şu ana kadar anneden karnındaki bebeğe geçmiş bir vakanın görülmemiş, ancak bu durumunun hamileler için sıfır risk olarak görülmemelidir.

Coronavirüs (Korona/Covid-19) ilk ortaya çıktığı Aralık 2019 döneminden bu yana anne karnında anneden bebeğe geçtiğine dair bir vaka bildirilmemiş, şu ana kadar elde edilen bilgiler üzerinden değerlendirildiğinde hamilelerin diğer insanlara göre daha riskli olarak değerlendirilmemektedir. Şu an için Coronavirüs (Korona/Covid-19) özelinde hamileler riskli grupta diye kesin bir ifade kullanmasak bile gebelikte bağışıklık genel olarak baskılandığı için özellikle grip, influenza ve diğer enfeksiyon kaynaklı hastalıklarda hamileler risk grubunda yer almaktadır. Örneğin anne adayları için influenza virüsü çok tehlikelidir. Coronavirüs (Korona/Covid-19) için henüz böyle kesin bir bilgi bulunmuyor. Mevcut bilgilere bakıldığında da hamilelerde bir risk artışı görülmüyor. Ayrıca bu dönem içinde salgın var olduğu ülkelerde doğum sonrası bebeklerde coronavirüs (Korona/Covid-19) tanısı bulunmuyor.

Anneden bebeğe geçmesinin olasılık dahilinde olabilir, fakat bugüne kadar böyle bir vaka bildirilmemiştir. Ancak daha önceki salgınlardan sorumlu olan SARS-CoV, MERS-CoV gibi diğer corona virüs ailesi üyelerinin gebelikte ciddi komplikasyonlara yol açtığı kanıtlanmıştır. Bu sebeple yine de tedbirli davranmak ve tüm hijyen kurallarına hassasiyetle uymak gereklidir.

Hamilelikte Coronavirüs’ten Nasıl Korunmalıyız? 

En başta önemli olan temel hijyen kurallarının uymalarıdır. Sağlıklı ve dikkatli beslenme, temel ve kişisel hijyen kurallarına hassasiyetle uymak ve riskli ortamlardan kaçınmak hamileler için çok çok önemlidir. Özellikle bu dönemde kapalı ve havasız ortamlarda bulunmamak, mümkünse toplu taşıma araçlarında dikkat etmek, mecbur kalmadıkça hastane gibi ortamlarda bulunmamaları gerekmektedir.

Hamilelikte Coronavirüs (Korona/Covid-19) Korunma Önlemleri Nelerdir?

• Bulundukları ortam sık sık havalandırılmalı,
• Mecbur kalmadıkça dışarıya çıkılmamalı,
• Mecbur kalmadıkça toplu taşıma araçları kullanılmamalı,
• Eller sık sık ve hijyene uygu şekilde yıkanmalı,
• Kişisel eşyalar ortak kullanılmamalı (havlu, cep telefonu, kalem, bardak, tabak, çatal vb.)
• Düzenli ve sağlıklı beslenmek ihmal edilmemeli,

• Günde en az 2 litre su içilmeli,
• Yabancı materyallerle temas sonrası elleri yıkanana kadaar ağız, burun ve gözlere temas edilmemeli,
• Bağışıklık sistemi güçlendirilmeli,
• Grip, nezle gibi hastalık görülen kişilerden, ateş, öksürük gibi belirtilen gösteren kişilerden uzak durulmalı,
• Mümkünse sarılmak, el sıkışmak gibi temaslardan kaçınmalı,
• İçeride ve dışarıda çevredeki insanlarla en az 1 metre mesafeyi korumalı,
• Kalabalık ortamlara mümkün olduğunca girmemeli, böyle ortamlarda bulunması gerekirse virüs koruyucu nitelikte maske takmalı,
• Gerekmedikçe seyahat etmemeli, özellikle uçak ile yurtdışı yolculuk yapmamalı,
• Sosyal aktivitelere katılım ertelenmeli,

Coronavirüs (Korona/Covid-19) salgınında şu zamana kadar erken doğum yapan bir iki vaka bildirildi ancak bunun kesin nedeninin virüs olduğunu netleşmediğini, ancak anneye hızlıca tedavi uygulanması için doğumun erken yaptırılmış olması olasılığının yüksek olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca doğum yapan annenin sütünden de bebeğe virüsün bulaştığına dair bir vaka bildirimi olmamıştır. Virüs taşıyan ve emzirme döneminde olan annelerin sütünde de virüs tespit edilmedi. Bu sebeple emzirmeden çekinmemek gerekiyor. Çünkü emzirmek bebeğin bağışıklığı içi çok önemlidir. Eğer ki öksürük, ateş, nefes darlığı ve vücutta kırgınlık gibi belirtiler varsa anne adaylarının hiç gecikmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmasının çok önemli ve elzemdir.

Gebelik, Doğum ve Emzirme döneminde Corona (Korona - COVID19) ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular (Bu bölüm Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre hazırlanmıştır.)

Gebe kadınlar KORONA/COVID-19 nedeni ile daha yüksek risk altında mıdır?

Coronavirüs (Korona/Covid-19) enfeksiyonunun hamile kadınlar üzerindeki etkilerini anlamak için araştırmalar devam etmektedir. Veriler sınırlıdır, ancak şu anda genel popülasyondan daha ağır hastalık riski altında olduklarına dair bir kanıt bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, vücutlarındaki ve bağışıklık sistemlerindeki değişiklikler nedeniyle, hamile kadınların bazı solunum yolu enfeksiyonlarından kötü şekilde etkilenebileceğini biliyoruz. Bu nedenle, kendilerini Coronavirüs’e (Korona/Covid-19'a) karşı korumak için önlemler almaları ve olası semptomları (ateş, öksürük veya nefes almada zorluk dahil) sağlık uzmanlarına bildirmeleri önemlidir.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), daha fazla kanıt elde edildikçe bilgilerini ve tavsiyelerini güncellemeye devam edecektir.

Hamile kadınlar kendilerini nasıl koruyabilir?

• Ellerinizi sık sık alkol bazlı el ovma veya sabun ve su ile yıkayın.
• Kendinizle başkaları arasında en az 1.8mt mesafe bırakın.
• Gebe kadınlar, KORONA/COVID-19 enfeksiyonunu önlemek için aynı önlemleri almalıdır.
• Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının.
• Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı ve burnunuzu dirseğiniz ile ya da herhangi bir mendi ile kapatın yani Solunum hijyeni uygulayın. Ardından kullandığınız mendili hemen atın.
• Ateş, öksürük veya nefes almakta güçlük çekiyorsanız, derhal tıbbi yardım alın. Bir sağlık kuruluşuna gitmeden önce arayın ve yerel sağlık kurumunuzun talimatlarını izleyin.
• Hamile kadınlar ve Coronavirüs’ten (Korona/Covid-19'dan) etkilenenler de dahil olmak üzere yakın zamanda doğum yapmış kadınlar rutin kontrol randevularını ihmal etmemelidir.
• Gebe kadınlar, KORONA/COVID-19 enfeksiyonunu önlemek için aynı önlemleri almalıdır.

Hamile kadınlar KORONA/COVID-19 için test yaptırmalı mı?

Test protokolleri ve uygunluk yaşadığınız yere göre değişir.

Bununla birlikte, DSÖ tavsiyeleri, coronavirüs (Korona/Covid-19) semptomları olan hamile kadınlara test için öncelik verilmelidir. Eğer enfekte olmuşlarsa özel bakıma ihtiyaçları olabilir.

KORONA/COVID-19 bir kadından doğmamış veya yeni doğmuş bebeğine geçebilir mi?

Coronavirüz (Korona/Covid-19) olan hamile bir kadının hamilelik veya doğum sırasında virüsü fetüsüne veya bebeğine geçirip geçiremeyeceğini hala bilmiyoruz. Bugüne kadar, virüs amniyotik sıvı veya anne sütü örneklerinde bulunmamıştır.

Hamilelik ve doğum sırasında ne gibi bakımlar yapılmalıdır?

Coronavirüs (Korona/Covid-19) enfeksiyonları doğrulanmış veya şüphelenilenler de dahil olmak üzere tüm hamile kadınlar, doğumdan önce, doğum sırasında ve sonrasında kaliteli bakım alma hakkına sahiptir. Buna doğum öncesi, yenidoğan, doğum sonrası ve zihinsel sağlık hizmetleri dahildir.

Güvenli ve olumlu bir doğum deneyimi şunları içerir:

• Saygı ve haysiyetle muamele görmek,
• Doğum sırasında annenin tercih etmesi halinde bir refakatçinin bulunması,
• Doğum personeli tarafından açık iletişim,
• Uygun ağrı kesici stratejilerinin uygulanması,
• Mümkün olan yerlerde doğumda hareketlilik ve tercih edilen doğum pozisyonu uygulanması

Coronavirüs’ten (Korona/Covid-19'dan) şüphelenilir veya onaylanırsa, sağlık çalışanları kendilerine ve başkalarına enfeksiyon riskini azaltmak için uygun koruyucu kıyafetler de dahil olmak üzere uygun önlemleri almalıdır.

KORONA/COVID-19 olduğundan şüphelenilen veya teyit edilen hamile kadınların sezaryen ile doğum yapabilir mi?

Hayır. DSÖ'nün tavsiyesi sezaryen ameliyatlarının yalnızca tıbbi gerekçelerle yapılması gerektiğidir.

Doğum şekli bireyselleştirilmeli ve bir kadının obstetric (doğuma ilişkin) endikasyonlarla birlikte tercihlerine dayanmalıdır.

Coronavirüs (Korona/Covid-19) olan kadınlar emzirebilir mi?

Evet. Coronavirüs (Korona/Covid-19) olan kadınlar bunu yapmak isterse emzirebilirler.

Soru: Emziren anneler nelere dikkat etmeliler?

• Mümkünse maske takarak beslenme sırasında solunum hijyeni uygulayın,
• Bebeğe dokunmadan önce ve sonra ellerinizi yıkayın,
• İyi solunum hijyeni ile güvenle emzirin,
• Yenidoğan bebeğiniz ile ten teması kurmaya özen gösterin,
• Odanızı bebeğinizle paylaşın.
• Bebeğinize dokunmadan önce ve sonra ellerinizi yıkamalı ve tüm yüzeyleri temiz tutmalısınız.Dokunduğunuz yüzeyleri rutin olarak temizleyin ve dezenfekte edin.

Coronavirüs’üm (Korona/Covid-19'um) varsa yeni doğan bebeğime dokunabilir ve tutabilir miyim?

Evet. Yakın temas ve erken emzirme bebeğin gelişmesine yardımcı olur.

Covid-19'um. Bebeğimi Nasıl Emzirebilirim?

Coronavirüs (Korona/Covid-19) veya diğer komplikasyonlar nedeniyle bebeğinizi emzirecek kadar iyi değilseniz, bebeğinize içinize sinecek ve hekiminizin önerdiği şekilde anne sütü verdiğinizden emin olmalısınız.

Bebeğinizi hangi yöntemler ile besleyebilirsiniz?

• Sütünüzü sağarak bebeğinize verebilirsiniz.
• Relaktasyon yöntemi
• Donör anne (süt anne) sütü.