Pelvik ağrı birçok kişinin yaşamlarının farklı dönemlerinde karşılaştığı bir durumdur. Genellikle alt karın bölgesinde hissedilse de bazen sırt ve bacaklara da yayılabilir. Çeşitli nedenlerden dolayı görülen pelvik ağrı sıklıkla üreme sisteminden kaynaklı olarak ortaya çıkar.
Pelvik Ağrı Nedir?
Pelvik ağrı, karnın en alt bölümünde hissedilen ağrıdır. Ağrılar ani ve şiddetli (akut) ya da 6 ay ve daha uzun süre (kronik) olabilir. Genellikle pelvik ağrı kadınlarda iç üreme organlarının yer aldığı bölgedeki ağrı için kullanılsa da erkeklerde de pelvik ağrı pek çok farklı nedenden dolayı görülebilir. Pelvik ağrı tuvalete girildiğinde ya da cinsel ilişki sonrası gibi belirli zamanlarda hissedilebilir. Alt karın kısmında görülse de bazen sırtın alt kısımlarına, kalçalara veya bacaklara yayılabilir.
Pelvik ağrı kadınlarda üreme organlarından birinde sorun olduğunda ortaya çıkabilir. Adet sancısı veya hamilelik gibi nedenlerle görülen pelvik ağrı oldukça normaldir ve genellikle herhangi bir tedavi gerektirmez. Ancak ağrının nedeni her zaman bunlar değildir. Daha ciddi ve tedavi gerektiren sağlık sorunları da pelvik ağrıya yol açabilir.
Pekvik ağrı, bir enfeksiyon belirtisi olarak görülebileceği gibi mesane ya da kalın bağırsak gibi üreme dışı iç organlardaki ağrıdan dolayı da hissedilebilir. Diğer bir deyişle pelvik ağrı yalnızca üreme sistemiyle ilgili değildir, üriner sistem veya sindirim sistemindeki bir sorun da bu duruma yol açabilir. Dolayısıyla pelvik ağrıda bir uzmana başvurmak önem taşır.
Pelvik Ağrının Belirtileri Nelerdir?
Pelvik ağrı farklı şekillerde görülebilir. Ağrı hafif ya da şiddetli, akut ya da kronik olabilir. Pelvisin etrafındaki küçük bir alanda ağrı hissedilebilir veya tüm pelvik bölge ağrıdan etkilenebilir. Bazı hastalar aniden ortaya çıkan keskin, bıçak saplanır gibi ya da yakıcı bir ağrı hissedebilir. Diğerleri ise donuk veya ağır bir ağrı veya baskı hissi yaşayabilir. Bunların yanı sıra kramp ya da zonklama gibi geçici ağrılar da hissedebilir. Ayrıca bazı hastalar pelvik ağrıyı sadece egzersiz, cinsel ilişki veya tuvalet esnasında yaşayabilir.
Pelvik ağrıyla birlikte hastalarda başka semptomlar da görülebilir. En yaygın pelvik ağrı semptomlarından bazıları şunlardır:
- Vajinal kanama veya akıntı
- Adet sancısı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Dizüri (ağrılı idrara çıkma)
- Rektal kanama
- Kasık bölgenizde ağrı
- Kalça ağrısı
- Kabızlık veya ishal
- Şişkinlik ya da gaz
- Ateş veya titreme
Pelvik Ağrının Nedenleri Nelerdir?
Pelvik ağrı pek çok farklı nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Pelvik ağrının en yaygın nedenleri şunlardır:
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Kabızlık veya hassas bağırsak sendromu
Pelvik ağrı ayrıca şu nedenlerden dolayı da görülebilir:
- Pelvik kasların gerginliği ve spazmı gibi pelvis bozuklukları
- Divertikülit veya kolit gibi bağırsak bozuklukları
- Kırık pelvik kemikler
- Apandisit
- Peritonit
- Böbrek enfeksiyonu veya böbrek taşları
- Fıtık
- Omurgada sinir sıkışması
- Fiziksel bir nedeni olmayan, stres veya geçmiş psikolojik travmalardan kaynaklanan psikojenik ağrı
Kadınlarda pelvik ağrının farklı sebepleri olabilir:
- Yumurtlama
- Hamilelik
- Menstrüel kramplar
- Endometriozis
- Miyom
- Adenomiyoz
- Gebelik
- Dış gebelik
- Düşük
- Yumurtalık kistleri veya diğer yumurtalık bozuklukları
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Rahim ağzı kanseri
- Rahim kanseri
- Yumurtalık kanseri
Pelvik ağrının nedeni çoğunlukla ciddi bir sağlık sorunu değildir. Ancak apandisit ve peritonit gibi pelvik ağrıya neden olan ve acil tedavi gerektiren birkaç durum olması nedeniyle ağrının gözlemlenmesi önemlidir.
Pelvik Ağrı İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Hafif ve geçici pelvik ağrı çoğunlukla ciddi bir sağlık sorununa işaret eden bir durum değildir. Ancak ağrı şiddetliyse veya birkaç günden daha uzun sürerse doktora gidilmelidir. Bununla birlikte ani pelvik ağrı da acil bir durum nedeniyle görülüyor olabilir. Birden ortaya çıkan, günlük hayatı etkileyen veya zamanla kötüleşen ağrılar için bir uzmana başvurulması önemlidir. Pelvik ağrıyla birlikte şu semptomlar da görülüyorsa mutlaka tıbbi yardım alınması gerekir:
- Geçmeyen kasık ağrısı
- Olağan dışı vajinal akıntı veya kanama
- Regl dönemleri arasında kanama
- 3 hafta veya daha uzun süredir hissedilen şişkinlik
- İstenmediği halde hızla kilo vermek
- Kötü kokulu idrar
- İdrarda ya da dışkıda kan
- İdrar yapmada veya tuvalete çıkmakta zorluk
- Geçmeyen kabızlık ya da ishal
- Ateş veya titreme
- Mide bulantısı ya da kusma
Bunlara ek olarak ağrının olduğu bölgeye dokunulduğunda veya hareket edildiğinde ağrı şiddetleniyorsa, hasta hamileyse ya da hamilelik ihtimali varsa en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır.
Pelvik Ağrı Nasıl Teşhis Edilir?
Pelvik ağrı şikayetiyle doktora başvuranlarda ağrının nedeninin teşhis edilmesi için hastanın belirtileri ve tıbbi geçmişi sorularak değerlendirilir. Sonrasında fizik muayene ve testler yapılarak pelvik ağrının nedeni teşhis edilir. Yapılacak testler hastanın tıbbi geçmişi, semptomları ve yapılan fizik muayeneye göre belirlenir. Pelvik ağrı nedeninin teşhisi için kan, idrar ve gaita testi yapılabilir, karın ve pelvis röntgeni çekilebilir.
Rahmi incelemek amacıyla histeroskopi, pelvis ve karındaki yapılara bakmak için laparoskopi ya da rektum ve kalın bağırsağın içinin incelenmesi için alt endoskopi gerekebilir. Pelvik ağrının nedeninin teşhis edilmesi için ayrıca ultrason ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinden de faydalanılabilir. Hastanın cinsel yolla bulaşan hastalığının olup olmadığının kontrol edilmesi için birtakım testler de yapılabilir. Ek olarak hamilelik olup olmadığını görmek için gebelik testi de uygulanabilir.
Pelvik Ağrı Nasıl Tedavi Edilir?
Pelvik ağrının tedavisi ağrının nedeni, şiddeti ve sıklığı gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Pelvik ağrı tedavisinde yaygın yöntemler ise şunlardır:
- İlaç Tedavisi: Antibiyotikler de dahil olmak üzere çeşitli ilaçlarla pelvik ağrı tedavisi sağlanabilir.
- Fizik Tedavi: Bazı durumlarda pelvik ağrının hafifletilmesi için fizik tedavi tavsiye edilebilir.
- Cerrahi: Pelvik ağrı pelvik organlardan birindeki bir sorundan kaynaklanıyorsa ameliyat önerilebilir.
Kronik pelvik ağrı ile yaşamak hastanın yaşam kalitesini etkileyeceği gibi kendini stresli hissetmesine de neden olabilir. Yapılan araştırmalar, bir psikolog ya da psikiyatristten yardım almanın bu konuda yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bunlara ek olarak beslenme ve yaşam düzeni değişiklikleri de dahil olmak üzere birkaç farklı yaklaşımın bir arada uygulandığı multidisipliner bir tedavi de gerekebilir.
Pelvik Ağrıyı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Pelvik ağrı her zaman önlenemeyebilir. Ancak günlük yaşamda yapılan bazı değişiklikler sayesinde pelvik ağrı riski azaltılabilir:
- Uzun süre ayakta durmayı veya yürümeyi gerektiren faaliyetler sınırlandırılabilir.
- Daha fazla lifli yiyecek tüketilebilir. Özellikle divertikülit nedeniyle görülen pelvik ağrılarda lifli yiyecekler faydalı olabilir.
- Düzenli egzersiz yapılabilir. Fiziksel olarak aktif kalmak eklemlerin ve kasların iyileşmesine yardımcı olduğundan pelvik ağrının önlenmesini sağlayabilir.
- Germe hareketleri uygulanabilir. Özellikle spora başlamadan önce germe hareketleri yapmak pelvik ağrı riskini azaltmaya katkıda bulunur.
- Düzenli doktor kontrollerine gidilmelidir. Rutin muayeneler sayesinde olası bir sağlık sorunu kötüye gitmeden önce tespit edilerek uygun tedaviye hemen başlanabilir.
