Pelvik ağrı birçok kişinin yaşamlarının farklı dönemlerinde karşılaştığı bir durumdur. Genellikle alt karın bölgesinde hissedilse de bazen sırt ve bacaklara da yayılabilir. Çeşitli nedenlerden dolayı görülen pelvik ağrı sıklıkla üreme sisteminden kaynaklı olarak ortaya çıkar.
Pelvik ağrı, karnın en alt bölümünde hissedilen ağrıdır. Ağrılar ani ve şiddetli (akut) ya da 6 ay ve daha uzun süre (kronik) olabilir. Genellikle pelvik ağrı kadınlarda iç üreme organlarının yer aldığı bölgedeki ağrı için kullanılsa da erkeklerde de pelvik ağrı pek çok farklı nedenden dolayı görülebilir. Pelvik ağrı tuvalete girildiğinde ya da cinsel ilişki sonrası gibi belirli zamanlarda hissedilebilir. Alt karın kısmında görülse de bazen sırtın alt kısımlarına, kalçalara veya bacaklara yayılabilir.
Pelvik ağrı kadınlarda üreme organlarından birinde sorun olduğunda ortaya çıkabilir. Adet sancısı veya hamilelik gibi nedenlerle görülen pelvik ağrı oldukça normaldir ve genellikle herhangi bir tedavi gerektirmez. Ancak ağrının nedeni her zaman bunlar değildir. Daha ciddi ve tedavi gerektiren sağlık sorunları da pelvik ağrıya yol açabilir.
Pekvik ağrı, bir enfeksiyon belirtisi olarak görülebileceği gibi mesane ya da kalın bağırsak gibi üreme dışı iç organlardaki ağrıdan dolayı da hissedilebilir. Diğer bir deyişle pelvik ağrı yalnızca üreme sistemiyle ilgili değildir, üriner sistem veya sindirim sistemindeki bir sorun da bu duruma yol açabilir. Dolayısıyla pelvik ağrıda bir uzmana başvurmak önem taşır.
Pelvik ağrı farklı şekillerde görülebilir. Ağrı hafif ya da şiddetli, akut ya da kronik olabilir. Pelvisin etrafındaki küçük bir alanda ağrı hissedilebilir veya tüm pelvik bölge ağrıdan etkilenebilir. Bazı hastalar aniden ortaya çıkan keskin, bıçak saplanır gibi ya da yakıcı bir ağrı hissedebilir. Diğerleri ise donuk veya ağır bir ağrı veya baskı hissi yaşayabilir. Bunların yanı sıra kramp ya da zonklama gibi geçici ağrılar da hissedebilir. Ayrıca bazı hastalar pelvik ağrıyı sadece egzersiz, cinsel ilişki veya tuvalet esnasında yaşayabilir.
Pelvik ağrıyla birlikte hastalarda başka semptomlar da görülebilir. En yaygın pelvik ağrı semptomlarından bazıları şunlardır:
Pelvik ağrı pek çok farklı nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Pelvik ağrının en yaygın nedenleri şunlardır:
Pelvik ağrı ayrıca şu nedenlerden dolayı da görülebilir:
Kadınlarda pelvik ağrının farklı sebepleri olabilir:
Pelvik ağrının nedeni çoğunlukla ciddi bir sağlık sorunu değildir. Ancak apandisit ve peritonit gibi pelvik ağrıya neden olan ve acil tedavi gerektiren birkaç durum olması nedeniyle ağrının gözlemlenmesi önemlidir.
Hafif ve geçici pelvik ağrı çoğunlukla ciddi bir sağlık sorununa işaret eden bir durum değildir. Ancak ağrı şiddetliyse veya birkaç günden daha uzun sürerse doktora gidilmelidir. Bununla birlikte ani pelvik ağrı da acil bir durum nedeniyle görülüyor olabilir. Birden ortaya çıkan, günlük hayatı etkileyen veya zamanla kötüleşen ağrılar için bir uzmana başvurulması önemlidir. Pelvik ağrıyla birlikte şu semptomlar da görülüyorsa mutlaka tıbbi yardım alınması gerekir:
Bunlara ek olarak ağrının olduğu bölgeye dokunulduğunda veya hareket edildiğinde ağrı şiddetleniyorsa, hasta hamileyse ya da hamilelik ihtimali varsa en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır.
Pelvik ağrı şikayetiyle doktora başvuranlarda ağrının nedeninin teşhis edilmesi için hastanın belirtileri ve tıbbi geçmişi sorularak değerlendirilir. Sonrasında fizik muayene ve testler yapılarak pelvik ağrının nedeni teşhis edilir. Yapılacak testler hastanın tıbbi geçmişi, semptomları ve yapılan fizik muayeneye göre belirlenir. Pelvik ağrı nedeninin teşhisi için kan, idrar ve gaita testi yapılabilir, karın ve pelvis röntgeni çekilebilir.
Rahmi incelemek amacıyla histeroskopi, pelvis ve karındaki yapılara bakmak için laparoskopi ya da rektum ve kalın bağırsağın içinin incelenmesi için alt endoskopi gerekebilir. Pelvik ağrının nedeninin teşhis edilmesi için ayrıca ultrason ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinden de faydalanılabilir. Hastanın cinsel yolla bulaşan hastalığının olup olmadığının kontrol edilmesi için birtakım testler de yapılabilir. Ek olarak hamilelik olup olmadığını görmek için gebelik testi de uygulanabilir.
Pelvik ağrının tedavisi ağrının nedeni, şiddeti ve sıklığı gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Pelvik ağrı tedavisinde yaygın yöntemler ise şunlardır:
Kronik pelvik ağrı ile yaşamak hastanın yaşam kalitesini etkileyeceği gibi kendini stresli hissetmesine de neden olabilir. Yapılan araştırmalar, bir psikolog ya da psikiyatristten yardım almanın bu konuda yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bunlara ek olarak beslenme ve yaşam düzeni değişiklikleri de dahil olmak üzere birkaç farklı yaklaşımın bir arada uygulandığı multidisipliner bir tedavi de gerekebilir.
Pelvik ağrı her zaman önlenemeyebilir. Ancak günlük yaşamda yapılan bazı değişiklikler sayesinde pelvik ağrı riski azaltılabilir: